Bizden sonraki jenerasyonlar 2020 hakkında ne düşünecekler bilemiyoruz. Fakat şu ana kadar yaşanan yangınlar, sarsıntılar, salgın hastalıklar ve ekonomik darboğaz bize bu yılın şanssız bir sene olduğunu düşündürüyor. Almanya’da salgın nedeniyle ömrünü yitirenlerin sayısı 9 bini geçti. Ölenlerin yüzde 95’i 60 yaşın üzerinde. Bağışıklık sistemleri daha güçlü olan gençler, hastalığı büyük ölçüde yenebiliyor. Salgının ekonomik tesirlerinde ise durum tam aksisi. Halkın yüzde 31’i, yani 3 Almandan biri, marttan sonra gelir kaybına uğradı. Bu oran 60 yaş üzerinde yüzde 15’e düşüyor.
18-29 yaş ortası gençlerde ise yüzde 50’yi buluyor. Alman iktisadının temel dinamiklerinden biri olan meslek eğitimi (Ausbildung) sistemi de bu süreçte yara aldı. Şirketler, bu devirde yeni meslek öğrencisi almak istemiyorlar. Devlet de çırak başına 2 bin Avro teşvik vererek sistemi müdafaaya çalışıyor.
Almanya iktisadı, ikinci çeyrekte yüzde 10.1 küçüldü. Bu, ülke tarihindeki en büyük daralma. Yıllık küçülmeninse yüzde 11.7 olması bekleniyor. Mayıs ayında, şirketlerin yarıdan fazlası kısa çalışma ödeneğine müracaat yapmıştı. Bu, 6 milyon 700 bin kişinin devlet dayanaklı maaş alması manasına geliyor.
Hükümet, 1 trilyon 200 milyar Avro’yu bulan kurtarma paketleri ve kredi imkânlarıyla, iktisada can vermeye çalıştı. Bu süreçte büyük şirketlerin kayırıldığına yönelik tenkitler oldu. Kimi holdinglere 9 milyar Avro’luk kaynak aktarılırken küçük işletmelere takviye, üç ay için 15 bin Avro ile sonlandırıldı.
Buna karşın iktisat idaresi başarılı oldu ve kısa çalışmadaki şirket sayısı yüzde 42’ye düştü.
ALMANYA DA BORÇ ALACAK
Almanya, iktisada kaynak aktarabilmek için, 6 yıldır takip ettiği sıfır borç siyasetini terk ederek borçlanmaya gitmek zorunda kaldı. Düşük faizler ve negatif faizli hazine bonoları göz önüne alındığında, bunun Türkiye’nin borçlanmasından farklı bir borçlanma olduğunu da vurgulamak gerekir. Yeniden de virüsle gayrette işler berbat masraf de, tekrar bir genel karantina duyuru edilirse, hükümet maddi kaynak yaratma konusunda zorlanacak.
Zira beşerler, bugünün faturasının gelecek nesillere bırakılmasını istemiyor. Iktisat Bakanı Altmaier de eski kısıtlamalara geri dönülmemesi için, “her şeyin yapılması gerektiğini” savunuyor.
Öncelikle mevcut kurallar daha sıkı takip edilmeye başlandı. Riskli ülkelerden gelenlere havalimanlarında zarurî ve fiyatsız test yapılıyor. Fakat 4 kent dışında, riskli bölge kabul edilen Türkiye’den gelenler, testlerini Türkiye’den çıkmadan yaptırmak, hatta negatif sonuçlarını hava yolu şirketlerine ibraz etmek zorundalar.
Bu testlerin fiyatı, evvel 110 lira olarak belirlenmişti. Almanya mecburî tuttuktan sonra, 250 liraya yükseltildi. Onu da tatilci kendisi ödemekle yükümlü. Türkiye ile yapılan özel muahede, cins şirketlerine, İzmir, Antalya, Aydın ve Muğla’da seyahat yasağının kaldırıldığına yönelik hoş bir reklam cümlesi verdi. Otellerde süratli test imkânı getirilmesi de yabancı turistlerin mağduriyetini bir nebze giderdi.
Lakin bütün bunlar, ailesini ziyarete gelen gurbetçileri olumsuz etkiledi. Alman halkının büyük bölümü, iktisatta süratli bir toparlanma beklemese de süreci iyi yönettiğini düşündüğü Şansölye Merkel’i ve partisini destekliyor. Hıristiyan Demokrat CDU, anketlerde yüzde 38 ile tanınan devirlerinden birini yaşıyor.
Koalisyon ortağı toplumsal demokrat SPD, anketlerdeki yüzde 15’lik oranla, oylarını daha net siyasi tahliller öneren solliberal Yeşiller’e (yüzde 18) kaptırmış görünüyor.
Alman halkı, korona ile uğraşta iyi sonuçları iktidarın büyük ortağına, berbat sonuçları ise küçük ortağına mal ediyor. Her halükârda, önümüzdeki yıl yapılacak federal meclis seçimleri sonrasında, Almanya’nın geleceğinin bu üç partiden en az ikisi tarafından şekillendirilmesi bekleniyor.
‘2. DALGA BİZİZ’ PROTESTOLARI
Öbür taraftan, büyük kentlerde on binlerce gösterici, her şeyin palavra olduğunu savunmaya ve mitingler düzenlemeye devam ediyor. Alman siyasetçiler, “İkinci dalga biziz” pankartlarıyla yürüyen protestoculara reaksiyonlu.
SPD Genel Lideri Esken, bu bireyleri Covid ve idiot sözlerinden türetilen “Covidiot” tabiriyle tanımladı. Eski Yunancada, idiotis, ortak çıkarları düşünmeyen, bencil beşerler için kullanılıyordu.
Halkın yüzde 91’inin karşı olduğu protestocularsa, kendilerinden öteki kimsenin gerçeği göremediğini düşünüyorlar. O denli ya, her yıl sigaraya bağlı hastalıklardan 8 milyon kişi ölüyor. Fakat kimse sigaranın yasaklanmasını konuşmuyor.
Bankalar, verdikleri karşılıksız kredilerle milyonlarca hayatı darmadağın ediyorlar lakin bankaların girişlerine “Kredi alanlar için tehlikeleri” anlatan ihtar yazıları asılmıyor. Almancada her sene yılın sözü seçilir. Covidiot, bu sene en güçlü adaylardan biri olacak üzere görünüyor. Geçen yılın sözü ise herkese temel bir emeklilik aylığı bağlanması manasına gelen “Saygı aylığı – Respektrente” idi.
Almanya’nın gündemi, yalnızca altı ayda, her emekliye insanca temel gelir tartışmalarından, Bill Gates’in herkese zorla aşı yapıp, çip takacağını düşünen on binlerin yürüyüşlerine evrildi. Ne müthiş bir talihsizlik…
Cumhuriyet
