Öğrencilere yönelik akınlar, “karanlık” cinayetler, ve cinayetlere ismi karışan davacılara gereken cezaları istediği için MHP’lilerin amacı haline gelen Ankara Cumhuriyet Savcısı Doğan Öz, 24 Mart 1978 tarihinde aracının içinde kurşunlanarak öldürüldü.
Gazeteci Berivan Tapan ile ülkenin birinci öldürülen savcısını anlattığı, “Savcı Doğan Öz’ü Vurdular-Bir Kontrgerilla Cinayeti” kitabını konuştuk.
– Savcı Öz’ü vefata götüren süreç nasıl işledi?
O periyot sağcı ve solcu öğrenciler ortasında çok sayıda çatışma yaşandı. Bu olayların belgeleri da Doğan Öz’e geldi. Birçok savcı amaç haline gelmemek için bu davalardan bir biçimde kaçmanın yolunu bulurken, Doğan Öz yürekle üzerine gitti. Cinayetlere ismi karışan davacılara gereken cezaları istediği için MHP’lilerin gayesi haline geldi. Davacıların katlettiği devrimci öğrenci Levent Özyörük ise baktığı son evrak oldu. Doğan Öz, saldırganların kaçtığı ve davacıların hâkim olduğu yurtta arama yapıp, cinayet silahını bulunca MHP milletvekili İhsan Kabadayı Meclis kürsüsünden tehditler savurdu. Doğan Öz, çok sayıda tehdit alan biri lakin birinci kere meclis kürsüsünden bir milletvekili tarafından açık bir halde amaç gösterildi. Bu da saldırganların açık gayesi haline gelmesine neden oldu.
– Doğan Öz’ün hazırladığı “Kontrgerilla Raporu” dikkate alınıp, sürece konulsaydı?
Tahminen de 12 Eylül yaşanmayacaktı. Zira 12 Eylül’ün en büyük münasebeti siyasi cinayetler ve katliamlardı. Halka lakin yeni bir idareyle bu olayların önünün alınabileceği algısı yaratıldı. Halbuki yapılması gereken derin devlet yapısıyla hesaplaşmaktı. Bugünden bakınca rapor ciddiye alınsaydı Uğur Mumcu da Hrant Dink de ortamızda olacaktı.
– Davanın en değerli şahidi tahminen de kapıcı Hayati Erdoğan. Mahkeme de mesleğinden ötürü Erdoğan’ın tabirlerinin sağlam olup olmadığını sorguluyor. Bu açıdan da dava ilginçleşiyor…
Evet, Doğan Öz cinayetinin nasıl gerçekleştiğini en iyi gören iki şahit var. Biri kapıcı Hayati Erdoğan, oburu de ODTÜ’den Doç. Dr. Ziya Aktaş. Hayati Erdoğan, katil zanlısı İbrahim Çiftçi’yi hem Emniyet’te hem de duruşmalarda teşhis etmiş, Ziya Aktaş ise edememişti. Tapan, Doç. Dr. Ziya Aktaş’ın, Çiftçi’yi “teşhis edememesi” ile ilgili şunları lisana getiriyor: “Cinayeti en iyi gören Ziya Aktaş; ‘Gözlüğümü takmamışım’ diyebiliyor mahkemede. Eşi de tıpkı formda çelişkili sözler veriyor. Aktaş ve eşi, dava sürerken apar topar burslu bir biçimde Amerika’ya gönderildi. Aktaş daha sonra Ecevit’in bakanlarından biri oldu. Çok şahitli bir dava lakin beşerler tabir vermeye korkuyor. Hayati Erdoğan da çok sayıda tehdit alıyor. Ancak geri adım atmıyor. 170 kişi gösteriliyor, teşhis için vilayetten ile götürülüyor. Hayati Erdoğan, ‘Katili gördüm. Fakat ikizi varsa yanılabilirim’ diyor, o kadar emin yani. Fakat Aktaş, ‘Çoluğum çocuğum var, beni azad edin’ diyor.” Buna rağmen, Askeri Yargıtay, verilen idam kararını şu münasebetle bozuyor: “ODTÜ öğretim üyesi olan kültürlü bir şahit (Ziya Aktaş) sanığı teşhis edemezken bir kapıcının teşhis etmesi manidardır.” Mahkemenin, şahitlerin mesleklerine nazaran aldığı bu hal, o gün için de bugün için de kabul edilemez.
YENİ DAVA BAŞLATILMADI
– Dava hangi kademede?
Dava şu anda durmuş vaziyette. Rastgele bir ilerleme sağlanamıyor. Davanın yine ele alınması talebiyle Öz ailesi tarafından dilekçe verildi, lakin ne kabulü ne de reddi istikametinde hiçbir cevap verilmedi.
Cumhuriyet