Emekli Koramiral Atilla Kezek, Yunanistan’ın Mısır ile münhasır ekonomik bölge (MEB) muahedesi yapmasını “Yapılan muahede, Türkiye ile Libya’nın yaptığı muahedenin sonlarına muhalif. Lakin milletlerarası hukukun, kimden yana hareket edeceği az çok belirli. Tekraren, Mısır ile anlaşılması gerektiğini söyledik lakin yapılmadı. Artık Doğu Akdeniz’de Navtex savaşları başlayacak. Türkiye’nin 10-11 Ağustos için aldığı Akdeniz’de Navtex kararı gecikmeseydi, Türkiye’nin eli daha güçlü olabilirdi” dedi.
Kezek, Yunanistan’ın Mısır ile münhasır ekonomik bölge (MEB) mutabakatını yapmasının Doğu Akdeniz’deki tesirlerini Cumhuriyet’e kıymetlendirdi. Mutabakatın, Türkiye’nin aleyhine olduğuna ve Libya-Türkiye ortasındaki muahedenin önünü kesmeyi hedeflediğine dikkat çeken Kezek, şu değerlendirmelerde bulundu: “Yunanistan, Mısır ile nikâhı kıydı. Mısır ile muahedeyi bizim yapmamız gerekirdi. Mısır ile muahede ne Libya ne İsrail’e benzeriydi, zira bizim için çabucak hemen kesin tahlil olurdu. Zira çapraz değil, karşılıklı kıyılarımız var, bu nedenle daha az itirazla karşılaşırdık. Siyasi nedenlerle bu iş yapılamadı. Mısır’daki idareyle bizim ülkemizin idaresi ortasında uyuşmazlık var. Hükümetin ‘Darbeci Sisi’si, Akdeniz’de ortalığı karıştırdı. Biz bu işte ön alamadık. Mısır ile muahede yapılırsa Yunanistan’ın iki kademe daha önüne geçeceğimizi defaten söyledik ancak tren kaçtı. Üstelik Mısır da Yunanistan’la yaptığı muahedeyi bizimle yapmış olsaydı, daha yararlı olacaktı. Şu anki mutabakat ile kendi deniz alanında kayba uğradı. Bizimle yapsaydı, daha fazla alana sahip olacaktı. Diplomatik adımlar atılıp Mısır’la anlaşılmadan bu iş düzelmez.”
‘KÜÇÜK ÇATIŞMALAR YAŞANABİLİR’
Doğu Akdeniz’de bugünden sonraki dengelerin “risk” taşıdığına dikkat çeken Kezek, “22 Temmuz’da duyuru ettiğimiz alanda olduğu üzere, Navtex duyuru edip sondaj yapacağız dediğimizde, bu kere Mısır ile Yunanistan ‘Bizim alanımızda ne yapıyorsun’ diye çıkacak. Bu uyuşmazlıklar, denizde başlangıçta küçük çaplı çatışmalara bile götürebilir. O denli olursa iş büsbütün tahlilsiz hale gelir, tahlil diplomasi olmalı” dedi.
Geçmişte, Mısır’ın Güney Kıbrıs Rum Idaresi (GKRY) ile yaptığı mutabakatın Mısır parlamentosundan geçmediğini, lakin Mısır’daki idare değişikliğinden sonra imzalandığını anımsatan Kezek, “Sisi, idareye geldikten sonra, bizimle olan uyuşmazlığından ötürü mutabakat imzalandı. Biz tanımasak da Mısır’ın şu an hem Yunanistan’la hem GKRY ile MEB mutabakatı var. Önümüzdeki günlerde, bir tarafta ekonomik krizle uğraşırken bir taraftan da bu krizle uğraşacağız. Karşımızda geniş bir cephe var” dedi.
Yunanistan’ın, “Gerekirse Lahey’e gideriz” açıklamasını anımsatan Kezek, “Bir tarafa Türkiye bir tarafa Yunanistan’ı koyarsak, nasıl sonuç çıkacağını iddia edebiliriz. Bu tip durumlarda hukuk, güçlüden ve Batılıdan yana hareket ediyor. Yunanistan, GKRY, İsrail bölgede birlikte tatbikatlar yapıyor. Bu ülkelerle teğe bir karşı karşıya geldiğimizde, Deniz ve Hava Kuvvetleri olarak caydırıcı olabiliriz. Lakin herkes bir ortaya gelirse, ABD ve AB de dayanak verirse caydırıcılığımız kalmayabilir” dedi.
Tahlilin, “Doğu Akdeniz ülkelerinin hepsini bir uzlaşma için toplantıya çağırmak” olduğunu anlatan Kezek, “Herkes bir ortaya gelecek, hudutlar çizilecek, BM’ye gönderilecek” diye konuştu.
‘HİÇBİR DEĞERI YOK’
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ise, iki ülke ortasındaki mutabakata ait yaptığı açıklamada, “Yunanistan-Mısır mutabakatının hiçbir değeri harbiyesi yok. Yunanistan’ın Libya ile ilgili olarak kıyıdaş olma konusunda bir alakası yok. Ne işi var orada? Biz Libya ile bu türlü bir muahede yapınca hepsi bu işin üstüne atladılar. Olsa da olmasa da biz şu anda Libya ile yaptığımız muahedeyi kararlılıkla sürdürüyoruz, sürdüreceğiz. Size karşı yapılmış bir mutabakat değildir diyerek bize bilgileri yansıtıyorlar lakin olsa da olmasa da biz Libya konusunda kararlılıkla ilerliyoruz” dedi.
Cumhuriyet
