Japonya’da ulusal basındaki haberlere nazaran, Tokyo Üniversitesinden Prof. Takeuçi Şoji’nin liderliğindeki takım, sivrisineklerin insan terinde bulunan “oktenol” kimyasalını saptayabilen koku alıcılarını inceledi.
Takım sivrisineğin, insan terinde bulunan ve karaciğer kanserinin biyogöstergesi kabul edilen “oktenolü” tespit edebilen koku alıcısını yerleştirerek, bir yapay hücre zarı üretti.
Yapay zar ortasında iyonların geçişinde meydana gelen elektrik akımını fark edebilen sensör de geliştiren grup, beslenme çantası büyüklüğünde prototip ile milyarda yarım yoğunlukta nefes numunelerindeki “oktenolü” 10 dakika içinde saptayabildi.
Kanser hastalarının nefeslerinde bulunan koku yayan maddeyi tespit gayesiyle düşük maliyetle üretilmesi planlanan dedektörün 10 yıl içerisinde pratik kullanıma sunulması hedefleniyor.
ABD’DEKİ MECMUADA YAYIMLANDI
Sivrisinek anteni yaklaşık 100 çeşit koku alıcısına sahip ve her biri özel koku yayan maddeyi tespit ediyor. Tüm bu alıcılar koku alma hücrelerinin yüzeyinde bulunuyor.
Koku alıcı reseptörler, özel koku molekülleriyle birleştiğinde, iyonları hücre içine alabilmek için hücre zarının yüzeyinde delik açılıyor ve böylece koku saptanıyor.
Araştırmanın ayrıntıları ABD’den Bilimsel İlerlemeler Mecmuasında yayımlandı.
Cumhuriyet
