Yurttaşları korumak için seri bir formda üretilmeye başlanan maskelerin yüzde 99’unun uydurma olduğunu sav eden Tüketici Hakları Gaziantep Şube Lideri Eczacı Bülent Yılmaz, devletin kontrol düzeneklerinin bir an evvel bu duruma müdahale etmesi gerektiğini vurguladı.
VOA Türkçe’ye konuşan Eczacı Bülent Yılmaz, piyasada satılan maskelerin birçoğu incelendiğinde, her üç katmanda da “sponbond” denilen kumaşın kullanıldığını, ortada olması gereken ve filtre görevi gören “meltblown” kumaşın kullanılmadığını belirterek, kontrolden uzak bu maskelerin salgının artmasında büyük rol oynadığını, halk sıhhatini tehdit ettiğini söz etti.
Piyasadaki uydurma maskelerin virüsün süratle yayılmasına neden olarak insan sıhhatini tehdit ettiğini belirten Eczacı Bülent Yılmaz, “Pandemiye karşı aşı bulunana kadar bizi koruyan en güçlü silahımız maskemizdi fakat ne yazık ki standartlara uyamayan maskeler bizi koruyamayarak virüse yakalanmamıza neden olmaktadır. Bunun nedeni ise maske üretiminde kullanılan kumaşların ve üretim tekniklerinin standartlara uymamasından kaynaklanıyor. Şu anda maske üretmek dünyada çok karlı bir iş ve kimi üretici firmalar fahiş kar etme isteği içinde üretime devam ediyor. Bundan ötürü da insanları müdafaası gereken maske bırakın muhafazayı virüsün yayılmasına neden oluyor’’ dedi.
“SAHTE MASKELER UCUZ KUMAŞTAN ÜRETİLİYOR”
Standartlara uygun bir maskenin üç katlı olması gerektiğine dikkat çeken Eczacı Yılmaz, “Gerçek maskenin üç katlı olması da yetmiyor. Maske üretiminde özel kumaşların kullanılması gerekiyor. Her türlü kumaşla maske üretilir fakat bu ürettiğiniz maske halkı korumaz. Üç katlı bir maskenin her üç katı da birebir şeffaf kumaştan üretilirse o maskenin bir koruyuculuğu olmaz. Bu tıp maskelerle otobüse biner, markete girer insanların ortasına karışırsanız virüse yakalanma riski son derece yüksektir. Standartlara uygun bir maskenin birinci ve üçüncü katmanında birebir kumaş kullanılabilir lakin ortada kalan ikinci katmanda kullanılan kumaşın rengi de dokusu da başkalarından farklı olmalıdır. Gerçek esirgeyici kumaştan üflediğiniz vakit karşıda yanan bir çakmağın alevi sönmez. Hasebiyle bu kumaş virüsü de partikülleri de fiyat. Birinci ve üçüncü katmanda kullanılan ve ‘sponbond’ denilen kumaşın kilogram fiyatı 5 dolar. Lakin asıl filtre görevi gören ve insan sıhhatini koruyan ‘meltblown’ isimli kumaşın kilogram fiyatı ise 15 dolar. Hal bu türlü olunca birtakım berbat niyetli üreticiler orta katmanda bu filtre misyonu gören meltblown kumaşı kullanmıyor, her üç katta da sponbond isimli ucuz kumaşı kullanıyor. Ve böylelikle ne yazık ki vatandaşımız maskesinin kendisini koruduğunu düşünürken tam bilakis bu maskeler nedeniyle pandemi daha fazla yayılıyor’’ diye konuştu.
“STANDARTLARA UYGUN OLMAYAN MASKELERİN ÜRETİMİ DEVAM ETTİ”
Firmaların ihracat yapabilmek için ürettikleri düzmece maskeleri devlete hibe ettiklerini argüman eden Eczacı Yılmaz, ‘’Vatandaş paketten bir maskeyi kesip orta katmandaki kumaşı görmeden maskenin uydurma olup olmadığını anlayamaz. Fakat bu da tahlil değil. Kesmece karpuz alır üzere kesmece maske alınmaz. Pandeminin birinci başlarında tüm dünyada olduğu üzere ülkemizde de çok ağır bir halde maske muhtaçlığı vardı. O devir yetkililer tarafından tıbbı eser üretim ve satış müsaadesi almadan üretim yapılabilir formunda bir duyuru yayınlandı. Bu o periyot için hakikat bir karardı, zira bir an evvel çok ölçüde maskeye muhtaçlık vardı. Bu standartlara uygun olmayan maskelerin üretimi devam etti. Hatta maske muhtaçlığının kâfi düzeyde karşılanmasının akabinde devlet firmalara yurt dışına yarısını devlete hibe etme kaidesi karşılığında ihracat müsaadesi verdi. Bu kere tekrar o makus niyetli firmalar, yurt dışına ihraç edecekleri eserleri standartlara uygun üretirken, devlete hibe ettikleri maskeler geçersizdi. Lakin ilerleyen süreçte bu hususta bir düzenleme yapılmadığı için iş çığırından çıktı ve ne yazık ki müsaade almadan, denetlenmeden üretilen bu maskelerden ötürü da virüs daha fazla yayılmaya başladı’’ tabirlerini kullandı.
“ÜRÜN TAKİP SİSTEMİ OLUŞTURULMALI”’
Online takip sistemi ile geçersiz maske satışının önüne geçilebileceğini vurgulayan Eczacı Yılmaz, “Piyasada maske üreten firmaların çok büyük bir çoğunluğu CE (Kalite Sertifikası Avrupa’nın kullandığı bizdeki TSE’ye denk düşüyor) işaretini kendi insiyatifiyle kullanıyor. Eserler rastgele bir yerde test ettirilmiyor. Kalite denetimi yapılmıyor. Kendi eserleriyle yasa dışı olarak CE işaretini kutularına basıyorlar. Üretilen maskelerin denetlenmesi gerekiyor lakin denetlenmiyor. İnsan sıhhati, inançlı eser kullanımı her şeyden kıymetlidir. Ve bunun yolu güç değil. Ülkemiz geçmişte dünyaya örnek olacak rol modeli hayata geçirdi, ilaçlar için uygulanan ‘ilaç takip sistemi’ modeli. Her ilacın üzerinde tekil olarak kare kod sistemi mevcut. Bu modelle online takip sistemi ilacın fabrikadan üretim etabından, depoya gönderilmesi, depoda koruması, depodan eczaneye sevki, eczaneden hastaya sevki olmak üzere her anını takip edebilir. Şu an sıhhatin korunmasında maskeler de ilaç kadar kıymetli bir rol oynuyor. Biz bu sistemin ilaçlarda olduğu üzere maskelerde de kullanılmasını istiyoruz. Biz eczacılar maske üretmiyoruz, lakin vatandaşlara da geçersiz maske satmak istemiyoruz. Standartlara uygun maskeleri vatandaşlara satmak istiyoruz” diye konuştu.
Cumhuriyet