Oxford Üniversitesi’nde yapılan araştırma, Oxford-AstraZeneca aşısının bireyleri hastalıktan müdafaasının yanı sıra koronavirüsün bulaştırılmasını “büyük ölçüde” engellediği sonucuna vardı.
Aşıların bireyleri ağır hastalıktan koruduğu üçüncü faz çalışmalarında gösterilmişti lakin bulaştırma üzerindeki tesirleri tam olarak bilinmiyordu. Covid-19 salgınının seyri açısından, aşıların bu taraftaki tesirinin kritik kıymette olduğu düşünülüyor.
Şimdi resmi olarak yayımlanmayan çalışmaya nazaran, “Aşı, bulaştırma üzerinde de değerli oranda engelleyici tesire sahip” ve “Yeni olay sayılarının azalmasını sağlayabilir.”
Aşıların bireyleri sadece ağır hasta olmaktan muhafazası durumunda toplumsal bağışıklık için nüfusun büyük kısmının aşılanması gerekiyor ve aşı fakat uygulandığı bireyleri koruyabiliyor. Lakin şayet aşı virüsün yayılmasını da engellerse, aşı olan her birey kendisinin yanı sıra başkalarını de korumuş olacak ve bu durum salgının seyrinde önemli bir tesir yaratacak.
TESTLERİN MÜSPET ÇIKMA ORANI YARI YARIYA DÜŞTÜ
Oxford Üniversitesi’nin 17 bin bireyden alınan örneklerle yaptığı araştırma, iştirakçilerden her hafta numuneler alarak “ne kadar virüs taşıdıklarını” izledi. İki dozun da yapıldığı bireylerde Covid-19 testlerinin olumlu çıkma oranı yarı yarıya azaldı.
Virüsü taşımayan bireylerin hastalığı bulaştırması da mümkün olmadığından, mevcut sonuçlar aşının bulaştırıcılığa karşı da önemli bir tesiri olduğu biçiminde yorumlanıyor.
BİRİNCİ DOZDA DA TESİRİ YÜKSEK
Öte yandan araştırmada ortaya çıkan öbür bir sonuca nazaran, Oxford-AstraZeneca aşısı sırf birinci dozun yapılmasından sonraki üç ayda yüksek seviyede esirgeyici olmayı sürdürüyor.
Oxford Üniversitesi’ndeki çalışma, İngiltere, Güney Afrika ve Brezilya’dan 17 bin şahısta birinci doz aşının akabinde koruyuculuk seviyesinin 3 ay boyunca yüzde 76 seviyesinde olduğunu gösterdi.
İkinci dozun akabinde bu oran yüzde 82’ye yükseliyor.
İngiltere’de sıhhat otoriteleri, iki aşı dozu ortasındaki süreyi uzayarak, mümkün olan en fazla sayıda bireye birinci dozu en kısa vakitte ulaştırma stratejisini benimsiyor. Bu tercih, memleketler arası sıhhat etraflarında tartışmalara bahis oluyor.
Bu niyete nazaran, mümkün olan en çok bireye birinci dozu yapmak, vefat oranlarının düşürülmesine katkı sunabilir. Lakin bu plana nazaran iki doz ortasında 12 haftayı, yani 3 ayı bulan mühletler bırakılması gerekiyor.
Oxford’daki çalışmayı yürüten uzmanlardan Prof. Andrew Pollard, “Ulaşılan yeni sonuçlar, dünyadaki düzenleyici kurumların aşıya acil kullanım onayı vermelerine destek olan aşı denemelerindeki datalara kıymetli bir doğrulama sunuyor” diyor ve ekliyor:
“Sonuçlar birebir vakitte İngiltere Aşılama ve Bağışıklık Komitesi’nin (JCVI) iki doz ortasında en fazla 12 hafta bırakma tavsiyesini de dayanaklar nitelikte.”
Londra’daki Hijyen ve Tropik Hastalıklar Fakültesi’nden Prof. Dr. Stephan Evans da son araştırmanın İngiltere’deki aşı dozları ortasında bırakılan müddete ait tercihi desteklediği görüşünde:
“Bu sonuçlar iki doz ortasında 28 ya da 42 günden fazla orta verilmesinin aşının koruyuculuk seviyesine olumsuz tesir etmediğini gösteriyor.”
İngiltere Sıhhat Bakanı Matt Hancock ise Oxford’un araştırmasının “son derece umut verici” olduğunu belirterek, aşının bulaştırıcılığı da engelleyeceğine yönelik görüşe değerli bir destek sağladığını kaydetti.
İngiltere’de 9,6 milyondan fazla bireye birinci doz aşı yapılırken, tüm dünyada 100 milyondan fazla dozun uygulandığı kestirim ediliyor.
Cumhuriyet