İstanbul Gazi Mahallesi’nde 12 Mart 1995’te, Alevi yurttaşların gittiği üç kahvehanenin kurşunlanmasıyla başlayan ve 23 kişinin hayatını kaybetmesine, 653 kişinin yaralanmasına neden olan Gazi Katliamı’nın üzerinden tam 26 yıl geçti. Olayla ilgili görülen davalarda adalet tecelli etmedi, tüm sorumlular adalet önüne çıkartılamadan dava zamanaşımına uğradı. 2004’te yapılan düzenlemeyle insanlığa karşı işlenen hatalar ile bu hatalarda zamanaşımı kaldırıldı lakin bu düzenleme geriye işletilmedi.
Olayların başladığı günden itibaren 24 yıl davanın avukatlığını yapan Remzi Kazmaz, 24 yıl sürdürdüğü faili meçhullerle ilgili hukuk gayretinde en ufak bir yol alamaması, bütün talepleri karşısında gerek mahkemelerin gerek siyasalların sessiz kalması karşısında 2 yıl evvel ‘’Ülkemizde hukuk rüzgarlarının esmediğini’’ söyleyerek cübbesini çıkarmış ve Gazi Davası’nın avukatlığından çekilmişti.
Kazmaz, katliamın 26. yılında, Gazi Davası ile ilgili, “Bu dava ile ilgili söylenmesi gereken her şey söylendi. Bu dava ile ilgili yapılması gereken bütün çaba gerek yurt içinde gerek yurtdışında yapıldı. Lakin ne yazık ki istek edilen sonuç alınamadı; yani şimdilik. Gazi Davası’nın aydınlatılması için verdiğimiz uğraş yargılamanın ne derece atıl ve etkisiz bırakıldığı gözler önüne sermektedir. Hakikaten yargılamanın seyrine baktığımız vakit, yöntem ve temele ait yanlışlarla dolu olduğunu görebiliyoruz. Davanın birinci duruşmasında hiç kimseye kelam hakkı dahi verilmeden ‘’Davanın durmasına ‘’ karar verilmesi, davanın açıldığı Eyüp Ağır Ceza Mahkemesi’nin talebi üzerine Yargıtay’ca davanın 1200 km. uzaklıktaki Trabzon Ağır Ceza Mahkemesi’ne nakli, davaya bakan hakimin dünyada eşi, gibisi olmayan davadan çekilme münasebeti. Ve daha bir çok neden. Adil yargılamanın en temel prensiplerinden biri olan makul müddet tarih olmuş, dava kesimlere ayrılmıştı. Bu davadan geriye zahmet, azap ve eziyet dolu günlerde, adalet peşinde koşan çilekeş ailelerin gözyaşları ve sabırlı bekleyişleri kaldı. Dilerim ki karanlıkta kalan ve aydınlatılamayan bu olay arşivlerden çıkartılarak adil bir biçimde incelenip, gerçekler tarafsızlık prensibi doğrultusunda ortaya çıkartılır. Dilerim ki bir an evvel bu olayların sorumluları yargılanır ve ailelerin acı bekleyişi, hukukun temel prensipleri doğrultusunda feraha kavuşur. Ülkemizde ve dünyada bu çeşit olayların bir daha yaşanmamasını diliyorum ve faili meçhul bu cinayetlerin bir an evvel aydınlatılmasını ümit ediyorum” dedi.
“FELAKET ACI VERİR LAKİN SUSMAK ÖLDÜRÜR”
Avukat Remzi Kazmaz, Gazi Davası’nın avukatlığından çekilirken, şu mektubu kamuoyuna bırakmıştı:
“Ülkede ortak bir geleceği kurmak istiyorsak geçmişle yüzleşmekten ve hesaplaşmaktan kaçmamak lazım.Suskunluk daima ileriye dönük bir hesaplaşmanın fitilini ateşler.Geçmişte işlenen birçok cinayetin yapılan birçok katliamın failleri hala ortada yok. Bu süreci susarak geçirirsek o ülkede yaşayanların ortak noktasını bulmak zorlaşır.Nitekim Gazi Katliamı Davası 24 yıldır öbür katliam davaları üzere gerçeklerin ortaya çıkmasını bekliyor.
Gazi Davası başka faili meçhul davalarının değerli mihenk taşlarından biridir. Haliyle bu taş yerinden oynatılırsa birçok faili meçhul de bu ülkede aydınlanacaktır. Böylelikle, yıllardır yüreklerinde acı ile yaşayanların adalete ve hukuk devletine olan inançlarını yine inşa edebilir, toplumsal barışı sağlayabiliriz.
