Türkiye’nin Oruç Reis gemisinin Akdeniz’deki sismik araştırmalara devam etmesi kararına Avrupa Birliği (AB) ve ABD’den gelen reaksiyonların akabinde Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan’ın tansiyonu artıran taraf olduğunu açıkladı. Hazırlanan 12 sayfalık dokümanın, Dışişleri Bakanlığı’nın İngilizce Twitter hesabından ABD Dışişleri Bakanlığı, AB Dış Alakalar ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilciliği, AB Dış Münasebetler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB Kurulu ve AB Kurulu Lideri Charles Michel’in Twitter hesapları etiketlenerek paylaşılması dikkat çekti.
YUNANİSTAN-ABD TATBİKATI
Dokümanda Yunanistan’ın 12 Eylül’den itibaren Ege ve Akdeniz’de yaptığı tatbikatlar ile yayımladığı NAVTEX (denizcilere duyuru) ve NOTAM (havacılara duyuru) bildirilerine ait fotoğraflar ve haritalar paylaşıldı.
Oruç Reis’in 12 Eylül’de Antalya Limanı’na dönmesinin çabucak akabinde Yunanistan’ın Meis Adası’na Deniz Kuvvetleri ögelerini konuşlandırdığı, 14-18 Eylül tarihleri ortasında Yunanistan ve ABD’nin, Türk azınlığın yaşadığı Batı Trakya’da ortak tatbikat gerçekleştirdiği belirtildi. Yunanistan’ın geçen ay boyunca gayriaskeri statüdeki Sakız, Limni ve Midilli adaları etrafında atış eğitimi yaptığı, ayrıyeten Ege Denizi’nde uzun müddet yürürlükte kalan ve memleketler arası hava alanında geniş alanları kapsayan seyir duyuruları yayımladığı kaydedildi. Atina idaresinin, Ege Denizi’nde kendi anakarasına yakın noktalarda 29 Ekim’i de kapsayan atış eğitimi duyurusunun, iki ülkenin ulusal ve dini günlerde askeri faaliyet icra etmekten imtina etmesini öngören 1988 tarihli Atina Mutabakatı’na ters olduğu da vurgulandı. Türkiye’nin buna karşılık olarak Yunanistan’ın ulusal günü olan 28 Ekim’de Ege Denizi’nin ortasında tatbikat düzenleme kararı aldığı anımsatıldı.
Yunanistan’ın bölgede konuşlandırılmak üzere İsrail’den insansız hava aracı temin etmeyi planladığına yönelik basına yansıyan haberlere de atıfta bulunularak “Bu konular göz önünde bulundurulduğunda Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’deki gerginliği tırmandıran taraf olduğu ortadadır. Bu gelişmeler öngörüşme (istikşafi) öncesindeki arka niyete işaret etmektedir” denildi.
‘ORUÇ REİS FAALİYET BÖLGESİNDE’
Öte yandan Güç ve Doğal Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez dün yaptığı açıklamada, Oruç Reis’in Doğu Akdeniz’de faaliyet göstereceği alana ulaştığını duyurdu. “Dün (Önceki gün) testler vardı, bugün (dün) birinci sismik okumaları almaya başladık. İlk10 günlük bir çalışma programımız var” dedi.
‘HAVUÇ-SOPA İŞE YARAMADI’
Yunan basınına yansıyan haberlere nazaran Yunan savaş gemileri, Oruç Reis ve refakatindeki Türk savaş gemilerinin her hareketini izliyor. Bu ortada Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas evvelki gün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin akabinde Yunanistan’da temaslarda bulundu. Maas, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ile bir ortaya geldi.
Türkiye’nin son adımlarına şaşırdığını vurgulayan Maas, bunun varılan uzlaşılara muhalif olduğunu söz etti. Miçotakis, “Oruç Reis bölgedeyken görüşmelerin olmayacağını” yineledi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise “Maalesef Türkiye’yi nasıl tekrar yola sokabileceğimizi, tedbirleri masaya yatırarak göstermek durumundayız” dedi. Maas, Oruç Reis adımının akabinde Ankara ziyaretini iptal etmişti. Bugün başlayacak AB kurulu toplantısınran evvel Reuters’e konuşan kimi diplomat ve AB’li yetkililer, birliğin probleme bir tahlil bulmak yerine Türkiye’ye yönelik “havuç-sopa” yaklaşımı nedeniyle başarısız olduğu yorumunu yaptı.
Geçen ağustosta Oruç Reis gemisinin Türkiye’nin kıta sahanlığı olarak açıkladığı bölgede sismik araştırmalara başlaması üzerine Yunanistan, bu bölgelerin kendi kıta sahanlığıyla çakıştığını öne sürmüş ve iki ülke ortasında donanmaların da dahil olduğu tansiyon yaşanmıştı. Almanya’nın arabuluculuk için devreye girmesiyle tansiyonun büyümesi engellenmişti.
Cumhuriyet
