Mali piyasalar yeni haftaya çok hareketli başladı. Bankacılar bu hafta Avrupa, Japonya ve Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz kararlarının yakından izleneceğini belirtti. TCMB Para Siyaseti Heyeti bu hafta perşembe günü yeni faiz kararını açıklayacak. Bunların yanı sıra geçen cuma günü gerçek kesim temsilcileriyle buluşan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın faiz ve bankalarla ilgili değerlendirmeleri de mali piyasaları etkiledi. Erdoğan, “faizi düşürmek suretiyle enflasyonu aşağı çekmek’ argümanını bir sefer daha tekrarlarken, iş dünyasına “Bankaların sizi nasıl sömürdüğünü biliyorum” diye seslendi.
AVRO DA HIZLANDI
Bu kapsamda yeni haftaya 7.4709 lira düzeyinde başlayan dolar kuru, günün birinci saatlerinde süratle 7.5402 liraya kadar çıktı. Dolar daha sonra 7.50 lira civarında dengelendi. Birebir biçimde Avro da 8.9715 liradan 9.1031 liraya kadar çıktı ve 9.05 lira düzeyinde dengelendi. Borsa İstanbul (BİST) ise açılışla 1509 puana kadar düşerken, yurtdışı piyasaların da tesiriyle günü yüzde 2.1 artışla 1557 puanda kapadı. Dolardaki gelişmelerle ilgili kıymetlendirme yapan İstanbul Analytics’ten Atilla Yeşilada, “TCMB artı iktisat idaresinin dolar/ TL’de ülkü kur olarak 7.30-40 ortasını benimsediğini, kur bu bandın altına indikçe kamu bankaları yahut TCMB’nin döviz alacağını düşünürüz. Bir öbür döviz toplama yolu da Prof. Hakan Kara’nın değindiği üzere, TL kıymet kazandıkça, TCMB’den döviz alarak güç ithalatını ödeyen KİT’lerin açık piyasaya yönlendirilmesi olabilir” dedi.
‘KISA POZİSYON’ ARTTI
Öte yandan ABD piyasalarında yatırımcıların yeni mali takviye paketinin doların cazipliğini daha da azaltacağı beklentisiyle aldıkları net kısa durumların büyüklüğü geçen hafta 2011’den bu yana en yüksek düzeye çıktı. Reuters tarafından yapılan hesaplamaya nazaran bu kıymet, 12 Ocak ile biten haftada 30.6 milyar dolardan 34 milyar dolara çıktı.
2021 SONU TÜFE İDDİASI YÜZDE 11.6
Türkiye iktisadının koronavirüs salgınına karşı alınan tedbirlerle geçen sene yavaşlamasının akabinde 2021’de tekrar ivme kazanarak yüzde 4 büyümesi, enflasyonun ise TCMB’nin sıkı mali duruşunu sürdürmesiyle yüzde 11.6’ya gerilemesi bekleniyor. Reuters anketine katılan 38 ekonomiste nazaran 2020 yılı büyümesi ise yüzde 0.6 olacak. Yeniden bu ankete nazaran cari açığın 2020’de GSYH’nin yüzde 5.1, 2021’de ise yüzde 2.5’i olması bekleniyor. Siyaset faizinin ise bu yıl son çeyrekte yüzde 13’e indirileceği kestirim ediliyor.
REVİZE SAYI TASARRUF OLDU!
Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın 2020 maksatlarının yer aldığı Orta Vadeli Program (OVP) yerine son açıklanan ve açık maksadının revize edildiği OVP’yi dikkate alarak “bütçede tasarruf” telaffuzunda bulunması şaşkınlık yarattı. Elvan, toplumsal medyadan yaptığı açıklamada, “2020 yılı bütçe açığımız, hedeflenen 239.2 milyar liranın altında 172.7 milyar lira olarak gerçekleşti ve 66.5 milyar lira tasarruf sağladık. Salgınla uğraşın muhtaçlık göstereceği alan dışında, mali disiplinden asla taviz vermeyeceğiz… 2021 yılı bütçe açığını yüzde 3.5 olarak hedefliyoruz. Uygulamayı öngördüğümüz makroekonomik siyasetler, istikrarlı bir talebin ve sürdürülebilir büyümenin oluşumunu sağlayacaktır” dedi. OVP’de 2020 için öngörülen açık gayesi 138.9 milyar TL’ydi. Lakin hükümet amacın tutmayacağını anlayınca OVP’de açık amacını 239.2 milyar TL olarak revize etti. Elvan’da revize edilen son sayısı dikkate alarak tasarruf sağlandığını tez etti. Ekonomist Dr. Cüneyt Akman, toplumsal medya hesabından, “Maliye Bakanımız sorumlu olduğu bütçe gayesini bi 100 milyarcık şaşırmış. E, olur o kadarcık hesap yanlışı…” yorumunu yaptı.
Cumhuriyet