Kremerata Baltica orkestrasının 12 Mart’ta vereceği konseri pandemi nedeniyle provada iptal etmek zorunda kalan Cemal Reşit Rey (CRR) Konser Salonu, 2 Ekim’de İstanbul Devlet Senfoni Orkestrası (İDSO)’nın konseriyle açıldı. CRR, Genel Sanat Direktörü Cem Mansur’un azmi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin dayanağıyla 2020-2021 kültür sanat döneminde ulusal ve memleketler arası birçok sanatçı ve topluluğu sahnesinde ağırlamaya devam edecek.
Cem Mansur ile pandemi şartlarında salonu ve programı nasıl hazırladıklarını konuştuk.
– Salonu yüzde 60 doluluk oranıyla mı açtınız?
CRR için yüzde 60 bile fazla. Genelgelerin müsaade verdiği nedir? Mümkün olan nedir? Dinleyicimize karşı neyi yapmak doğrudur? Bütün bunların istikrarı değerli. Bu süreçte dünyadaki salonları hayli izledim. En büyük fark kamu dayanağı olan bizim üzere kuruluşlarla bilet satarak varlığını sürdüren kuruluşlar ortasında. Sanat çok kırılgan bir alan, kamu takviyesi çok bir büyük avantaj. Natürel tasarruflu kullanacağız, büyük orkestralar getirmeyeceğiz fakat epeyce etkileyici bir programı bilet korkusuna düşmeden sunabileceğiz. Koltuklarımızı bir sıra dolu, bir sıra boş ve dolu sıraları da bir kişi atlayarak kullanacağız.
Sahnede nefeslileri birbirinden ve yaylılardan ayıran, gelecek yaz yapmayı planladığımız açık hava konserlerinde de kullanabileceğimiz rüzgâra sağlam, ağır pleksiglas kullanıyoruz. Tuhaf bir görünüm ancak alışılıyor. CRR’deki elektronik akustik sayesinde bu şartlarda da seyirci iyi bir konser dinleyebiliyor.
– Niye açık hava konseri?
Genelde açık hava konserleri sesin yansıması bakımından ülkü kurallara sahip olmadığı için istenmez. Lakin farklı bir atmosfer yakalanıp, çok sayıda beşere ulaşılabiliyor. Gelecek yıl senfonik müziği tanıtıp sevdirecek birkaç tanınan klasik konser yapmak istiyoruz. Müzik her ne kadar açıklanamayacak bir mucize olsa da herkes zevkle dinleyebilir. Münasebetiyle yalnızca pandeminin getirdiği bir mecburilik değil…
– Seyircinin inancını sağlamak için öbür önlemler de alındı mı?
Pak hava sistemi, her konserden sonra salonun tam dezenfektanı, inançlı oturma sistemi, konserlerin arasız ve 60 dakikayı aşmıyor olması, el programı, vestiyer ve kafenin olmaması, maske ile izleme üzere tek temasın müzikle olacağı önlemler aldık. Bütün bu bilgilerin olduğu “Açılıyoruz” sineması Instagram’da da var.
Aslında bilim insanlarının açıkladığı üzere klasik müzik ve opera seyircisi şuurlu ve konser dinlemek kolektif değil, kişisel bir muhtaçlık. Önlemler alındığında markete gitmekten daha inançlı.
– Programda hangi sanatçı ve topluluklar var?
Ekim ve kasım ayı programımızı sitemizde yayımladık, basımını da yapıyoruz. Biletlerimiz satışta. CRR’de etkinlikler İDSO konseriyle başladı. Küçük bir orkestrayla da olsa aylar sonra bu sahnede müzik yapıldı. Gautier Capuçon üzere değerli bir soliste eşlik edildi. Çok memnun oldum. CRR müziği, sanatı paylaşmak, daha çok beşere anlatmak, ulaştırmak, yeni projeler yapmak açısından değerli bir platform. Bu projelerden biri de sanatçı portresi konserleri.
– Sanatçı portrelerinde amaçlanan nedir?