“SUSMAK GELECEĞİMİZİ HER GÜN ÖLDÜRMEKTİR”
Susmak bu katliamları onaylamaktır. Susmak geleceğimizi her gün öldürmektir. Hâlbuki geçmişle yüzleşmek bugünü ve geleceği inşa etmektir. Geçmişle yüzleşmek; faili meçhullerin bir daha yaşanmayacağının taahhüdü manasına gelir. Geçmişle yüzleşmek; hukukun üstünlüğü ve demokrasinin istendiği, insan haklarına hürmet duyulduğu manasına gelir. Artık sormak gerekir. Bizler gerçekle yüzleşmeyecek, gelecek jenerasyonlar hakikatleri öğrenemeyecek mi?
Biz avukatlar olarak bilhassa faili meçhul olaylarda daima gerçeklerin ortaya çıkması için çabalarız. Ancak gerek Gazi Davası gerekse başka faili meçhul cinayetler ve katliamlar daima bilinmeyen kalmış devlet sırrı olmuştur.Her yıl bu olaylar artıyor, çoğalıyor.
TBMM, içtüzük unsurları ile devlet sırlarının araştırma komitesinde olmayacağını, kendi kararıyla, kendine yasak etmiştir. Ayrıyeten devlet sırrının ne olduğuna dair bir yasa da bulunmamaktadır. Lakin gerek devlet sırrı gerekse kapalılık ile ilgili 100’e yakın yasa vardır.
“BU DAVANIN TAKİBİ TÜZEL OLARAK ARTIK MÜMKÜN DEĞİL”
Bütün faili meçhul cinayet ve katliamların faillerinin bulunması, yargılanması ve hatalıların cezalandırılması gerekir. Bu nedenle ülkemizde hakikatleri araştıran TBMM bünyesinde bir inceleme komitesi tez elden kurulmalıdır..Bugün 50’ye yakın ülkede değişik isimlerde kurulan bu komiteler o ülkede ortak ömrün en tesirli kurumları olmuştur.
Artık sormak gerekir. Türel olarak tam 24 yıl hiçbir sonuç almadığımız Gazi Davası hala faili meçhul olmaya devam ediyor. Hukuk sessiz.. Adalet yaralı.. Vicdanlarda kan ve gözyaşı..
Sonuç: Her kurum üç maymunu oynuyor ve biz AİHM’de bile anlatabildiğimiz bu davamızda, kendi mahkemelerimizde anlatamamanın acısını yaşadık. Artık hukuksal olmaktan çıktı o nedenle bu davanın takibi hukuksal olarak artık mümkün değil.Önümüzdeki tarihlerde hukuk fakültelerinde ders olarak anlatılacak bu hukuka alışılmamış durumları bugüne kadar ortaya çıkaramadık. Bu dava fakat, TBMM’de kurulacak hakikatleri araştırma, yüzleşme ismi ne olursa olsun bir komiteye havale edilmeli ve politikler bu bahiste mert, yürekli ve adaletli olmalı. Bu nedenle bu davayı TBMM’ye gönderiyorum. Bu dava ile ilgili cübbemi çıkarıyorum.
“SUSURLUK RAPORU’NUN AÇIKLANMAYAN BÖLÜMLERİ…”
Davanın durması davanın nakli, hakimin davadan çekilmesi, makul mühlet, savunma hakkı, keşif, çabucak hemen her duruşmada talep ettiğimiz fakat hiçbir vakit araştırılmayan kanıtlarımız, hazırlık evraklarının eksikliği, telsiz konuşmalarıyla ilgili bantların tahlili, uzun menzilli silahların kimlere verildiği, olaylarda kullanılan silahlardan çıkan mermi ve kovanların hangi görevlilere ilişkin olduğu ve onlarca kanıt mahkeme tarafından değerlendirilmedi. Ayrıyeten o periyot Başbakanlık tarafından Kutlu Savaş’a hazırlatılan Susurluk Raporu’nun açıklanmayan kısımları, istenmesine karşın mahkeme belgesine konulmamıştır.
“HANEFİ AVCI GAZİ’NİN KARA KUTUSUDUR”
Bütün bunların hepsi bir tarafta Gazi Katliamı’nı baştan sona bilen izleyen ve bilgi sahibi olan o periyodun üst seviye polis yetkililerinden Hanefi Avcı’nın mahkemede şahit olarak dinletilmesi için tekraren talebimiz olmasına karşın ısrarlı bir biçimde talebimiz reddedilmiştir. Hanefi Avcı Gazi Davası’nın kara kutusudur.Emniyet Genel Müdürlüğü İstihbarat Dairesi eski Lider Yardımcısı Hanefi Avcı’nın gazi olaylarının başlangıcı ve devamı konusunda bilgi ve görgü sahibi olması nedeniyle şahit olarak dinlenmesi için tekraren mahkemeye başvurduk fakat ısrarlı bir halde bu talebimiz reddedildi. Hanefi Avcı’nın TBMM’ye çağırılıp söz vermesi sağlanırsa bu evrakın yine açılmasını sağlayabiliriz.
