Van Vilayet Jandarma Komutanlığı Su Altı Timi’nin 2018 yılında Van Gölü’ndeki eğitim dalışları sırasındai yeni balık çeşidi keşfedildi. Bugüne kadar yalnızca balık tipi olarak inci kefalinin yaşadığı düşünülen Van Gölü’ndeki yeni cins, kentte de büyük heyecan yarattı. Van Vilayet Jandarma Komutanlığı Su Altı Timi’nin eğitim dalışları sırasında tespit edilen yeni balık çeşidi ile ilgili bilim insanları da çalışma başlattı. Yıllardır Van Gölü’nde yaptığı çeşitli araştırmaları ve dünyada yalnızca Van Gölü’nde yaşayan inci kefalini muhafaza çalışmalarıyla bilinen, Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Sarı ile Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Öğretim Üyesi Mustafa Akkuş, Hacettepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. F. Güler Ekmekçi, Doç. Dr. Baran Yoğurtçuoğlu, 2 yılın akabinde araştırmalarını tamamlayarak, Van Gölü’nde yaşayan ikinci balık tipini bilimsel olarak tescilledi.
‘TESCİLLENDİ’
Bu bilginin Van Gölü ile ilgili literatürü baştan aşağı değiştirdiğini belirten Dr. Akkuş, “2 sene öncesine kadar daima Van Gölü’nde tek cins balık yaşadığını söylüyorduk. Fakat artık inci kefaline yeni bir kardeş balık geldi. Van Gölü küçük mercan balığı diye isimlendirdiğimiz bu balıkla birlikte artık gölde incimizin yanında bir de mercan balığımız oldu. Van Gölü çok özel ekosistem. 800 bin yıl evvel oluşmuş bir ekosistem ve tabanında tatlı su çıkışlarının olduğu bir göl. Dünyanın en büyük mikrobiyalitleri ya da Van Gölü mercanları dediğimiz bu yapılar Van Gölü’nde bulunuyor. İşte yeni tıbbımızda dünyanın en dar habitatlarından biri olan Van Gölü mercanlarının üzerinde yaşıyor” dedi.
‘BİLİM DÜNYASINDA BÜYÜK ETKİ’
Şu ana kadar Van Gölü’nde 2 farklı noktada mikrobiyalitler üzerinde bu balığın yaşadığı alanı tespit ettiklerini belirten Dr. Akkuş, uzunluğunun da yaklaşık 5 santimetre olduğunu söyledi. Akkuş, “Etki olarak da bilim dünyasında çok büyük bir tesir uyandırdı. Zira inci kefalinden farklı olarak büyük hayat döngüsü Van Gölü’nde dönüyor. İnci kefali ömrünü Van Gölü’nde sürdürse de üremek için akarsulara göç etmek zorunda. Ancak yeni cinsimiz üremesini beslenmesini bütün hayat döngüsünü Van Gölü’nde sürdürüyor. Van Gölü aslında bir balığın yaşaması için epeyce güç bir ekosistem yani suları tuzlu ve sodalı. Hasebiyle bir balığın yaşamasının sıkıntı olduğu bir ekosistem. Lakin yeni cinsimiz bütün hayat döngüsünü Van Gölü’nün tuzlu ve sodalı suyunda sürdürüyor. Bu bir balık için mucize üzere bir şey. Bundan sonra yapacağımız çalışmalar yeni bulguları ortaya çıkartacak” diye konuştu.
‘BU SÜPRİZLER SON OLMAYACAK’
İnsanoğlunun dünyada ayağını basmadığı noktanın kalmadığını lisana getiren Dr. Akkuş, “Binlerce metre dağlardan, denizin derinliklerine kadar fakat bir balık tipi düşünün ki yüz binlerce yıl sonra birinci kere insanoğlu ile karşılaşıyor. Bu bize şunu gösteriyor; Van Gölü’nde hala keşfedilmeyi bekleyen bir sürü gizem yatıyor. Van Gölü mercanları bunlardan biriydi. Birinci olarak duyurduğumuz Van Gölü küçük mercan balığı bir öbür yeni bulguydu. Bu sürprizler ne birinci olacak ne de son olacak. Van Gölü’nün mikrobiyalit alanlarının yaklaşık yüzde 70’lik kısmını haritalandırdık. Lakin hala haritalandırmadıklarımız var bunları haritalandıracağız” dedi.
Bilim dünyası için böylesi değerli keşfin ortaya çıkmasında çok büyük takımın art planda çalıştığını belirten Dr. Akkuş, şöyle konuştu:
‘BÖLGEMİZİN SEMBOLLERİNDEN BİRİ OLACAK’
Vali Bilmez ise inci kefaline ‘kardeş’ geldiğini belirterek, “Bugüne kadar bildiğimiz bilgi Van Gölü’nde yalnızca inci kefalinin yaşadığı öteki bir canlının yaşamadığı ancak 2 yıl evvel dalış yapan jandarma gruplarımız diğer bir balık cinsini tespit etti. Bunun üzerine YYÜ, Hacettepe Üniversitesi ve Bandırma On Yedi Eylül Üniversitesi’nin hocaları çalıştı. Bu çalışmanın sonucunda bu balığımız dünya literatürüne girdi. Bu balığın yaşaması üremesi o mercanın etrafında gerçekleşmekte. Beşerler bu balığı görmek için Van Gölü’ne dalmak isteyecekler. Emeği geçenlere çok teşekkür ediyorum. Van Gölü mercan balığımız inşallah artık bölgemizin sembollerinden biri olacak” dedi.
Cumhuriyet