Türk Tabipleri Birliği (TTB) Giresun’da yaşanan sel felaketine ait bir yazılı açıklama yaptı.
Çok sayıda can kaybı ve büyük hasara neden olan sel felaketinin değerli soruların ve sonuçların doğmasına yol açması gerektiği, siyasetçilerin demogojik telaffuzları ile unutulmaya terk edilmemesi gerektiği belirtilen açıklamada, “Felaketi tabiata değil, tabiatın maddelerine kulak asmayan iktidarlara/yerel idarelere bağlamak gerekiyor. Sel felaketlerinin, can kayıplarının, yıkımın kökenine ulaşmaya çalıştığımızda karşımıza doğa-insan alakasını katleden kapitalist kar için tabiatın talan edilmesi mantığı çıkmaktadır” denildi.
Çarpık kentleşmenin Covid-19 salgınının denetim altına alınamamasında da faal bir faktör olduğuna işaret edilen açıklamada selden sonra muhakkak bölgelerde su ve kanalizasyon sistemlerinde bozulma olabileceği ve bunun da kirliliğe sebep olarak enfeksiyon riskini arttırabileceği uyarısı yapıldı.
TTB Merkez Kurulu imzalı açıklamanın tamamı şöyle:
SESSİZ KALINMAMALI: 2020 Haziran ayından bu yana ülkemizin Ankara, Burdur, Artvin, Rize, Van, Trabzon ve Ağrı vilayetlerinde yaşanan sel felaketleri birçok yurttaşımızın ömrünü yitirmesine ve büyük mal kayıplarına neden olmuştu. Son olarak 22 Ağustos 2020 günü akşam saatlerinde Karadeniz bölgemizde sel, birçok bölgede ölümcül sonuçlar doğurarak kentleri ve etraf yerleşim yerlerini vurdu. Giresun ilinin Dereli, Doğankent ve Yağlıdere ilçelerinde büyük hasara neden olan sel felaketi yıkıcı tesiri ile kıymetli soruların ve sonuçların doğmasına yol açmalı, siyasetçilerin demogojik telaffuzları ile unutulmaya terk edilmemelidir.
Yüzlerce meskeni, işyerini, ekili alanı, yolları, köprüleri tahrip eden, ilçelerle merkez temasının kesen bu felakette ne yazık ki can kayıpları da oldu. Alınan son bilgilere nazaran 6 yurttaşımız hayatını kaybetti. 12 kişiyi arama-kurtarma çalışmaları da devam ediyor. An itibariyle selden ötürü 118 köy yolu ulaşıma kapanmış ve Dereli ve Doğankent ilçelerine elektrik ve su verilememektedir. Ülkemiz insanlarının canını kıymetsiz gören, tabiatını ve kentlerini rant için talan eden siyasetlere ve bunları uygulayan iktidarlara sessiz kalınmamalıdır.
TABIAT DEĞİL IDARELER: Giresun’da yaşanan sel felaketinde hayatını kaybeden yurttaşlarımızın yakınlarına baş sıhhati; geride kalanlara geçmiş olsun dileklerimizi iletiyoruz. Bu çeşit önlenebilir tabiat hadiselerinin bir daha yaşanmayacağı, yurttaşlarımızın canlarının ve mallarının korunabileceği, insan ve tabiat odaklı siyasetlerin benimseneceği bir ülkede yaşayacağımız günlere dair hasretimizi sürdürüyoruz.
Öncelikle, felaketi tabiata değil, tabiatın maddelerine kulak asmayan iktidarlara/yerel idarelere bağlamak gerekiyor. Sel felaketlerinin, can kayıplarının, yıkımın kökenine ulaşmaya çalıştığımızda karşımıza doğa-insan bağlantısını katleden kapitalist kar için tabiatın talan edilmesi mantığı çıkmaktadır.
Global iklim krizinden ötürü yağışlar devir periyot çok olabilir; bu doğal sayılabilir; doğal olmayan bu yaşananlarının olumsuz sonuçlarını denetim edebilecek kapasiteye sahipken bunu yapmayıp, yaşananları afete dönüştüren iktidarların politik tercihleridir. Ülkemizi yönetenler bu felaketi hem global iklim krizinin sonuçları ile açıklamakta hem de global iklim krizinin oluşmasına neden olan siyasetleri savunmaktadırlar. Paris İklim Muahedesinin gereğini yerine getirmemesi bu samimiyetsiz siyasetlerin çarpıcı bir örneğidir.