Gaye büyük müzisyenleri farklı yüzleriyle sunmak. Birincisinde on yıllardır mesleğinin tepesinde olan keman virtüözü Viktoria Mullova var. Mullova, 19 Ekim Pazartesi günü saat 18.00 ve 20.00 seanslarında yöneteceğim CRR Senfoni Orkestrası eşliğinde Prokofiev’in 2. Keman Konçertosu’nu seslendirecek. Akabinde, 20 Ekim Salı günü 18.00 ve 20.00’de çok farklı bir repertuvarla oğlu kontrbas sanatkarı Misha Mullov – Abbado ile birlikte “Music We Love” başlıklı bir konser daha verecek. Kasım ayında Kanadalı keman virtüözü Lara St John yeniden kontraslı iki programla sahnemizde olacak.
– İki seanslı konserlerin sebebi 65 yaş kısıtlaması mı?
Evet. Konserleri çoğunlukla hafta içi iki sefer yapacağız. Birincisi 65 yaş 20.00’de meskeninde olabilsin diye 18.00’de başlayacak, ikincisi 20.00’de. Hafta sonu saat 17.00’de tek konser. Zira onları kapıdan çeviremeyiz. Esasen çok incindiler. Gençler her iki saatte de gelebilir. Bu biçimde daha çok seyirciye de ulaşabileceğiz. Ancak artık gaye bu değil. Altı haftalık bir deneme müddetinde sanatseverlerin itimadını kazandığımızı görürsek hafta sonu da daha çok bireye ulaşmak için iki konser koyabiliriz. Aralık programımız hazır olduğu halde açıklamadık zira önümüzü görmek istiyoruz. Her an zorlayıcı sebep çıkabilir.
– Akbank Oda Orkestrası ve tematik şenlikler tecrübesi küçük topluluklar için program hazırlamanızı kolaylaştırdı mı?
Büyük orkestra için olmayan çok mükemmel eserler var. Bazen en yaratıcı oldukları periyot muhakkak kısıtlamalar içinde yazdıkları devirdir. Her vakit bestekarın elinde dört korno, on altı birinci keman yok. Bunun en hoş örneği Stravinsky’nin “Askerin Öyküsü” dür.
Pandemi koşullarının zorladığı aralı çalış yeni eserler yaratacağı üzere farklı bir dinleme kültürüne de yol açıyor. Sanatkarların hem birbirini duyma hem de şefin hareketini algılama boyutları değişiyor. Şartlar sıkıntı fakat “orada biri var, onu duyamazsam pak çalamam” diyen sanatkarın birbiriyle teması gelişiyor.
“Mansur, konserleri çoğunlukla hafta içi iki defa yapacaklarının altını çiziyor. Mansur, “İlki 65 yaş 20.00’da meskeninde olabilsin diye 18.00’da başlayacak ikincisi 20.00’da. Hafta sonu saat 17.00’da tek konser. Zira onları kapıdan çeviremeyiz. Esasen çok incindiler. Gençler her iki saatte de gelebilir. Bu formda daha çok seyirciye de ulaşabileceğiz” diyor.”
ÖĞRENCİLERLE MASTER CLASS
– Gençler için teklif ve projeleriniz var mı?
Eğitim biçimi ne olursa olsun eser öğrenmelerini istiyor, meraklı, iştahlı olmalarını teşvik ediyoruz. Müzisyeni zenginleştiren budur.
Mayıs ayında değerli bir oda müziği topluluğunun birkaç gün öğrencilerle master class yapması projem var. Fakat yüz yüze çalışma şartları oluşmadan onu katılaştırmak istemiyorum.
Asıl hedefim da konservatuvar mezunlarına orkestra imkânı yaratmak…
– CRR için B planınız var mı?
Bu şartlarda B, C plansız hiçbir program tasarlanamaz. Salona seyirci alınmaması kararı alınsa da sahneden online olarak birebir programı uygulamaya devam etmemiz gerektiğini düşünüyorum. Daha ötesinde esasen market, okul bütün her yerin kapatılması gerekir.
Cumhuriyet
