TKP Genel Sekreteri Kemal Okuyan Tele 1 Ana Haber Bülteni’ne konuk oldu. TKP’nin de içinde bulunduğu milletlerarası komünist ve personel partilerinin geçtiğimiz gün yaptığı ‘Aşıda patente hayır’ daveti ile ilgili açıklamalarda bulunan Okuyan, Betül Begümhan Aydoğan’ın sorularını yanıtladı.
‘PATENT SORUNU KALKSA İNSANLIK TÜM DÜNYAYA AŞI ÜRETECEK BİRİKİME SAHİP’
Aşıda dünya çapında adaletsiz bir dağılım olduğunu söyleyen Aydoğan, Okuyan’a adaletin nasıl sağlanacağını sordu. Okuyan adaletsizliğin yalnızca aşı konusunda olmadığını belirterek kelamlarına şöyle devam etti:
“Sağlık sistemi bütün dünyada piyasanın kontrolde. Özel sıhhat kuruluşları, ilaç monopolleri… İşin içine ticaret ve paranın girdiği bir yerde halk sıhhatinden kelam etmek imkânsız. Koronavirüs tabi özel bir durum, insanlığın son on yıllar içerisinde yaşadığı en kıymetli tehditlerden bir tanesi. Korkunç bir tablo çıktı ortaya, bunun değerli nedenlerinden biri halk sıhhatini merkeze koyacak siyasetler üretemiyor devletler. Gelişmiş ülkeler, aşı sıkıntısında son derece bencilce parayı basıp şirketlerle anlaşıp kendilerine gereksinim fazlası aşı bağladılar ancak bu gerçekleşmedi. Zira bu patent sıkıntısı nedeniyle birkaç şirketin elinde üretim hakkı. Aslında bilimsel olarak bu aşı bütün insanlığın malı. Şimdiye kadarki bilimsel kazanımların sonucu olarak bugün bu aşı bulunabildi. Bunlara kimi şirketlerin el koyması vahim büyüklükte bir hırsızlık. Bunun bir öteki olumsuz sonucu ise bu şirketlerin gereğince üretim kapasitesinin olmaması. Yani patent haklarını ellerinde tutuyorlar ve ‘Daha fazlasını kimse üretmesin’ diyorlar. Halbuki bu patent hakkı ortadan kaldırılsa şu an kâfi ölçüde aşı üretilir. Bu doğrultudaki talepleri birinci sefer biz ileri sürmedik, bu tarafta taleplerde bulunan birtakım devletler de oldu. Lakin komünist partiler birinci kere bunu toplu olarak lisana getiren bir güç olacak. Komünist partiler bütün dünyada sıhhatte, eğitimde özel kesime karşılar. Aslında biz genel olarak zati sermayeye karşıyız ancak eğitim ve sıhhat üzere kesimlerde özel şirketlerin olması, ilaç monopollerinin insan sıhhatine ait her cins politikayı belirlemesi vahim bir cinayet. Buna karşı bir teşebbüste bulunduk. Aslında patent sıkıntısı kalksa üzerinden insanlık bütün dünya nüfusuna aşı üretecek kapasiteye sahip.”
Aydoğan’ın yaygın aşılamanın yapılamamasıyla ilgili sorusuna Okuyan şöyle yanıt verdi:
“Türkiye’deki sayılar da bunu gösteriyor. Yeni datalar açıklanıyor, bir kesitin aşağıladığı Çin aşısının tesirinin yüksek olduğu açıklanıyor. Hastalığa yakalanma, ağır hastalık ve mevt oranlarını aşağı indirdi. Lakin toplumun bir kesiti fakat aşı olabildi, bir kesiti şimdi bu hakka sahip değil, kimileri da iktidarın da sorumlu olduğu yıllardır aşıya dönük geliştirilen önyargı nedeniyle aşı olmadı. Bu tablo tehlikeli, zira nüfusun değerli bir kısmının aşı olması lazım. İkincisi, aşılama kampanyası yavaş ilerledikçe virüs mutasyona uğruyor, bilim insanları buna işaret ediyor. Tahminen de yürürlükteki aşıların hiçbirinin tesirli olmadığı bir noktaya ilerleyecek virüs. Sahiden de insanlık bir avuç ilaç monopolünün oyuncağı olmuş durumda bu kadar kıymetli bir tehdit karşısında. Buna karşı natürel ki komünistler kelamını söylecekti.”
“KÜBA’NIN ÜRETTİĞİ AŞILARIN DÜNYAYA ERİŞMESİNİ ENGELLİYORLAR”
“Şu andaki eksiklik Sovyetler üzere kamu çıkarlarını merkeze koyan bir ülkenin olmaması ne yazık ki. Sovyetler Birliği’nin varlığı ABD ve öteki ülkeleri düzgün davranmaya itiyordu ortalarındaki rekabet yüzünden. Küba çok küçük bir ülke, dünyadaki sıhhat siyasetlerini belirleyemiyor, üstelik de Küba’nın ürettiği ilaçların, aşıların dünyaya ulaşmasını engelliyorlar. Küba’nın ürettiği kimi ilaç ve aşıların Türkiye dahil diğer ülkelere ulaşması ABD tarafından engelleniyor. Hâlâ birebir sıkıntı, insan sıhhatiyle ilgili çok temel bir sıkıntıyla karşı karşıyayız. Geçmişte bunların ne kadar kolay çözülebileceğini gösterdi insanlık lakin artık birtakım şirketler para kazanacak diye tıkandık kaldık. Hakikaten de içler acısı bir durum. İngiltere ve ABD’de biraz yol aldılar aşılama konusunda fakat Almanya, Fransa üzere ülkeler yerlerde sürünüyor. Zira koskoca Alman devleti birkaç tane ilaç şirketinin oyuncağı olmuş durumda, o şirketlere hizmet ediyor. Bizde de Sıhhat Bakanlığı’nı özel hastane sahibi birine teslim etmiş durumdalar. Bütün dünyada ne yazık ki halk sıhhati şirketlerin elinde. Biz bunun bedelini ödüyoruz.”
Cumhuriyet