Dolar/TL, bir müddettir 7.35 etrafındaki hudutlu dalgalanmasının akabinde istikametini üst çevirdi ve 7.40 düzeyini test ediyor. Piyasaların ana gündem unsuru ise Merkez Bankası’nın perşembe günü vereceği vereceği faiz kararı izleniyor.
İç piyasa TCMB’den faizi değiştirmesini beklemezken Deutsche Bank, Bank of America üzere memleketler arası kuruluşlar, iktisadının ısınması ve TL’deki kıymet kaybı nedeniyle 100 – 200 bp önden yüklemeli faiz artırım beklentilerine dair notlarını paylaştı. Öte yandan Merkez Bankası’nın fonlama kanallarını değiştirmesiyle yüklü ortalama fonlama maliyeti yüzde 9 aştı.
Piyasalarda koronavirüsle ilgili gelişmeler ve Doğu Akdeniz’e dair jeopolitik riskler da radarda.
18 Ağustos sabahı dolar/TL 7.3932’den süreç görüyor, euro ise dolar karşısında 1.19 düzeyini test ederken euro/TL 8.79 düzeyinde. Altın fiyatları ise tekrar yükselişe geçti, spot altın 2000 doları zorlarken gram altın fiyatı 473 TL’ye geldi. Gümüş fiyatı da yüzde 1 yükselişle 27 doları geçti.
Dolar kurundaki sert yükseliş haftanın birinci süreç günü de devam etti. Dolar dün 7.3987 lira ile yeni tarihi tepesine çıktı. Bir müddettir sıkılaştırma adımlarını piyasayı yüzde 8,25 siyaset faizinden yüksek faizle fonlayarak sürdüren Merkez Bankası dünkü adımıyla sıkılaştırmada bir kademe daha genişletti. Evvelki klasik yollu repo ihalelerinde duyuru etmek dışında yazılı bir açıklama yapmayan Merkez Bankası dün hem sitesinden ihaleyi duyurdu hem de mail atarak ‘geleneksel yöntemli’ tabirinin altını çizerek sıkılaştırma adımı olduğunu vurguladı.
CDS’LERDE YÜKSELİŞ SÜRÜYOR
10 milyar lira meblağında yapılan ihalede ortalama faiz 11,25 belirlendi ve geç likidite penceresi (GLP) faiz oranından piyasa fonlanmış oldu. Dünkü ihalede siyaset faizi ve faiz koridorunun üst hududu yüzde 9,75’in hayli üzerinde bir faizle süratli bir biçimde fonlama maliyetini artıran Merkez Bankası yeniden de kurun ateşini alamadı. Piyasa uzmanları Merkez Bankası’nın perşembe günü yapacağı Para Siyaseti Şurası öncesinde bu usul sıkılaştırma adımlarıyla kuru siyaset faizinde değişikliğe gitmeden külfetli devri atlatma gayesinde olduğu görüşünde. Dün Türkiye’nin iflas riskini gösteren 5 yıllık CDS de 573 düzeyini aştı.
FONLAMA MALİYETİ 7,34’E KADAR İNMİŞTİ
Merkez Bankası, kamu bankalarının dayanağıyla uzunca bir mühlet 6.85 lira düzeylerinde kalan dolar kuru ve genişleme adımları çerçevesinde piyasayı fonlama maliyeti yüzde 7,40 düzeylerinde götürdü. O denli ki 16 Temmuz’da siyaset faizi olan yüzde 8,25’in 90 baz puan altında yüzde 7,34’ten fonlama sağlamıştı. Ne vakit ki dolar kurunda hareketlenme başladı Merkez Bankası’nın sıkılaştırma adımlarıyla yüklü ortalama fonlama maliyeti de yükselmeye başladı. Perşembe günü de klâsik metotlu repo ihalesiyle 20 milyar TL verilmiş ve faiz oranı yüzde 9,06 düzeyine kadar çıkmıştı. Cuma günü de bir değişiklik olmadı. Merkez Bankası’nın dünkü adımı ile sıkılaştırma bir kademe daha barizleşti. Yeniden ölçü ihalesi açmayarak yüzde 8,25’ten fonlama sağlamadı. Banka fonlamanın bir kısmını klâsik usulle açtığı ihalede faiz koridorunun üst bandının yani yüzde 9,75’in de üzerinde olan ve GLP faiz oranı olan yüzde 11,25’ten sağladı. Piyasa uzmanlarına nazaran cuma günü yüzde 9,06 olan ve dünkü atakla yüzde 10 hududuna yanlışsız ilerleyen yüklü ortalama fonlama maliyetinin perşembe gününe kadar yüzde 11,25’e çıkaracağını belirtiyor.
SIYASET FAİZİNDE ARTIŞ BEKLENMİYOR
Pekala tüm bunlar ne manaya geliyor? Uzmanların bu mevzudaki görüşleri de ortaklaşıyor. Mevzuyla ilgili görüş veren uzmanlar ve analistler Merkez Bankası’nın PPK toplantısında siyaset faizini en az 300-400 baz puan artırarak 11,25-12,25 düzeyine çekmesi gerektiğini lakin bunun yapılmayacağını belirtti. Uzmanlar bankanın bunun yerine ihale teknikleriyle piyasanın daha yüksek faizle fonlanmaya devam edeceğini kaydetti. Geç likidite penceresini kullanmadan yani ortalama fonlama maliyetini yüzde 11,25 düzeyine çekip bunun dolar kuru üzerindeki tesirini görmeden siyaset faizini arttırmayacağını vurgulayan uzmanlar, siyaset faizini artırmadan piyasa faizini artırma adımlarının süreceğine dikkat çekti. Uzmanlar Merkez Bankası’nın fonlamayı sıkarak bir müddet daha devam edeceğini bankaları değerli likidite kullanmaya zorlayarak piyasa faizlerini artırmayı sürdüreceğini lisana getirerek bir sonraki adımın ise faiz koridorunu ve geç likidite penceresi faizini artırmak olabileceğini söyledi.
Fakat, görüş veren uzmanların bir uyarısı var. Daha evvel de Ağustos 2018’de birebir senaryoyu Türkiye iktisadının yaşadığını hatırlatan piyasa uzmanları kararlı, sert bir adım atmadan bu alevin sönmeyeceğini ve geç kalındığında çok daha keskin ataklar yapılmak zorunda kalınacağına işaret etti.
Cumhuriyet
