Sinema, başlar başlamaz seyirciyi Amerikan iç savaşı öncesine ve kölelik periyodunun içine atıveriyor. Sahnede, paklık yapan, askerlerin her türlü isteğini yerine getirmeye hazır bekletilen, yalnızca sahibi, yani beyaz Amerikalı sorduğunda, yanıt hakkı olan siyahi bayanlar.
Asimile edilmeye çalışılan siyahi ırk için yapılmış, son vakitlerin en iyi sineması denilebilir, fakat yalnızca bunu da kapsamıyor.
“Yeşil Rehber” sinemasındaki en kıymetli sahnelerden biri, siyahi ve durumu iyi olan hekimi otomobilde gördüklerinde tarlada çalışan, kendi köklerinden insanların ona şaşkın bakışlarıydı. Zira hekimin sürücüsü bir beyaz adamdı!
Sinema, güya o sahneden tekrar bir pamuk tarlasına sokuyor bizi ve yüzümüze çarpa çarpa bizi insan yapan ögeleri hatırlatıyor.
Geçmişte, Amerika’nın güneydoğusunda büyük çiftliklerin yüklü olduğu ve tarıma dayanan bir iktisat hâkimken bu çiftliklerde bilhassa pamuk, şekerkamışı ve tütün yetiştirilmekte ve gereken işgücü de Afrika’dan kaçırılarak getirilen, siyahi kökenli kölelerdi; Antebellum, onların öyküsü.
HER YOL MÜBAH!
Robert Edward Lee (1807- 1870) Amerikan İç Savaşı sırasında (1861-1865) Konfederasyon Ordusu’nun kumandanıdır. Sinema, kendini yarı ilah olarak kabul eden komutanın üzerinden tüm siyahi kökenli ırklara karşı yapılan müdahale, şiddet, asimile ve insan dışı muameleleri tüm çıplaklığı ile vurguluyor.
General: “Bana itaat etmeyi ne vakit öğreneceksin! Senin ismin ne?” Susmakta direnen ve sonunda azap ile isminin “Eden” olduğunu söyleyen siyahi bayan başkan (aslında Eden manasına baktığımızda, o vakitler tekrar yerleşim yerleri güneyde Karolina, Missisipi üzere yerlerin ismi olduğunu görüyoruz) sonunda ismini haykırır: “Benim adım Veronica!” Antebellum, afişte de fark edileceği üzere “E” harfi aksi yazılmış. Bu da EDEN oluyor.
Yani geçmişte Eden, günümüzde ise bir bayan ve muharrir kimliği ile eşitlik, adalet ve özgürlük diyen; bayanların susmaması gerektiğini vurgulayan. “Siz, beyaz Amerikalılar! Genleriniz ile konuşuyorsunuz!” ve kendisine saldıran bir bayana da “Sen, nasıl bir bayansın?” diyecek kadar “Kadın, olmanın içinde daha çok merhamet ve şefkat olduğunu vurgulayan.”
Bugün Trump, Floyd vakalarında şovları yasaklasa da herkes geçmişten atalarından taşıdığı genlerle çabaya devam ediyor. KAPAN ve BİZ sinemalarının üretimci ve senaristleri olan Gerard Bush ve Christopher Renz iyi iş çıkarmışlar. Sürprizlerle örülü sinemada, üzülürken gülümsemek de mümkün.
Veronica Henley rolü ile Grammy Ödüllü, kelam müellifi ve müzikçi Janelle Monae Robinson, çok başarılı. Birtakım sahnelerde, merhum Withney Houston (1963-2012), Eric Lange ve Jena Malone eşlik ediyor. Geçmiş ölmez! Gelecek geçmiş ile şekillenir.
Cumhuriyet
