Yalnızca bu yıl için 333.8 milyon Avro garanti bedeli verilen İstanbul Havalimanı’nda, pandeminin de tesiriyle hedeflenen yolcu trafiği tutturulamıyor. Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) datalarına nazaran, İstanbul Havalimanı’ndan 2020’nin birinci 8 ayında 16.2 milyon kişi uçtu. Bu sayı, makus senaryoların dahi hayli altında. Iktisat ve Dış Siyaset Araştırma Derneği’nin (EDAM) karamsar senaryosuna nazaran, İstanbul Havalimanı 2020’de 80 milyon 163 bin yolcu taşıyacaktı. Bu, kullanılsa da kullanılmasa da garanti edilen fiyatların vatandaşın sırtına yüklenmesi demek. İstanbul Havalimanı için DHMİ tarafından verilen yolcu gelir garantisi 12 yıl için ise, toplam 6.3 milyar Avro’ya ulaşıyor.
Vatandaşa yük olan bir öteki proje ise, Osmangazi Köprüsü. Yılın birinci yarısında “araç geçişlerinin garanti sonunun altında kalması nedeniyle” yüklenici firmaya 1 milyar 750 milyon TL dolayında bir ödemenin yapılması bekleniyor.
Öbür yandan, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın bilgilerine nazaran, yap-işlet-devret modeliyle yapılan projelerin finansmanı için özel dalın çektiği kredilere devletin verdiği garanti ölçüsü 17 milyar 200 milyon 54 bin 669 dolara yükseldi. Gelecek 7 yılda ise Dünya Bankası’ndan 10 milyar 500 milyon dolarlık kredi çekilmesi planlanıyor.
‘YURTTAŞA YARAYABİLİRDİ’
Başşehir Üniversitesi İktisat Kısım Lideri Prof. Dr. Uğur Emek, nitekim gereksinim olup olmadığı tahlil edilmeden yapılan bu projeler yerine pandemi sürecinde işsiz kalan vatandaşa yardım edilebileceğine dikkat çekti. “Şu anda dünyada pandemi nedeniyle vatandaşına direkt hibe yapan ülkelerin en gerilerindeyiz” diyen Emek, şöyle devam etti: “Bu projelere verilen parayı küçük esnafımıza, onların çalıştırdıklarına hibe yapmamız gerekiyordu. Lakin her tercih, bir vazgeçiştir. Bu projeleri seçerek vatandaşın ekonomik refahından vazgeçiyoruz. İstanbul’da kullanılmayan yol ve köprünün bedelini, kış aylarında okula, hastaneye kızakla gitmek zorunda olan köylüden de alıyorsunuz. Üstelik yalnızca bugünün gelirini bozmayıp, gelecek nesillere da borç bırakmış oluyorsunuz. Meğer ki pandemi sürecinde işsiz kalan vatandaşa kaynak ayrılmış olunabilirdi.”
Cumhuriyet