Tüm dünyada “doğal nedenli olağandışı durumlara” bağlı ölümlerin yarısından fazlası sellere bağlıdır. Ülkemizde de vefata yol açan doğal nedenli olağandışı durumlar ortasında seller 2. sırada yer almaktadır. Sellerin, yol açtığı toplam maddi ziyan açısından doğal nedenli olağandışı durumlar ortasında 2. sırada olduğu görülmektedir. Seller; etkilediği toplam kişi sayısında ise olağandışı durumlar ortasında ülkemizde 3. sıradadır.
DENETIMSIZ KENTLEŞME: Ülkemiz açısından son derece kıymetli bu sel riskinin oluşumunun gerisinde yatan nedenlerle ilgili meslek örgütlerinin görüşü; “Sellerin doğal afet değil, çarpık kentleşmenin bir sonucu olduğu!” biçimindedir. Yaşadığımız kentler, plansız ve bilinçsiz yerleşimler ile yanlış arazi kullanımı sonucu, sellere daha fazla maruz kalmaktadır. Bu bağlamda ülkemizde yaşanan sel felaketlerinin birçoklarının gerisinde yatan temel nedenin kentleşmenin denetimsiz biçimde yaygın ve başta yeşil alanlar olmak üzere çevreyi yok ederek büyümesi olduğunu söyleyebiliriz. Hasebiyle sellerle gayret sürecinde tahlil teklifleri süreksiz telaffuzlarla değil, direkt kentleşmenin düzenlemesi işinde aranmalıdır. Aktüel COVİD-19 salgınının denetim altına alınamamasında da çarpık kentleşme faal bir faktör olduğu bilinmelidir.
FELAKETLERDE ÜÇ ORTAK NOKTA: Karadeniz’de yaşanan sel hadiselerinde üç ortak noktanın öne çıktığını gözlemliyoruz. Birincisi dere yataklarındaki yapılaşma, ikincisi Karadeniz Kıyı Yolu’nun oluşturduğu setin derelerin Karadeniz’e ulaşmasına mahzur olması, üçüncüsü de HES’ler nedeniyle derelerin akış rejiminin bozulmasıdır. Bu üç temel sorun tahlile kavuşturulmadan, bölge halkının can ve mal güvenliğinin sağlanmasının mümkün olmadığını Giresun sel felaketi bir daha göstermiştir.
Pek çok olağandışı durumda olduğu üzere sellerde de etraf sıhhati hizmetleri, sıhhat hizmetleri idaresinde önceliğe sahiptir. Her vakit ihtimamla yürütülmesi gereken esirgeyici sıhhat hizmetleri, sel sonrasında da aksatılmadan sürdürülmelidir. Başka taraftan; Giresun’da yaşanan sel felaketi, içinde bulunduğumuz Covid-19 pandemi sürecinin bölgedeki idaresini daha kuvvetli ve problemli hale getirecektir.
ENFEKSİYON RİSKİ:
Tüm bu problemlerin giderilebilmesi için acilen risk tahlili yapılmalı, sel riski olan bölgede, hangi sıhhat sıkıntılarının yaşanabileceği evvelce değerlendirilmeli, hastalık/sağlık problemlerinin erken belirlenmesi için sistemli bir bilgi toplama sistemi oluşturulmalı, selden etkilenen konutlarda yaşayanlar her gün ziyaret edilerek sıhhat problemleri izlenmeli, günlük pak su sağlanmalı, klor tabletleri dağıtılmalı, fare ve gibisi kemiricilerin risk durumu değerlendirilmeli, aşılama hizmetleri aksatılmadan sürdürülmeli, bilhassa hamile ve çocukların rutin aşıları aksatılmamalıdır. Sel sırasında toprak, çamur, vb. ile kirlenmiş, derin yarası olanların tetanos bağışıklaması yapılmalıdır.
Sele bağlı tedbirlerin yanı sıra COVİD-19 pandemi sürecine ait çalışmalar da unutulmadan, aksatılmadan ve gevşetilmeden daha detaylı ve ihtimamlı yapılmak zorundadır.
Türk Tabipleri Birliği olarak, gerek Halk Sıhhati kolumuz gerekse de başta Giresun Tabip odamız olmak üzere lokal tabip odalarımızla birlikte her türlü katkıyı vermeye hazırız.
Halkımızın can ve mal güvenliğini tehdit eden olağandışı durumlarda kollayıcı ve tedavi edici sıhhat hizmetleri başta olmak üzere her türlü dayanağı şartsız vereceğimizden; doğayı ve kentlerimizi kar ve rant hırsı ile talan eden siyasetlere karşı uğraşımızı kararlılıkla sürdüreceğimizden hiç kimsenin kuşkusu olmasın.
Cumhuriyet
