Sıhhatsiz beslenmeden hareketsizliğe, çok tuz tüketiminden yetersiz su içmeye dek günlük hayatta yaptığımız birçok yanlış davranış böbreklerimizin sıhhatini bozarken; son yıllarda gerek dünyada gerekse ülkemizde böbrek hastalarının sayısı süratle artıyor.
Böbrek Günü Yürütme Kurulu’nun 2021’i ‘Böbrek Hastalığıyla Düzgün Yaşam” yılı ilan ettiğini belirten Prof. Dr. Ülkem Çakır, 11 Mart Dünya Böbrek Günü kapsamında yaptığı açıklamada, böbrek hastaları için ‘iyi yaşamın’ 4 kuralını anlattı, değerli ihtarlar ve tekliflerde bulundu.
SİSTEMLİ İDMAN YAPIN
Bilhassa son bir yıldır Covid-19 pandemisi nedeniyle ister istemez hareketsizlik had safhaya ulaştı. Lakin gerek böbrek sıhhatini korumak, gerekse böbrek hastalığıyla uğraş etmede sistemli idman yapmak kilit rol oynuyor. Sistemli idman; bilhassa de haftanın en az üç günü yapılacak 45 dakikalık tempolu yürüyüş, böbreklerin kanlanmasında büyük kıymet taşıyor. Hareketsiz (sedanter) hayattan uzak durmak, böbrek hastalığıyla uğraş sürecinde takviye sağlıyor.
GÜNDE KESİNLİKLE 1,5-2 LİTRE SU İÇİN
Böbreklerin fonksiyonlarını iyi yapabilmesi için en temel muhtaçlığı, su! İçtiğimiz suyla kandan süzülen ziyanlı unsurlar idrar haline getiriliyor ve bedenimizden lakin bu biçimde uzaklaştırılıyor. Bedenimizde kâfi ölçüde su bulunmadığında böbreklerimiz çalışmak için çok daha fazla güç harcıyor ve yıpranması hızlanıyor. Bu nedenle böbrek hastalarının hayat kalitelerini artırmaları hedefiyle her gün kesinlikle 1,5-2 litre su içmeleri gerekiyor.
ÇOK TUZ TÜKETİMİNDEN KAÇININ
Dünya Sıhhat Örgütü günde 5 gram, yani bir tatlı kaşığı tuzdan fazla tüketilmemesi konusunda uyarırken, ülkemizde günlük tuz tüketimi 18 gramı buluyor. Fazla tuz sıhhatimiz ve böbreklerimiz için tam bir düşman olduğundan tuzu azaltmak böbrek hastalığı tedavisinin en değerli basamağını oluşturuyor. Yemeklere tuz eklemeye gerek yok, çünkü hiç tuz eklemediğimizde bile sebzelerden 2 gram tuz alıyoruz.
FAZLA KİLOLARINIZDAN KURTULUN
Kilo almak obezitenin yanı sıra idrarda protein kaçağına da yol açıyor. Bu nedenle sağlıklı diyet ve tertipli idmanla fazla kiloları vermek ve ülkü kiloyu korumak çok değerli. Günümüzde çocuklarda da obezite süratle yaygınlaştığı için böbrek hastalığı çocuk yaşta da görülür hale geldi. Çocukların hareketsiz kalmalarının kesinlikle önüne geçmek, sağlıklı beslenmeye ve spora özendirmek gerekiyor.
“TEDAVİDE BU YANILGIYI YAPMAYIN!” Dünya Böbrek Günü Yürütme Kurulu’nun 2021’i “Böbrek Hastalığıyla Düzgün Yaşam” yılı ilan ettiğini belirten Prof. Dr. Ülkem Çakır, “Bu yılki slogan; böbrek hastalığını en iyi biçimde direktörün, fakat sıhhat çalışanları, hastalar ve yakınlarının birlikte bir takım olmasıyla mümkün olacağı vurgusu yapmaktadır. Hastaların iyi yaşamasını sağlayan uygulamaların geliştirilmesinde hastalar ve yakınları ile güçlü bir paydaşlığın kurulması kıymetlidir. Maksadımız böbrek hastalarına bu hastalık ile iyi yaşayabileceklerine dair inanç ve umut vermektir.” diyor. Günümüzde kronik böbrek hastalığı idaresi ve tedavisindeki mevcut yaklaşımın, böbrek işlevlerindeki kaybın yavaşlatılmasına odaklandığını ve çoklukla hastalara çok fazla kelam hakkı tanınmadan, kendilerinden sıkı diyet ve ilaç kullanım kurallarına uymalarının beklendiğini belirten Prof. Dr. Ülkem Çakır şöyle diyor: “Oysa bu hastalık merkezli yaklaşım, hastaların önceliklerini ve pahalarını tatmin edici bir halde yansıtmadığı için başarısız olabilir. Unutulmamalıdır ki, böbrek hastalığı ile yaşayan beşerler da, her şeyden evvel iyi yaşayabilmek ve toplumsal işlevselliklerini sürdürmek, elhasıl ömürleri üzerinde denetim sahibi olmak hakkına sahiptirler. Hastaya değil, hastalığa odaklı yaklaşım, hastalıklarının idaresi ve tedavisine manalı bir biçimde dâhil olmadıklarından ötürü, hastaların temsiliyetini ortadan kaldırır. Hastalığın izleminde hastaların ve tedavi grubunun birlikte hareket etmesi, hastaların tedavi sürecindeki his ve kanılarının dikkate alınması çok değerlidir. Hastaların bu süreçte faal olmaları, tedavileriyle ilgili daha mutlu olmalarına ve böylelikle daha başarılı klinik sonuçların elde edilmesine yardımcı olmaktadır.” |
Cumhuriyet