Sıhhat Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, sitokin fırtınasının Covid-19 hastalarındaki tesirini anlattı Savaşçı, sitokinlerin bedenden salınan bağışıklık sistemini uyaran küçük hususlar olduğunu belirterek, “Bunlar en çok enfeksiyon durumunda salınır, çeşitli travmalarda, kanser durumlarında salınabilir. Çok salınım olursa, aslında bir siber atak üzere düşünebilirsiniz, bütün haberleşme ağı çöker ve bağışıklık hücreleri salınmaya başlar. Aslında bir dost olan bağışıklık savunma sistemimiz birden düşman haline gelir. Kendi faydalı hücreleri bütün organları hasarlandırıp bir yıkıma neden olur” dedi.
‘ASIL SİTOKİN FIRTINASI KİŞİYİ VEFATA GÖTÜRÜYOR’
Savaşçı, sitokin fırtınasının kişiyi ağır bakıma yatıracak formda önemli tepkiler geliştirebildiğini belirterek, “Koronavirüs periyodunda sitokin fırtınası periyodunu çok sık gördük. Herkeste gelişmiyor. Bağışıklık cevabının nerede duracağını bilmesi kıymetli olan. Bir biçimde çok bir cevap verirse bireyde, birden durumu iyi giderken akciğer, teneffüs yetmezliği, ateş ve kişinin ağır bakma girecek biçimde organ hasarına neden olabilecek bir tepki gerçekleşiyor. Biz, tüm dünyada kullanılan sitokin fırtınası dindirici ilaçlar var onları kullanıyoruz. Yanlışsız vakitte kullanarak fırtınayı dindirmeye çalışıyoruz. Çok yangın bir ortam oluşuyor, onu dindirmeye çalışıyoruz. Asıl kişi virüsten değil, virüsün tetiklediği savunma sisteminin çok bir tepkisi dediğimiz bu fırtınadan ötürü ölüyor. Durdurulamayan bir sel üzere düşünün. Dost olan savunma sistemi kendi hücrelerini düşman görüp yok etmeye başlıyor. O vakit da bütün hücreler yok epeyce, organlar hasarlanınca kişiyi mevte götürüyor. Asıl bu virüs değil, denetimsiz güç dediğimiz sitokin fırtınası kişiyi mevte götürür” diye konuştu.
‘İKİNCİ HAFTA SİTOKİN FIRTINASI BAŞLIYOR’
Tedavide ilacın gerçek vakitte ve hastalığın hangi evresinde verildiğinin çok kıymetli olduğunu belirten Savaşçı, “Önemli olan hangi günde, hangi basamakta o sitokin fırtınasına girmeden evvel bu ilacın verilmesi Covid-19 hastalığı birinci 1 hafta çok belirti vermeyebiliyor. Halsizlik, koku, tat kaybı, öksürük, ateş yapabiliyor; lakin bilhassa ikinci hafta bu sitokin fırtınası periyodunda çok önemli bir biçimde ateş ve klinik durumda bir ağırlaşma oluyor. Hastalar genelde ikinci hafta kaybediliyor, ağır bakıma yatmak zoruna kalıyorlar. Burhan beyefendisi de sitokin fırtınasının neden olduğu organ hasarlarına bağlı kaybettiğimiz düşünülebilir. Aslında halkımız çok dikkat etmiyor, birinci hafta her şey güllük gülistanlık giderken birden ateşler başlıyor, birden küçük organlarda, damarlarda pıhtılar atıyor. Sitokinler tüm organ yapılarına, damarlara hasar verdiği vakit ikinci hafta çok önemli mevt tablosu ile karşımıza çıkabiliyor bu durum” sözünü kullandı.
Cumhuriyet
