Çocuk adalet sisteminin çocuklar faydasına iyileştirilmesine ve bu tarafta kalıcı siyasetler oluşturulmasına katkı sağlamaya yönelik çalışmalar yürüten Türkiye Çocuklara Tekrar Özgürlük Vakfı (TCYOV), çocukların mahpusa girmemesi ve tahliye sonrası geri dönmemeleri için model geliştirmek ve uygulanmasını sağlamak hedefiyle “Yeniden” projesini gerçekleştirdi.
110 ÇOCUKLA GÖRÜŞME
Vakıf idare konseyi lideri Nevin Özgün’ün verdiği bilgilere nazaran, araştırmada Konya ve İstanbul’da isimli sistemle ilişkilenmiş 12-24 yaş ortasındaki 110 çocuk ve gençler görüşmeler yapıldı.
İçerideki çocuklar tahliye olurken “Bu yatak benim, buraya dokunmayın, ben geri geleceğim” anlayışıyla dışarı çıkıyor.
YİNE SUÇA SÜRÜKLENİYORLAR
18 ay süren proje sonuçları, teklifler, tespitler şöyle:
– Tekrar projesi kapsamında hazırlanan araştırma raporunda ortaya konduğu üzere gerek çocuk yargılamasında gerekse de infaz sisteminde standardizasyon sağlanamamıştır.
– İsimli sistemin işleyişi “çocukların yüksek yararı” unsuruyla çelişebilmekte ve çocuklar üzerinde olumsuz tesirler bırakmaktadır.
– Tahliye sonrası çocuklar, uygun dayanak düzeneklerine erişemedikleri için tekrar suça sürüklenerek isimli sisteme ve infaz kurumlarına geri dönmektedir.
– Tekrar projesi ile tutukluluk tecrübesi yaşamış olan yahut yaşayan çocuklara ve gençlere toplumsal ve isimli dayanak verilmesi amaçlanmıştır.
– Suça sürüklenen çocuklar hakkında alınacak tüm kararlarda çocuk odaklı çalışma yürütülmesi gerekmektedir. Bu kararlarda, çocuğun suça sürüklenmesine neden olan sebepler de dikkate alınmalıdır.
Sisteme giren çocuk sayıları 2019
Çocuk mahkemeleri: 56 bin 300
Çocuk ağır ceza: 54 bin 300
Mahkemelere gelen: 107 bin 127
Karara bağlanan: 57 bin 037
Çocuk ağır ceza: 10 bin 949
Karara bağlanan: 5 bin 622
ÇOCUKLARA MAHSUS BİR BAKANLIK OLMALI
Bunlar yapılmalı;
– Okul müfredatında ceza hukuku şuuruna yönelik içeriklerin olması ve okuldaki meslek kümelerine, ailelere ceza hukuku hakkında bilgilendirici eğitimlerin verilmesi bu mevzudaki farkındalığı artıracaktır.
– Çocuk alanında çalışan tüm meslek elemanlarına, çocukla sağlıklı bağlantı kurmalarına takviye olmak ismine bütüncül bir çocuk siyaseti dahilinde pedagojik eğitim verilmelidir.
– Çocukların durumlarının değerlendirmesinin çocuk mahkemelerinde yapıldığı, tutuklamanın son önlem olarak uygulandığı tesirli takviye düzenekleri oluşturulmalıdır.
– Çocuklara has bir bakanlık kurulmalı ve bu bakanlık tüm çocukların gereksinimlerini kapsayıcı bir yapıda olmalıdır.
– Çocuk ile ilgili olan devlet kurum ve kuruluşlarında uzmanlaşmış çocuk ünitelerinin oluşturulması ve bu ünitelerin işlerliklerinin çocuk siyasetinin prensiplerine uygun olması değer teşkil etmektedir.
– Bu üniteler çocuk dostu adalet anlayışı benimseyerek çocukların tüm süreçte etkin rol almaları sağlayarak topluma sağlıklı alakalar geliştirmelerini destekleyecektir.
– Mevcut ceza infaz kurumları, çocukların kabahat ile tekrar ilişkilenmelerini önlemesi üzerine çalışmalı ve topluma sağlıklı formda dahil olmalarına imkan sağlayacak programlar yürütmelidir.
– Bu kurumların çocukların topluma yine dahil edilmesine, eğitim ve sağlıklı toplumsallaşma programlarının sunulmasına yönelik bir tavır benimsemeli ve bu tarafta hizmet sunması sağlanmalıdır.
– Çocukların tahliye sonrası kabahat ile yine ilişkilenmesini önlemek emeliyle izleme düzeneklerinin oluşturulması gerekmektedir.
Cumhuriyet
