Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın aldığı karar kapsamında birtakım koroların isminde yer alan “Türk” ibaresi çıkarıldı. Düzenlemeler kapsamında Şanlıurfa’daki Devlet Türk Halk Müziği Korosu Müdürlüğü’nün ismi Şanlıurfa Sıra Gecesi Müzik Topluluğu Müdürlüğü, Elazığ’daki Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğü’nün ismi Elazığ Kürsübaşı Müzik Topluluğu Müdürlüğü, Diyarbakır’daki Devlet Klasik Türk Müziği Korosu Müdürlüğü’nün ismi Diyarbakır Medeniyetler Müziği Korosu Müdürlüğü, Edirne’deki Devlet Türk Müziği Topluluğu Müdürlüğü’nün ismi ise Rumeli Müzikleri Topluluğu Müdürlüğü olarak değiştirildi. Duruma siyasilerden, hukukçulardan ve sendikalardan reaksiyon geldi. Eski Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk, “Daha evvel de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın isteği doğrultusunda kelamda birleştirici olmak emeliyle devlet ve kamu kuruluşlarının isimlerindeki ‘Türk’ sözcüğü ya da ‘T.C.’ kısaltması kaldırılmış fakat kamuoyundaki ağır reaksiyon üzerine bu uygulamadan vazgeçilmişti” anımsatması yaparak “Şimdi tekrar başa dönülüyor” sözlerini kullandı. Anayasal ve yasal terim olarak “Türk” sözcüğünün etnik bir kimliği tabir etmediğini belirten Türk, “Bu sözcük, anayasanın 66. hususunda verilen tanımla ‘Türk Devleti’ne vatandaşlık bağı olan herkes’ için ‘Türk milleti’ ya da -66. unsurda olduğu gibi- ‘Türk Devleti’ biçiminde ‘Türkiye Devleti’ ile eşanlamlı olarak kullanılmaktadır. ‘Türk’ sözcüğü, Türk milletinin her bireyini ve Türkiye Devleti’nin her vatandaşını, hiçbir etnik ayrım gözetmeksizin kucaklayan bir tabirdir. Her milletin ve devletin bu türlü bir ismi vardır. İsimsiz millet yahut devlet yoktur” diye konuştu. Devlet madalyalarından Atatürk kabartmasının çıkarıldığını da anımsatan Türk, “Bütün bunlar, Türk ve Atatürk alerjisi olarak nitelenebilir. Ancak hiçbir milletin bireyleri kendi milletine, hiçbir devletin vatandaşları kendi kurucusuna karşı bu türlü bir reaksiyon göstermemektedir. Bizde az da olsa bilakis kelamlar söylenmesi ya da bilakis uygulamalar yapılması, anlaşılmaz bir vefasızlık ve nankörlüktür. Bu türlü bir tavır, hiçbir Türke yakışmaz; hiçbir devlet yahut kamu kuruluşu bu türlü bir inkârcı tavır içine giremez” sözlerini kullandı.
‘KALDIRMASI MÜMKÜN DEĞİL’
Hukukçu Ömer Lütfü Avşar ise durumu hukuksal açıdan kıymetlendirdi. Avşar, “Bakanlar Heyeti ibaresinin karşılığı 16 Nisan referandumundan sonra Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi oldu. Münasebetiyle bakanlar konseyi kararı ile tesis edilen bir sürecin paralel bir idari süreçle, Cumhurbaşkanlığı kararıyla tekrar düzenlenmesi mümkün olabilir” dedi. Bakanların da eskisi üzere yetkileri olmadığını aktaran Avşar, “‘Topluca karar alma ehliyeti’ dahi olmayan bir bakanın, bakanlık kararıyla ya da bakanlıktaki bir makamla, bakanlar şurası kararını ortadan kaldırması mümkün değil” dedi.
‘İPTAL EDİLMESİ GEREKİR’
Eski Kültür Bakanı İstemihan Talay da değişikliğin yanlış olduğunu vurgulayarak “Oradaki korolar yalnızca oranın müziğini değil, bütün Türk halk müziğini seslendiriyor. Yalnızca bölgesel düşünüp onlara bulunduğu ilin ismini verip Türk isminin çıkarılması yanlış bir uygulama. Çok kıymetli hassasiyetlerin olduğu bir devirde bu türlü bir teşebbüsün kime yararı olacağını anlamak mümkün değil” dedi. Bakanlar Şurası kararıyla verilen bir ismin bir bakan oluruyla değişemeyeceğini söyleyen Talay, “En azından onay yerinin Cumhurbaşkanı olması gerekir. Hukuksal açıdan da form açısından da yanlış bir uygulamadır. Danıştay’a başvurulursa biçim kaidesinin da yerine getirilmemesi nedeniyle iptal edilmesi gereken bir karar” tabirlerini kullandı.
YARGIYA TAŞINIYOR
Kültür Sanat-Sen Lideri Ahmet Özbek de isim değişikliğini ve teşkilat taşımasını yargıya götüreceklerini duyurdu. Özbek, “Türk isimleri korolardan kaldırılıyor. Bu mahallî isimler verilen koroların fonksiyonunun ne olacağına dair bir şey yok. Bunlar yıllardır oturmuş isimlerdi. Bir de halk dansları topluluğunun Ankara’dan İstanbul’a taşınması kelam konusu. Kontratlı çalışanlarımız da var, onlara ne olacağı belirli değil. Mevzuyla ilgili tüzel yollara da başvuracağız” dedi.
‘SEÇİM İÇİN OLABİLİR’
Hukukçu Bülent Yücetürk ise “Bu kadar vatan-millet bayrak siyaseti yaparken neden bu türlü bir değişikliğe gerek duyuldu? Bunun açıklaması sanırım, bilhassa Güneydoğu’daki müzik topluluklarından Türk isminin çıkarılması, oradaki Kürt seçmene bildiri vermeye çalışıyor olabilirler” dedi.
GÜZEL PARTİLİ TÜRKKAN’DAN ÖNERGE
Kültür Bakanlığı’nın kararına UYGUN Parti Grupbaşkanvekili Lütfü Türkkan da reaksiyon gösterdi. Türkkan, TBMM Başkanlığı’na Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi. Türkkan Ersoy’a şu soruları yöneltti:
“Koro isimlerinden ‘Türk’ sözünün çıkarılması kararı kimin ya da kimlerin tavsiyesi doğrultusunda alınmıştır? Tahlil süreci periyodunda ‘Türk’ sözünün ırkçılık çağrışımı yaptığı görüşü savunularak ‘Andımız’ın kaldırılması istenmiş ve bu doğrultuda adım atılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı da mı birebir görüşe sahiptir, korolardan ‘Türk’ sözünün çıkarılması kararı bu doğrultuda mı alınmıştır? Bakanlık’ın bu kararının Danıştay’ın ‘Andımız’ın okutulmaması kararı ve Devlet Nişanı verilecek Arap başkanları ve işadamlarının Atatürk kabartmalı nişanlardan rahatsız olması nedeniyle Atatürk’ün bu kabartmalardan çıkarılması ile birebir periyoda denk gelmesi bir tesadüf mıdır, yoksa Bakanlık, korolardan ‘Türk’ sözünün çıkarılması kararını bu kararların devamı niteliğinde mi almıştır?”
Cumhuriyet