Tiyatro ile geçen bir ömür. Yarım asırdan fazla sanatla dolu bir hayat. Onunla bir halde yolu kesişen ya da tiyatroda karşılaşan kime sorsanız alçakgönüllü, sıcak ve samimi der. Üstün Asutay’ı yitirmenin hüznü büyük. Uzun vakit evvel kaybettiği ve fotoğrafını hiç yanından ayırmadığı eşine kavuştu. “Özlüyorum” kaygısı.
Bakırköy Belediye Tiyatroları’na uzun yıllar emek verdi. Tiyatroda birinci karşılaştığım günden bugüne mütevazılığıyla hatırladığım Üstün Hoca, herkesin gönlünde hoş bir yer edindi. Bir gün bir oyunun prova ortasında sohbet ederken, “Tiyatro sizin için aşk üzere mi?” dediğimde bana, “Aşk değil lakin hayatım!” demişti. Artık kelamı, onunla birebir sahnenin tozunu yutan meslektaşlarına bırakıyorum.
‘MERHAMETLİ, ZARİF’
– Gül Onat: Üstün Asutay çok kıymetli bir tiyatro adamı olmasının ötesinde şık, merhametli, hassas bir insandı. Birlikte çalışmış olduğum için kendimi çok şanslı buluyorum. İçimizde daima yaşayacak.
‘YÜREĞİ PAK’
– Munis Düşenkalkar: Böylelikle bir evre kapanıyor. Azalmışlardı artık bitti, demek sıra bize geldi. Okuldayken Müşfik Hoca, evvel insan olun kederi. Profesyonel hayatta Üstün Ağabeyi tanımak hocanın ne demek istediğini öğretti bana. Yüreği de yüzü üzere piri-pak çok hoş insandı.
– Turgay Kantürk: Türk tiyatrosu değerli bir figürünü daha yitirdi. Üstün Asutay gülümseten, incelikli tiplemeleriyle hafızalarımızda yaşayacak. Danışman olarak çalıştığı devirlerde BBT’ye büyük katkıları oldu.
– Ragıp Savaş: Bakırköy Belediye Tiyatroları’nda Üstün Ağabey’le çok hoş günlerimiz oldu. Hem sahnede hem de idarede birlikte çalıştık. Çok zorluklara göğüs gerdik. Lakin daima hürmetle, sevgiyle, esprilerle. Ağabey, kardeş üzere. Sanat için tiyatro için. Üstün Ağabey iyi bir sanatçı ve iyi bir insandı. Çok genç yaşta kaybettiği kıymetli eşine kavuştu. Özlenecek…
‘TAHT KURDU’
– Orhan Aydın Kemal: Üstün Ağabey, Bakırköy Halkevi’nin ve onun yetiştirdiği birçok pahalı sanatkardan biri olan üstad Münir Özkul’un öğrencisi olarak klasik tiyatromuzun son neferlerinden biriydi. Kıymetli sanatçı kişiliğinin yanında kadir şinaslılığı ve vefalılığı ile gönüllerde taht kurmuş çok bedelli bir ağabeyim olarak, Bakırköy Belediye Tiyatroları’nda yıllarca birlikte hem sahne, hem de idare heyetinde çalıştık. Onunla ilgili unutamadığım ve beni etkileyen anım; genç yaşta kaybettiği eşinin fotoğrafını yanından hiç ayırmayışı. Bizlere gösterir, ona olan hasret ve aşkını lisana getirirdi. Bize, altın üzere bir evlat, bir meslektaş ve kendisi üzere ulu istekli arkadaşımız Mert Asutay’ı bıraktı.
‘BİLGELİĞİ, CANDANLIGˆI…
– Emrah Eren: Du¨nya tatlısı insan. Yeniden eksildik, tekrar biraz daha bu¨yu¨du¨k, biraz daha tatsızlas¸tık. Mu¨s¸fik Hoca’yı kaybettigˆimizde oynadıgˆı bir karakterin agˆzından “Sevgi o¨ldu¨ ulan!” diye haykırmıs¸tım. U¨stu¨n Agˆabey’in kaybıyla “tevazu o¨ldu¨” diye fısıldayabilirim. Okuldan mezun olup adım attıgˆım BBT sahnesinde birinci onunla nefes alıs¸ım, kars¸ımda go¨ru¨nce kesilen nefesim, tevazusu, bilgeligˆi, candanlıgˆı, canlıgˆı… Hangi birini anlatayım? I·yi ki yas¸adı, iyi ki dokundu bizlere, iyi ki var etti varlıgˆıyla, iyi ki ogˆlu Mert’i bize yoldas¸ etti… Onu çok özleyeceğiz. Çoklu organ yetmezliği nedeniyle ömrünü yitiren Asutay için dün Bakırköylü Sanatkarlar Derneği (BASAD) önünde merasim düzenlendi. Sanatkarın cenazesi daha sonra Kartaltepe Amine Hatun Camisi’nde ikindi vakti kılınan cenaze namazının akabinde Bakırköy Mezarlığı’na defnedildi.
KİMDİR?
1938 yılında Bakırköy’de doğdu. Kartaltepe İlkokulu ve Taş Karma Ortaokulu’nda okudu. Tiyatro hayatı 1961’de Bakırköy Halkevi ve 1962’de Türkbank Çocuk Tiyatrosu ile başladı. Birinci oyunu Halkevinde Kenan Pars’ın sahneye koyduğu “Pikvintom Mahkumu”dur.
Birinci yıllarında oyunculuk, sonraki yıllarında genel sanat direktörlüğünü yaptığı Türkbank Çocuk Tiyatrosu’yla tam 40 yıl boyunca her cumartesi, pazar fiyatsız oyunlar sergileyerek Türkiye’nin dört bir yanında tiyatrodan yoksun yaşayan çocukları tiyatroyla buluşturdu. Lösemili Çocuklar Vakfı faydasına turneler yaparak, hasta çocukların tedavisine katkıda bulundu.
1963 yılında çekilen Türkiye’nin birinci uzun metrajlı bilimkurgu çocuk sineması olan “Aydede’ye Gidiyoruz” sinemasında başrol oynadı. 1968-2002 yılları ortasında çocuk oyunu direktörlüğü devam eden Asutay 1971’de Bakırköy’de Bakırköy Güldürü Tiyatrosu’nu kurdu ve beş yıl hiç orta vermeden hizmet sundu.
1982’de Ercan Yazgan’la ve tekrar Bakırköy’de tiyatro faaliyetleri başladı. 1985’de Şener Şen’le “Selamsız Bandosu” sinemasını çevirdi.1988’de Gazanfer Özcan topluluğunda çalışmaya başladı.
1989 yılında direktörlüğünü Ertem Eğilmez’in yaptığı “Arabesk” sinemasında Şener Şen ve Müjde Ar ile birlikte oynadı. Münir Özkul’la oynadığı “Uzaylı Zekiye” ve TRT’ye yaptığı Neriman Köksal’la başrolünü paylaştığı 6 yıl 505 kısım süren “Bizim Mahalle” isimli dizi sinemaların yanı sıra “Kuruntu Ailesi”, “Ah Şu Komşular”, “Şemsi Paşa Pasajı”, “Vatandaş Ahmet Efendi” üzere dizilerde rol aldı. 1997- 2014’te Bakırköy Belediye Tiyatrolarında Bakırköy Belediyesi Sanat Danışmanı olarak vazife yaptı.
Cumhuriyet