Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) bugün, Mars’a inen uzay aracı Perseverance’dan yeni fotoğraflar yayımlaması bekleniyor.
Bir tonluk robotun dün gece Türkiye saatiyle 23:55’te Mars’taki Jezero Krateri’ne inişi sırasında NASA’nın kumanda merkezinde büyük heyecan yaşandı.
Perseverance’ın inişinden bu yana 2,7 milyar dolarlık aracın üzerinde uydular dolaşıyor.
Bu uydular, robottan gelen bilgileri Dünya’ya aktarıyor. Bunlar ortasında uzay aracının etrafının imgesi ve inişi sırasında çektiği yeni fotoğrafların da olması bekleniyor.
NASA yetkililerine nazaran Perseverance hedeflenen iniş alanının neredeyse tam ortasında bulunuyor.
Burası, bir gölün kenarında oluşan eski bir ırmak deltasına iki kilometre kadar uzaklıkta.
NASA yetkilileri, tehlike sensörlerinin tekerler açılmadan evvel son anda uzay aracının engebeli bir alana inmesini önlediğini söylüyor.
Önümüzdeki günlerde aracın güçlü arazi şartlarında hareket ederken hasar görüp görmediği incelenecek.
Bundan sonraki kademede uzay aracının, ana kamera sisteminin bağlı olduğu direğinin yükseltilmesi gerekiyor.
Aracı Mars’ın yüzeyine indiren yazılım da Perseverance’ın toprakta ilerlemesini mümkün kılacak yazılımla değiştirilecek.
Lakin elbet, kamuoyunu en fazla heyecanlandıracak şey manzaralar olacak olacak.
‘Yüksek çözünürlüklü sesli video’
Perseverance projesinin lider yardımcısı Matt Wallace, “İlk defa kendimizi öbür bir gezegene inerken çekilmiş yüksek çözünürlüklü bir görüntüde göreceğiz” dedi.
Matt Wallace, “Sanırım bu görüntüyü çekmeyi başardık. Umarım heyecan verici görüntü olur. Üstelik bu imajlar sesli olacak” diye konuştu.
NASA’nın kumanda merkezi takımı, inişin başarılı olmasına karşın uzun müddet heyecanlarını üzerinden atamadı.
Aracın başarılı bir halde indiğini, uzaktan ölçüm sonuçlarının gelmesinden sonra projenin yönlendirme, navigasyon ve denetim sorumlusu Swati Mohan duyurdu.
Mohan BBC’ye, “Haberi verebilmek için duymam gerekenlere o kadar çok odaklanmıştım ki, nitekim indiğimizi “İniş doğrulandı” diye bağırdıktan ve insanların sevinç çığlıkları atmasından sonra fark ettim. Sahiden Mars’taydık. Prova yapmıyoruz. Bu gerçekti” dedi.
Projenin denetim merkezi California’nın Pasedana kentindeki Jet İtki Laboratuvarı’nda.
Sıkı koronavirüs protokolleri nedeniyle NASA, burada vazife yapacak bireylerin sayısını sınırlamak zorunda kaldı.
Bu nedenle proje yöneticilerin büyük kısmı öteki merkezlerden gatta konutlarından çalışmak zorunda kaldı.
Purdue Üniversitesi’nden Briony Horgan, “Normalde hepimiz Pasedana’da olup işe koyulacaktık. Pandemi sırasında bunu başarmak kolay olmadı. Fakat NASA, bunun gerçekleşmesi için kaynaklarını yönlendirerek harika bir iş başardı” dedi.
‘Helikopter deneyi’
Perseverance, Mars’ta bir helikopter deneyi de yapacak. Uzay aracının beraberinde getirdiği bir küçük helikopter birinci defa öteki bir dünyada uçacak. NASA uzmanları bunun Mars için bir çeşit “Wright Kardeşler anı” olacağını söylüyor.
Daha sonra uzay aracı asıl vazifesine odaklanacak ve Kızıl Gezegen’de mikrobiyolojik ömür izleri arayacak.
California Üniversitesi’nden gezegen bilimci Bethany Ehlmann, “Bu hayat formlarının Dünya’da 3,5 milyar yıl evvel yaşadığını biliyoruz. Karşılığını aradığımız soru; bunların Mars’ta da 3,5 milyar yıl evvel, göl tabanlarında yaşayıp yaşamadığı” dedi.
Perseverance bu kapsamda evvel Jezero’nun eski delta sistemine yönelecek. Uzay aracı deltanın tabanından örnekler toplayacak sonra kraterin kenarına gidecek.
Uydular daha evvel 45 km çapındaki kraterde kil ve karbonat dahil birçok kaya tipi olduğunu tespit etmişti.
Perseverance tüm bu oluşumları mikroskobik düzeyde inceleyebilecek aygıtlara sahip.
Araç, topladığı kaya örneklerini küçük tüplere doldurup krater yerine bırakacak. Bunlar daha sonra öbür bir vazifede indirilecek araçla toplanarak Dünya’ya getirilecek.
Cumhuriyet