Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO) Dünya Kültür Mirası Listesi’ne 2015 yılında alınan ve birçok medeniyetin izlerini üzerinde taşıyan Diyarbakır Surları’nda Kültür ve Turizm Bakanlığı, Valilik ve Büyükşehir Belediyesi iş birliğiyle tarihinin en kapsamlı onarım çalışması başlatıldı. Etraf uzunluğu 5 bin 200 metre, yüksekliği 8 ile 22 metre ortasında olan ve kalınlığı 5 metreye kadar varan surların üzerinde o periyot inşa edilen ve savunma emelli kullanılan burçlarda yapılacak çalışmalarda yıkılma tehlikesi olan ve acil müdahale gerekenlere öncelik verilecek.
Çalışmalarda, o devir dairesel, dörtgen yahut çokgen olarak inşa edilen burçların aslına uygun hale getirilmesi için yerinde paklık basamağında çıkarılan taşlar kullanılacak. 500 günde tamamlanması planlanan ve 9 milyon 471 bin TL maliyetli onarım çalışmasının yanı sıra, surlara yakın yahut yapışık inşa edilen 41 gecekondunun kamulaştırılması yapıldı ve yıkımına başlanacak.
‘MEVCUT ALANDAKİ TAŞLAR KULLANILACAK’
Onarım çalışmasının 5 kişilik bir denetim heyeti ve Dicle Üniversitesi’ndeki öğretim vazifelilerinin yer aldığı bilim şurası üyelerince en ince ayrıntısına kadar takip edildiğini belirten Büyükşehir Belediyesi İmar Daire Lideri Mehmet Karaaslan, “500 gün sürmesini planladığımız Ben u Sen, Yedi Kardeş, Urfakapı, Parıltı Burcu onarımlarını yapıp çalışmalarımıza devam etmek istiyoruz. En ince ayrıntısına kadar dikkatli ve titiz bir formda çalışmalar devam ediyor. Onarım çalışmalarımızda mevcut alanda bulunan taşlar kullanılmaktadır. Bu bahiste çok hassas bir durumda süreçlerimiz devam etmektedir. Bu onarım, yaklaşık 9 milyon 471 bin TL maliyetle bugüne kadar yapılmış en büyük onarım çalışmalarımızdan bir adedidir. Burçlarımızın tamamının restore edilmesi için proje çalışmalarımız devam etmektedir. Bu iş için yaklaşık 250 milyon TL’lik bir maliyet ön görülmektedir. Bilhassa proje çalışmalarında mevcut surların aslına uygun hale getirilmesi için yerinde paklık kademesinde çıkarılan taşlar kullanılmaktadır. Bu hususa bilhassa dikkat etmekteyiz” diye konuştu.
‘DİYARBAKIR IKTISADINA BÜYÜK BİR KATKISI OLACAK’
Surlardaki onarımın Diyarbakır turizmine ve iktisadına büyük bir katkı sunacağını anlatan Karaaslan, şunları söyledi:
“Ben u Sen bölgesinde bulunan surlarımızın etrafında gecekondu yapılaşmaları bulunmaktadır. Bu yapılaşmaların surlara ziyan verdiği öngörüldüğü için yaklaşık 41 yapının kamulaştırma süreçleri tamamlanmıştır. Yıkım süreçlerine başlanıyor. Surların geri kalan kısmında da surlara yapışık ya da yakın olan ve ziyan verme ihtimali olan bütün yapıların kamulaştırma süreçleri devam edecek. Daha sonra bu alanlar peyzaj çalışması yapılarak yeşil alan olarak kazandırılacak. Burçlarımızın onarımı modül kesim tamamlandıktan sonra da kapıların açılması ön görülmektedir. Onarım ve çalışma güvenliği tamamlandıktan sonra bütün kapıları açacağız. Çin seddinden sonra görünen en büyük surlar Diyarbakır surlarıdır. Surlarımızın tamamının onarım çalışmaları bittikten sonra turizme çok önemli bir katkı vereceğini, kentin iktisadına büyük bir katkısının olacağını ön görüyoruz.”
Cumhuriyet