“NAKLEN KATLİAM”
Gazi’yi öteki katliam, olay ve davalarından ayıran en kıymetli özellik her şeyin kamuoyunun gözü önünde olması. TV’ler olayları verdi, fotoğraflar, evraklar, imajlar, ortada. Silahları kimin ve nasıl kullandığını gördük. Bu silahların kimlere verildiği emniyetçe biliniyor. Maktullerin üzerinden çıkan kurşunların balistik raporları var. Bütün bunları mahkeme önüne getiremedik lakin Meclis’te bu durumu kıymetlendirebiliriz.
“HER KATLİAM BİR SONRAKİNE YÜREK VERİYOR”
Gazi Katliamı’nın en değerli noktalarından biri de “meşhur isimlerin” öteki “meşhur faili meşhurlar” belgesinde bulunması. Bu açıdan bakıldığında Gazi öteki cinayetleri de aydınlatabilecek bir dava niteliğinde.
Gazi Katliamı Davası öteki faili meçhuller içinde en kıymetli tuğla taşıdır. Biz bu tuğla taşını çekersek birçok faili meçhul olayı aydınlatabiliriz. Yeni kanıtların ortaya çıkması öteki davaların da baştan görülmesine yol açabilir.
Her katliam bir sonrakine yürek veriyor. Kapatılan belgeler yeni cinayetlerin önünü açıyor. Devletin siyaseti cezalandırmak değil ödüllendirmek üzerine kurgulanıyor. Gazi Katliamı Davası’nda 23 kişinin mevti ile yalnızca 2 kişi 1yıl 8 ay üzere bir ceza aldı. O periyodun ünlü isimleri iddianamede isimleri varken cezalandırma bir yana hepsi terfi ettirildi.
“HUKUK KARADENİZ’İN AZGIN SULARINDA BOĞULDU”
23 yıl bu katliam davasının peşinden koştum. Trabzon yollarında dünyayı iki sefer dolaşacak kadar yol katederek davayı tam sekiz yıl takip ettik fakat hukuk Karadeniz’in azgın sularında boğuldu.Yollarda perişan olduk, taşlandık, kurşunlandık, mahkemeler ne kanıtlarımızı ne de şahitlerimizi dinledi.30 yıllık hukukçu yaşantımın sonuna geldim. Son bir defa bu davanın gerçek sahiplerine sesleniyorum;Demokrasi ve adalet savunucularına diyorum ki, bu ülkenin namusluları namussuzları kadar hamasetli olmadıkları surece bu ülke gayri muayyenler ülkesi olmaya devam edecektir.
“ÇOCUKLARIMIZLA BİRLİKTE HUKUKU DA KAYBETTİK”
Pes etmedik her yolu denedik, AHİM yollarında uzun ve yorucu hukuk gayretini kazandık ancak ülkemizde bu kazanımın hiçbir pahası olmadığını üzülerek gördüm ve içim burkuldu.Ülkem hala gayri muayyen… Ülkemde hala aydınlatılamayan binlerce faili meçhul bekliyor. Ancak Gazi Davası öteki faili meçhullerden çok farklı. Gazi Katliamı’nda her şey ortada; silahlar ortada beşerler her şeyi görüyor duyuyor, biliyor fakat mahkemeler kör ve sağır. Haliyle insanların vicdanlarında Gazi Davası’nın sonucu muhakkak. Kamu vicdanı Gazi Katliamı sanıklarını mahkum etmiştir.
Son bir atılım yapmak istedim. Gazi Davasını anlatan bir belgesel sinema yaptım, akabinde bütün dava sürecini anlatan bir kitap yazdım… Ve saçlarım beyazladı, omuzlarım yavaş yavaş çöktü. Hukuk yaşantımda hiç taviz vermeden sorumluluğunu taşıdığım Gazi Davası’nı artık gerçek sahiplerine bırakıyorum.
TBMM, bu dava ile ilgili gereken araştırmayı yapmalı ve gerçekleri kamuoyuna açıklamalıdır. Katliam davalarında zamanaşımı olmaz. Bu nedenle Gazi Katliamı Davası yine açılmalıdır.Bu bahiste tarafsız medyaya da çok iş düşmektedir. Şairin bir şiiri ile bitirmek isterim.Ben yanmasam, sen yanmasan, biz yanmasak, nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa?”
Ülkemizde ve dünyada bu çeşit olayların bir daha yaşanmamasını diliyor, 12 MART 1995 yılında faili meçhul bir halde hayatını kaybeden bireyleri hürmetle anımsıyor, yaşanan olayın sorumlularının bir a evvel yargılanmasını ümit ediyoruz.
Cumhuriyet