Dünyada bayanlara yapılan baskılar, dayatmalar, şiddet, tecavüz yüzyıllardır bitmiyor. Bayanları insan yerine koymayan erkek hükümran toplumlar her vakit geride kalmış ve kalmaya devam ediyor. Annelerinin de bayan olduğunu unutan bağnaz erkek başları ülkemizde de görmek mümkün. Evet, mevzu yeniden bir bayan şiddeti! Tabir yerindeyse konuşurken kanımın donduğu, kalbimin acıdığı, dinlemesi bile sıkıntı, bu vahim olay karşısında öfke doluyum. Boğazım kocaman bir yumruk zira içimden konuşmam bitmiyor. Ne yazık ki kimi ülkelerde hâlâ uygulanan bayan sünnetinden bahsediyorum. Bayanlara ve kız çocuklarına küçük yaşta uygulanan bu vahşet karşısında ne kadar isyan etsek az. İşte buna dikkat çekmek ve önlenmesini sağlamak için bu vahşet beyazperdeye taşınıyor. “Sunna” isimli sinemanın üç ülkede tamamlanması planlanıyor. Sinemanın direktör koltuğunda Ali Dertsiz oturuyor. Sinemanın öyküsünün müellifi ise Zeynep Girgin. Milyonlarca bayanın hayatını tehdit eden bu sorun Dünya Sıhhat Örgütü’nün de en kıymetli gündem hususlarından biri. Bayan sünneti sıkıntısını anlatan sinemanın birinci fragmanı yayımlandı. Grup, sinemanın Birleşmiş Milletler’de de gösterimi için teşebbüslere başlamış. 48 Sinema Üretim ile 24 Kare Sinema LTD iştirakinde çekilen sinemada sünnet edilme tehlikesiyle karşı karşıya kalan bir kız çocuğunun annesiyle birlikte verdiği ömür gayreti anlatılıyor. Sinemanın esas rollerini Tuğba Koşucu, Yahya Çelebi, Bedriye Roza Çelik, Ela Derin Çelik ve Semra Dinçer paylaşıyor. “Dünyada 200 milyonu aşkın sünnetli bayan var. Bu dünyamızın çok kıymetli bir sorunu. Yetmiş milyon bayan daha sünnet tehdidi altında. Biz tüm dünyada bir farkındalık yaratmak ismine bu sineması çekiyoruz” diyen Girgin ile sinemanın başlangıç kıssasını konuştuk.
– Türkiye’de neyse ki hiç uygulanmayan ancak pek çok ülkede bayanların hayatını tehdit eden bayan sünnetine değinmek nereden aklınıza geldi?
İki binli yılların başında yaptığımız bir Ortadoğu seyahatinde karşılaştığımız bir Türk tabip sohbetimiz esnasında bize bu vahşetten bahsetti. Duyduklarıma inanamadım. Dünyanın neresinde olursa olsun insanları acıtan öyküler bir bayan olarak benim ilgimi çekiyor. Hassas olursak yaşanan tüm acıları benliğimizde hissedebiliyoruz. Araştırmalarım sırasında çok çarpıcı bir bayan sünneti kurbanına rastladım. Waris Dirie’nin öyküsü beni çok etkiledi. Somalili küçük bir çocukken sünnet ediliyor. Sonra yaşadıkları tüm dünyada bir farkındalık yaratıyor. Bu bahiste bir şeyler yapma sorumluluğu hissettim. 2016 yılında Sabancı Vakfı Waris Dirie’yi konuk etti. Filantropi Semineri’nde yapılan bu aktiflik beni çok etkiledi. Güler Sabancı da burada yapmış olduğu konuşmayla projemize de ilham vermiş oldu. Sunna’yı, kıssayı yazdım. Üretimci ortağım direktör Ali Kaygısız’la birlikte elimizi taşın altına koyduk, çekimlere başladık.
– Bu canice ve insanlık dışı olayı yaşayan birini tanıyor musunuz?
– Bu uygulamanın yapıldığı bölgelere gidip araştırma yaptınız mı? Bu acıyı yaşayan bayanlarla konuştunuz mu?
Bu projenin üstünde 2002 yılından beri mevzuyla ilgili Avrupa, Ortadoğu ve Afrika’da önemli araştırmalarımız oldu. Direktörümüz Ali Dertsiz vahşetin yaşandığı ülkelerde teğe bir görüşmeler yaptı. Varsayım edersiniz vahşeti yaşayanların çok azı bunu ifşa edebiliyor. Biz sinemamızda mevzuyu tüm çarpıcılığıyla anlatıyoruz.
ANLATILMASI SIKINTI
– Bu vahşeti beyazperdeye nasıl taşıdınız? Seyirci yaşananların ne kadarını görecek ya da hissedecek?
Aslında anlatılamaz bir vahşet bu. Sinemamızı izleyenler yaşananı lakin hissedebilirler. Kıssamda bir annenin dramını anlatıyorum. Farah ve Ecrin’in öyküsü. Kendisi bu vahşeti yaşamış. Kızı yaşamasın diye büyük bir çaba içine giriyor. Sinemanın birinci gösterimini 2022 yılının 6 Şubat “Dünya Bayan Sünneti’ne Sıfır Tolerans Günü”nde Birleşmiş Milletler’de yapmak için girişimlerimizi sürdürüyoruz.
– Kıssa sinemaya uyarlanırken ne üzere çekinceleriniz oldu? Nelere dikkat ettiniz? Kırmızı çizginiz neydi?
Gerçeklik bizim için çok kıymetli. Olayı sinemanın lisanını kullanarak aktarmak kıymetli. Bunu yaparken cesaretli davrandık. Beşerler sarsılsın istiyoruz. Beşerler bu olayın önlenmesi için harekete geçsin istiyoruz. Bizim kırmızı çizgimiz dünyanın neresinde yaşanırsa yaşansın vahşete, tacize, şiddete karşı çıkalım. Zulme, insan hakları ihlallerine sessiz kalmayalım. Olayın bir boyutu da bu bir bayan hakları konusu. Bayana şiddet tüm dünyada engellenene kadar sürmeli.
Cumhuriyet