Örgütlenme ve toplusözleşme hakkı, Türkiye’de işçilerin temel meselelerinden biri olmayı sürdürüyor. Patronların artan engelleme eforlarının yanı sıra, mevzuattaki zorluklar da bu süreci olumsuz etkiliyor. Bunların başında da yüzde 1’lik işkolu barajı geliyor.
Bu sorun bugünlerde daha da can yakıcı hale geldi. Zira AKP iktidarı yüzde 1 işkolu barajının altında kalan, lakin işyeri yetkisi (yüzde 50+1) olması nedeniyle daha evvel toplu iş mukavelesi imzalayabilen sendikalar için bu bahiste yeni mühlet uzatımı yapmayınca binlerce emekçi sözleşmesiz kaldı.
2013’TE DEĞİŞTİRİLDİ
Mevzuat değişikliği ile 2013’te sendika üyelikleri için SGK kayıtları dikkate alınmaya başlandı ve işkolu barajı yüzde 1 olarak belirlendi. Bu nedenle daha evvel işkolu barajının üstünde olan ve toplusözleşme imzalayabilen kimi sendikalar, yeni üyelik bilgileriyle barajın altına düştü. Bunun üzerine bu sendikalarla ilgili 2009 istatistikleri dikkate alınarak yine toplusözleşme imzayabilmelerine imkan sağlandı. Her yıl yasal düzenlemelerle bu mühlet uzatıldı.
Lakin hükümet 2020’de bu süreyi uzatmadı. İşkolu yetkisi alamayan bu sendikalar, işyerinde çoğunlukta olsa da toplusözleşme imzalayamadı. Bu durumda Türk-İş, Hakİş ve DİSK’e bağlı birçok sendika bulunuyor.
MUHALİF SENDİKALAR
Bu sendikalar mukavele masasına oturamayınca, işkolu barajı üzerindeki öbür sendikalar o işyerinde örgütlenmek için teşebbüste bulundu. Bu defa de sendikalar karşıya karşıya geldi. Hala birçok işyerinde örgütlü bulunan sendika ile örgütlenmek için teşebbüste bulunan sendika ortasında gerginlik yaşanıyor.
“Sıfır baraj” istediklerini vurgulayan Servi, çalışanın hangi sendikada örgütlenmek istiyorsa o sendikada örgütlenmesi gerektiğini belirtti. Servi, şöyle devam etti:
ILO NORMLARI GEREKLİ
“Maalesef kimi sendikalar da ferdî hareket ediyor. Sendikalı olan, mağdur olan personellere yardım etmesi gerekirken, şirketlerin ‘CEO’larıyla görüşerek ‘benim olsun, diğer sendika olmasın’ anlayışıyla işyerinde üye kaydırmak için çabalıyor. Meğer sendikaların daima birlikte barajların sıfırlanması için uğraşması gerek. ILO normlarına nazaran barajlar kaldırılarak emekçiler nerede örgütlenmek istiyorlarsa orada örgütlenmeleri sağlanmalı.”
Servi, hala 5 bin üyeleri ismine kontrat yapamadıklarını, yeni örgütlendikleri ve çoğunluğu sağladıkları işyerlerinde de yeniden yüzde 1 barajının altında oldukları için yetki alamadıklarını söyledi. Servi, “İşyerlerinde yüzde 51 çoğunluğu sağlıyoruz. Lakin işkolu barajını aşamadığımız için kontrat imzalayamıyoruz. Baraj getirilmesinin nedeni, tabanda hareket olsun istenilmiyor. Sendikalar da öteki sendikaların örgütlü oldukları yerler yerine örgütsüz işyerlerinde örgütlenmek için gayret harcamalı” dedi.
Cumhuriyet