Londra’da yaşayan direktör Barış Celiloğlu, pandeminin yarattığı karantinanın yükünün tekrar bayanın üzerine yüklendiğini, bunun da şiddet ve cinayetlere yol açtığını görünce milletlerarası bir tiyatro projesi geliştirdi. Kurucusu olduğu tiyatro kumpanyası Theatre East N Bull bünyesinde, karantina devrinde artan bayan cinayetleriyle ilgili “Lockedown Locked In / Karantinada Hapis” isimli dijital tiyatro oyununu hazırlayabilmek için nisan ayından başlayarak İngiltere, Yunanistan, İspanya, Rusya üzere ülkelerdeki bayan örgütleriyle ilgiye geçen Barış Celiloğlu, dünyanın çabucak her yerinde, bayan cinayetlerinin pandemi periyodunda artış gösterdiğini saptadı. Karantinanın devam ettiği üç hafta içinde yalnızca Londra’da bayan cinayetlerinin üç katına çıktığını ve 14 bayanın öldürüldüğünü öğrenen Celiloğlu, birtakım ülkelerde bu cinayetlere bayanların yanı sıra çocukların da muhatap olduğunu gördü.
TÜRKİYE’DE DAHA ÇOK
Türkiye’de bu sayı ne yazık ki çok daha fazla oldu ve her gün birden çok bayan öldürüldü. Barış Celiloğlu, araştırmalarını tamamladıktan sonra sekiz ülkeden muharrirleri Zoom toplantılarında bir ortaya getirdi ve araştırma sonuçlarını paylaşıp yazım sürecini başlattı. Projeye İngiltere, Türkiye, Yunanistan, İspanya, Rusya, İtalya, Polonya ve Avustralya’dan müellif ve oyuncuları katan Barış Celiloğlu, monologların araştırma bulgularına uygun yazılmakla birlikte birbirinden farklı öyküler oluşturulmasına da ehemmiyet verdi.
OYUNCULAR FARKLI ÜLKELERDEN
Bu sürecin sonunda 8 farklı ülkeden 25 oyuncu ile Zoom üzerinden provolar başladı. Türkiye’den katılan sanatkarlar ortasında Füsun Demirel, Halide Eşber, Ada Burke, İrem Sayılgan, Dilek Yorulmaz, Naz Yeni, Aslı Özgönül ve Ezgi Bakışkan üzere oyuncuların yanı sıra, Onsun Meryem, Yapıncak Gürerk, Betül Dünder üzere şair ve muharrirler da var. Projenin teknik takımında ise Çiğdem Boru (video artist/editör), Onur Özdemir (video artist/editör), Ceren Ayşe Özbudun (ses tasarımcısı), Berna Vardar (çevirmen) ve müzisyen olarak Ezgi Günüç bulunuyor. “Lockedown Locked In / Karantinada Hapis” sekiz başka kısımdan oluşuyor. Projenin sekiz kısımdan oluşmasının nedeni, birinci anda akla geldiği üzere sekiz başka ülkeyi kapsamasından kaynaklanmıyor. Celiloğlu’nun açıklamasına nazaran proje kurgusu, aile içi şiddetin “cinayet vakit çizelgesi”ni kopya etmesiyle ilişkili. Bayan örgütlerinin belirlemelerine nazaran, bayana yönelik cinayetler sekiz basamakta gerçekleşiyor. Bu nitekim yola çıkan Celiloğlu, projeyi sekiz kısımda geliştirmeye karar verdiğini belirtiyor. Proje, tamamı dijital platformlarda yayımlanmak üzere, ekim sonunda gösterime girecek.
DIREKTÖR CELİLOĞLU KİMDİR
Barış Celiloğlu Türkiye’deki tiyatro eğitimini Şahika Tekand’ın Stüdyo Oyuncuları’nda aldı. İstanbul’da Genç Oyuncular ve Bilsak Tiyatro Atölyesi’nin üretimlerinde rol almakla bir arada Tunç Başaran (Uçurtmayı Vurmasınlar) ve Derviş Zaim (Tabutta Rövaşata) üzere kıymetli direktörlerle çalıştıktan sonra 1997’de Londra’ya yerleşti. İngiltere’de The Central School of Speech and Drama’da tiyatro üzerine master eğitimi alan Celiloğlu, Londra’nın çeşitli tiyatrolarında sahnelenen oyunlarda değerli roller oynadı ve oyun yönetti. 2017’de Londra’da Ariel Dorfman’ın “Ölüm ve Kız” isimli oyununu hem yönetip hem de başrol olan Paulina’yı oynadı. Bu rolle kendisine 2018’de Direklerarası Seyirci Mükafatları tarafından En Âlâ Bayan Oyuncu mükafatı verildi. Birçok mükafatı olan Celiloğlu, Londra’daki bir yükseköğrenim kurumunda on iki yıldır Tiyatro Kısım Lideri olarak çalışmakta.
Cumhuriyet