Pandemi ve turizm dönemi nedeniyle talep artışı yaşayan araç kiralama kesiminde fiyatlar bir yılda yüzde 100’e yakın arttı. Geçen yıl en uygun araç 130 TL’ye kiralanabiliyorken fiyatlar yaz başında 160 TL’ye, bayramda 190 TL’ye çıktı, turizm dönemiyle birlikte ise 250 TL’yi buldu. Kesim temsilcileri fiyat artışlarını araba tedarikinde yaşanan düşüncelere bağladı.
Türkiye’de artan döviz kurları, vergi ve faiz oranları araba fiyatlarına son dört yılda yüzde 200’leri geçen oranda yansıdı. Buna dünya genelinde otomotiv üretiminde yaşanan çip krizi de eklenince tedarik sorunu yaşanmaya başladı ve yurttaş için otomobil almak hayal oldu. Pandemi nedeniyle otomobil muhtaçlığını kiralama ile karşılamak isteyen yurttaşın karşısına bu kere de bu dalda yaşanan fiyat artışları çıktı.
Miniyol.com kurucu ortağı Yaşar Çelik’e nazaran fiyat artışları var ancak dal maliyetlerine nazaran olması gereken fiyatlar bile hâlâ kullanıcılara yansıtılamadı. Çelik, fiyatların bu yıl bu kadar artmasının nedenini pandemi nedeniyle gecikmiş fiyat artışları olduğunu belirterek şunları söylüyor:
“Son yıllarda araç fiyatları süratle artarken araç kira bedelleri birebir oranda artmamıştı. Şu anda hala araç kira bedelleri sıfır km. araç fiyatlarına nazaran düşük düzeylerde. Fiyatlarda kasım ayı üzere ufak bir gerileme de bekliyoruz. Vatandaş en çok ekonomik sınıf olarak tabir edilen araçlara yöneliyor. Dizel öne çıkıyor.”
TEDARİKTE KAHIR VAR
Pandemi devrinde araç maliyetlerinin artması ve yüksek faiz oranlarının araç kiralama fiyatlarının ortalamada yüzde 30 artmasına neden olduğunu söyleyen Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği Lideri İnan Ekici ise şöyle konuştu:
“2016 yılındaki ÖTV düzenlemesi, sonrasında bilhassa 2018 yılından bu yana döviz kurlarında yaşanan artışlar ve son olarak pandemi. Tüm bu gelişmeler sıfır araç fiyatlarının ve maliyetlerimizin bir epey artmasına sebep oldu. Pandemiyle birlikte buna global çip krizine bağlı olarak tedarik zincirinde yaşanan problemler da eklendi. Yani istediğimiz vakit istediğimiz araca ulaşmakta zorlanmaya başladık. Her yıl ortalama yüzde 10 büyüyen kesimimiz 2016 yılında değişen ÖTV matrahlarındaki değişiklik ve 2018’den itibaren başlayan döviz kurlarındaki hareketlilik ile birlikte daralmaya başladı. Araç fiyatları yüzde 400 arttı. Bir biçimde araç alınıyor lakin istenilen araç istenilen vakit bulunamıyor.”
KURUMSALIN ÖNÜ AÇILMALI
Şirketlerin araç kiralarını sarfiyat olarak gösterme limitinin de yükseltilmesi gerektiğini hatırlatan Ekici, “Bakanlık nezdinde teşebbüsler yaptık ve bu limit 2021 yılı için 6 bin TL olarak belirlendi. Bu da beklediğimiz düzeyde değildi. Bu limiti artırmak üzere bakanlıkla temaslarımız devam ediyor. Beklentimiz bu fiyatın en azından D segment giriş düzeyindeki bir arabanın kira fiyatını kapsayacak düzeyde olmasıdır ki bu da yaklaşık 9 bin TL. Maliyet artışlarından dolayı 6 bin TL’lik araç kirası masraf tavanı, C segment araçlar için dahi yetersizdir” diye konuştu.
Cumhuriyet
