‘Güneş, kum, deniz’ üçlemesi ve doğal hoşlukları ile ‘Karadeniz’in Bodrum’u’ olarak isimlendirilen Sinop, tarihi kaleleri ve cezaeviyle de dikkat çekiyor. 4 bin yıl evvel inşa edilen kale surlarının ortasında yer alan ve 1887-1999 yıllarında hapishane olarak kullanılan, 2000 yılında ise müzeye çevrilerek ziyarete açılan Sinop Tarihi Cezaevi ve Müzesi’nde, onarım çalışmaları devam ediyor.
2008 yılında Avrupa Birliği’ne sunulan ‘Sinop Tarihi Cezaevi Onarım Projesi’nin 2012 yılında onaylanmasıyla birlikte 21 Mayıs 2020 tarihi itibariyle 5 milyon euroluk bir hibe ile yüklenici firma çalışmalara başladı. Proje kapsamında cezaevi içerisinde bulunan ve daha sonraki yıllarda yapılan betonarme binaların da yıkımı sürüyor. Tarihi cezaevi surlarının açılması için yapılan yıkım çalışmaları sırasında cezaevi duvarlarında Roma devrine ilişkin olduğu varsayım edilen 2 kitabe ortaya çıktı.
‘BİZLERE BIRAKILMIŞ BİR MİRAS’
Tarihi surlarının açılması için yıkılan binaların ardında Roma kitabelerinin çıktığını belirten Kültür ve Turizm Vilayet Müdürü Hikmet Tosun, “Burası iş yurtlarıydı, cezaevinin çalışma yurtları. Asıl cezaevi, iç kalenin gerisidir. Bu surun önündeki kültür mirası olmayan binaları yıkıyoruz ve bu kalenin tarihini ortaya çıkartıyoruz. Şimdi bir dükkan yıktık, 5 dükkan daha yıkacağız, surun önündeki bütün manileri ortadan kaldıracağız.
Mesela jandarma nöbet kulübesi var, o cezaeviyle ilgili olduğu için onu yıkmıyoruz. Bu yıkım esnasında gördük ki Selçuklu, 1214 yılında iç kale duvarını yaparken Roma kitabelerini duvara yerleştirmiş. Buradaki anlayışın çok yüksek bir medeniyet anlayışı olduğunu, birebir vakitte gelecek nesillere Sinop tarihinin ve dünya tarihinin aydınlatılması bakımından bize bir miras olduğunu görmekteyiz” diye konuştu.
‘SİNOP TARİHİNİN AYDINLATILMASINI SAĞLIYORUZ’
Tarihi Sinop Cezaevi’nin aktif olduğu günlerde bir sanayi üzere faaliyetler yapıldığını anlatan Tosun, şimdiki yıkılan binaların muhtaçlık için surların önüne inşa edildiğini söz etti. Tosun, “Bu binalarda iş yurtları vardı. Halı dokuma atölyesi, dokuma tezgâhları, terzihaneler, kundura haneler, cilt atölyeleri üzere birçok iş yurdu vardı.
Kentten gelen beşerler da buradaydı, cezaevindeki ustalar da burada çalışıyordu. Münasebetiyle bu binalar o vakit yapılmış. Cezaevi dediğimiz bu koridoru, özgürlük yolu olarak açıyoruz. Bu duvarlar da ortaya çıkarak, hem dünya tarihinin hem de Sinop tarihinin aydınlatılmasını sağlıyoruz” dedi.‘4 KİTABEDEN 2’Sİ KAYIP’ Önü açılan surların üzerinden çıkan 4 kitabeden 2’sinin söküldüğünü belirten Tosun,
“Diğer 2 Roma kitabesinin manasını çözdüreceğiz. Üzerindeki yazıları okuyamıyoruz, ne olduğunu bilmiyoruz. Şimdi 1 hafta oldu ortaya çıkalı. Okumasını yaptırdıktan sonra, Türkçe manalarını yanlarına asacağız. Burayı gezen beşerler, Türkçelerini okuyacak.Bu kültür mirasını gün yüzüne çıkarmaya çalışıyoruz. Şu an burada 2 Roma kitabesi görünüyor. 2 kitabe de o periyotta sökülmüş. İnşaat esnasında mı daha evvel mi alındı, ne olduklarını bilmiyoruz. Öteki binalarımızda da yıkım devam ediyor. Daha birçok kitabenin ortaya çıkacağından eminiz. Hem antik devir Sinop tarihinin hem de dünya tarihinin aydınlatılmasında bu kitabeler çok kıymetli iş teşkil edecek” halinde konuştu.
Cumhuriyet
