Dünyanın birçok ülkesinde örgütlü Genç Önderler ve Teşebbüsçüler Derneği’nin (JCI) İstanbul Şubesi tarafından Mahalle Gönüllüleri Derneği (MAG-DER) ile Tabiat Hareketleri Araştırma Derneği (DOHAD) işbirliği ile Afete Dirençli Toplum projesi kapsamında on-line ‘Afete Dirençli Sürdürülebilir Şehirler’ paneli düzenlendi.
Japonya’da STK olarak devlet ile birçok alanda işbirliği yapan JCI’nin İstanbul Toplumsal Sorumluluk Projeleri Yöneticisi İlknur Doruker, derneğin Türkiye 2020 Hibe Programı’na hak kazanan proje kapsamında düzenlenen paneli yönetti.
Panele, Yüksek İnşaat Mühendisi, Yüksek Mimar ve Japonya Yurtdışı İnşaat Şirketleri Derneği Türkiye Genel Sekreteri Yoshinori Moriwaki, Kagawa Üniversitesi’nde dekan danışmanı olan birebir vakitte Türkiye’de bilimsel bir araştırmaya da katılan Prof. Yoshiyuki Kaneda, JCI 2013 Dünya Lider Yardımcısı Kazutaka Amaki, TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası eski Lideri ve Türkiye Sarsıntı Vakfı İdare Heyeti Üyesi Cemal Gökçe konuşmacı olarak katıldı.
Türkiye’de 30 yıldan bu yana değerli birçok projede yer alan Japonya Yurtdışı İnşaat Şirketleri Derneği Türkiye Genel Sekreteri Yoshinori Moriwaki, Türkiye ile Japonya’yı sarsıntılar ve sonuçları bakımından kıymetlendirdi.
5 büyüklüğündeki sarsıntılar bakımından Türkiye’nin 6’ncı, Japonya’nın 4’üncü sırada yer aldığını, ülkelerin metrekare büyüklüğüne nazaran zelzele olma sıklığında Türkiye’nin 17’nci, Japonya’nın 6’ncı sırada olduğunu, ülkesinde bugüne kadar en büyük zelzelenin 9 büyüklüğünde, Türkiye’de ise Erzincan’da 7.9 büyüklüğünde olduğunu belirterek, şöyle dedi:
“Türkiye ve Japonya birebir acıyı çekiyor. Türkiye’de Japonya’daki kadar büyük zelzele yok. Bu sayılara karşılık Türkiye dünyada en fazla can kaybının olduğu 3’üncü ülke pozisyonunda. Japonya ise 7’nci sırada. Üstelik Japonya’da tsuinami de var. Amerika’daki tsunami de Japonya’yı etkiliyor. Türkiye’de 20 milyon bina varsa yüzde 67’si kaçak, adapsız, denetimsiz bina pozisyonunda. 1998, 2007 ve 2019’da sarsıntı yapı yönetmelikleri yayınlandı. Bu yönetmelik ABD yahut Japonya’dan farklı değil. Lakin, Türkiye’de denetimsiz tehlikeli bina sayısı çok fazla.”
YÜKSEK BİNALAR VE KONTROLLERİ
TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası eski Lideri Cemal Gökçe de, Türkiye’deki yüksek katlı binalar ile ilgili yönetmeliğin geçen yıl yürürlüğe girdiğini hatırlatırken, “7 ve üzeri sarsıntıda bu yapıların nasıl refleks göstereceğini ıstırap yaşayarak söz etmem gerekir. Diploma aldıktan sonra 5 yıllık meslek hayatında 3 yıl hizmet yapana her türlü yapıyı denetleyebilirsiniz, diyoruz. Bunların yüksek katlı binaları denetleyebilme talihi yoktur. Yalnızca sarsıntı yönetmeliklerine sahip olmak yetmez, ekstra mühendislik bilgisine sahip olmak gerekir” diye konuştu.
SİMİLASYON İLE MÜMKÜN TSUNAMİ
Boğaziçi Üniversitesi ile birlikte bir devir İstanbul’da yapılan araştırmada Japon heyetinin başında yer alan Kagawa Üniversitesi’nden Prof. Yoshiyuki Kaneda ise, mümkün İstanbul sarsıntısı ve tsunami tehlikesini kıymetlendirdi. Kuzey Anadolu Fay sınırının 1912’den bu yana doğudan batıya gerçek büyük sarsıntılar ürettiğini tabir eden Kaneda, Silivri’den başlayarak, Büyükçekmece, Beylikdüzü, Avcılar, Bakırköy, Zeytinburnu’yu izleyerek Anadolu yakasına kadar uzanan hatta dalgaların karaya vurabileceğini anlatırken animasyon imgelerini paylaştı. Prof. Kaneda, Zeytinburnu haritasını ve risk oluşturan bölgeyi haritada gösterirken, şunları kaydetti:
“Olası Marmara Depremi’nde Kuzey Anadolu Fay sınırından gelen dalgaların ne derece kıyıya vuracağını simülasyon yolu ile anlatmaya çalıştık. Öngörüler göz önüne alınarak bu simülasyon hazırlandı. Dalgaların 11 Mart 2011’de, Japonya’nın Tohoku bölgesinde gerçekleşen tsunami kadar büyük olmayacağını düşünüyoruz.”
Prof. Yoshiyuki Kaneda’nın paylaştığı simülasyonda dalgaların Haydarpaşa’da kıyıdan epey ileriye hakikat gittiği dikkat çekti. Panelin son kısmında JCI Dünya eski Lider Yardımcısı Kazutaka Amaki, ülkesinde sivil toplum kuruluşlarının afet üzere kıymetli bahislerde kıymetli rol oynadıklarını anlattı.
Cumhuriyet
