Anayasa Mahkemesi (AYM), sendikaları yakından ilgilendiren değerli bir karar verdi. Karara nazaran emekçi sendikaya üye olmasa bile mukavele farklarından sendikalı emekçi üzere yararlanabilecek. Tez-Koop-İş Sendikası Lideri Haydar Özdemiroğlu, “Bu karar sendikaları bitirir” dedi.
Bakırköy 16. İş Mahkemesi, Sendikalar ve Toplu İş Mukavelesi Yasası’nın 39. unsurundaki bir cümlenin anayasaya muhalif olduğunu savunarak, iptal için AYM’ye başvurdu. Yasanın “toplu iş kontratından yararlanma” başlıklı 39. hususunun 4. fıkrası dayanışma aidatı ödeyerek toplusözleşmeden yararlanmayı düzenliyor. Bu fıkra şöyle: “Toplu iş mukavelesinin imzası sırasında taraf emekçi sendikasına üye olmayanlar, sonradan işyerine girip de üye olmayanlar yahut imza tarihinde taraf emekçi sendikasına üye olup da ayrılanlar yahut çıkarılanların toplu iş kontratından yararlanabilmeleri, toplu iş kontratının tarafı olan personel sendikasına dayanışma aidatı ödemelerine bağlıdır. Bunun için personel sendikasının onayı aranmaz. Dayanışma aidatı ödemek suretiyle toplu iş kontratından yararlanma, talep tarihinden itibaren geçerlidir. İmza tarihinden evvelki talepler imza tarihi itibariyle karar doğurur.”
“BU KARAR SENDİKALARI BİTİRİR”
İş Mahkemesi, bu fıkradaki son cümlenin anayasaya alışılmamış olduğunu ve iptalini istedi. AYM de, mukavelenin imzalandığı tarihten evvelki taleplerin imza tarihi prestijiyle geçerli olmasını öngören bu cümleyi anayasaya muhalif bularak iptal etti. Tez-Koop-İş Sendikası Genel Lideri Haydar Özdemiroğlu, bu kararın ne manaya geldiğini şöyle özetledi: “Örneğin bir sendika 1 Ocak’ta toplusözleşme görüşmelerine başlıyor. Haziran ayında mukavele imzalanıyor. Sendikaya üye olmadığı için dayanışma aidatı ödeyen personel, haziran ayından itibaren mukaveleden yararlanmaya başlıyordu. AYM’nin kararı ile birlikte emekçi sendikaya üye olmasa bile dayanışma aidatı ödeyerek ocaktan itibaren başka çalışanlar üzere kontrat farklarını alabilecek. Bu durum 2 açıdan problem yaratacak. Birincisi emekçi sendikaya üye olmak zorunda kalmayacak. İkincisi de kontrat sürecinde sendikalı personeller gerektiğinde greve çıkacak, hareket yapacak. Lakin bu süreçte çalışmaya devam eden sendikasız personel hiçbir çabaya katılmasa bile dayanışma aidatı ödeyerek bütün haklardan yararlanabilecek. Kontrat farklarını alabilecek. Bu karar sendikaları bitirir.” Özdemiroğlu, AYM’nin iptal kararı ile “toplu iş kontratının oluşum sürecinin tüm zorluklarını ve olumsuzluklarını yaşayan sendikalara ve onların üyeleri personellere haksızlık ettiğine” dikkat çekti.
Cumhuriyet
