Getty Images
Economist mecmuası, “Ankara’nın Bahadır Bakacısı – Naci Ağbal Türkiye’de mali disiplini yine tesis etmeye çalışıyor” başlıklı bir yazıda, ‘son birkaç ayda TL’ye yeni bir hayat verdiğini, Merkez Bankası’nın prestijini yükselttiğini ve rezervleri tekrar doldurmaya başladığını’ söylediği Merkez Bankası Lideri Naci Ağbal’ın siyasetlerini ve bu siyasetlerin mümkün geleceğini ele alıyor.
Ağbal’ın ‘tebriki hak ettiğini’ belirten mecmua TL’nin 2020’de ‘korkunç bir yıl’ geçirdiğini ve dolar karşısında neredeyse yüzde 20 kıymet kaybettiğini söylüyor. Mecmua gelişmekte olan ülke para üniteleri ortasında yalnızca Arjantin pesosu ve Brezilya realinin daha berbat bir performans sergilediğini hatırlatıyor.
Mecmua, Şubat sonunda Amerika’daki borçlanma maliyetinin artışının habercisi olan ve Türk varlıklarının satışını beraberinde getiren Amerikan hazine tahvili faizlerindeki artışa dek TL’nin Peso ve Real’den çok daha iyi performans gösdterdiğini belirtiyor:
“Ağbal gerçek reçeteyle geldi. Geçen Kasım ayında vazifeye geldiğinde, bir döviz krizi ve tahminen 130 milyar doları, TL’nin ahmakça savunulmasına israf edilmiş döviz rezervleri devraldı. Şu ana dek faiz oranlarını toplam 675 puan artırdı, bankanın rezervlerini yine inşa etme taahhüdünde bulundu ve Türkiye ile ülke dışındaki mali piyasalarla bağlantısı iyileştirdi.”
Getty ImagesDergi, Ağbal’ın işinin kolay olmadığı yorumun yapıyor ve “Erdoğan şimdiden son faiz artışlarından rahatsızlığını lisana getirdi. Cumhurbaşkanı iki yıldan kısa mühlet içinde, Ağbal’ın iki selefini vazifeden aldı. Üçüncüsünü almakta tereddüt etmeyebilir” diyor.Mecmuanın görüşlerine yer verdiği eski Merkez Bankası baş ekonomistlerinden Hakan Kara, “Daha varsayım edilebilir ve şeffaf bir çerçeve ortaya koydu; bu da beklentileri yönetmesine yardımcı oldu” derken, Hollandalı mali hizmetler kuruluşu Rabobank’tan Piotr Matys de “Merkez Bankası güvenilirliğinin bir kısmının geri kazanılmasında olağanüstü bir iş çıkarttı” tabirlerini kullanıyor.
‘İşi kolaylaşmayacak’
Lakin Economist, Ağbal’ın işinin kolaylaşmayacağı öngörüsünde de bulunuyor. Mecmua, Türkiye’nin pandemiyle başa çıkabilmesini sağlayan ve birden fazla varsayımı boşa çıkartıp iktisadın 2020’de 1,8 büyümesini sağlayan kredi bolluğunun TL ve fiyatlar üzerinde baskı oluşturduğunu belirtiyor. Economist, Türkiye’de enflasyonun bir yıldan uzun müddettir tırmanışa geçtiğini ve Şubat’ta yüzde 15,6’ya ulaştığını hatırlatıyor.
Economist “Ağbal üç yıldan az müddette yüzde 5’e çekmek istediğini söylediği enflasyonu boğmak için para siyasetini sıkı tutacağını söylüyor” diyor, fakat Ağbal’ın bu politikayı, hatta vazifesini sürdürüp sürdüremeyeceğinin bilinmeyen olduğunu vurgulayan mecmua şöyle devam ediyor;
“Ağbal vazifeye geldiğinde, işine karışmayacağına kelam veren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, şu ana kadar bu kelamını tuttu. Lakin Merkez Bankası’nın geleceği Cumhurbaşkanının merhametine kalmış. Türkiye’nin 2023’e dek genel seçime gitmesi gerekmiyor. Fakat muhtemel erken seçim dedikoduları var. Bu dedikodular arttıkça, Ağbal üzerindeki nakdî disiplini, ekonomik büyümeyle değiştirme baskısı daha da artacak. Erdoğan şimdiden son faiz artışlarından rahatsızlığını lisana getirdi. Cumhurbaşkanı iki yıldan kısa müddet içinde, Ağbal’ın iki selefini misyondan aldı. Üçüncüsünü almakta tereddüt etmeyebilir.”
Getty Images2018 yılında Naci Ağbal, Maliye Bakanlığı koltuğunu Berat Albayrak’a devretmişti.‘Albayrak, geri dönüşü planlıyor olabilir’
Mecmua, tıpkı derecede ‘kaygı verici’ olarak nitelediği bir ihtimalin de “2018’de Maliye Bakanlığı’nda Ağbal’ın selefi olarak vazifeye gelen ve rakibi Merkez Bankası’nın başına getirildiğinde dargın bir formda istifa eden, Erdoğan’ın kızlarından biriyle evli olan ve bir vakitler Türkiye’nin en güçlü ikinci adamı olarak kabul edilirken, vazifesi bırakmasının akabinde bir kere bile ortalarda görünmeyen Berat Albayrak’ın hayaleti olduğunu” belirtiyor.
Albayrak için “Geri dönüşünü planlıyor olabilir” diyen mecmua, Şubat sonunda Erdoğan’ın damadının sicilini ve Merkez Bankası’nın döviz rezervlerini bu kadar çok kullanmasını savunmasının bunun bir işareti olabileceğini vurguluyor.
Economist yazıya “Piyasalar bunu Albayrak’ın siyasete geri dönebileceğinin işareti olarak gördü ve TL orta şiddette bir kalp krizi geçirip, bir günde yüzde 2 kıymet kaybetti” kelamlarıyla son veriyor.
(Dergi yayına girdikten sonra Merkez Bankası, siyaset faizini piyasa beklentilerinin de üzerinde 200 baz puan artırarak yüzde 17’den yüzde 19 düzeyine yükseltti.)
Cumhuriyet
