Başta Covid-19 olmak üzere virüs ve mikropların olmadığı inançlı alan sağlamak için çalışma yapan Kardiyolog Prof. Dr. Ayhan Olcay, Beyin Cerrahı Prof. Dr. Serdar Baki Albayrak, Makine Mühendisi Dr. Öğretim Üyesi Vedat Öztürk ve Bezmialem Vakıf Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi Müdürü Onur Yolay virüs ve mikropları yok eden Far-UVC ışığı üzerinde araştırmalar yaptı.
Grup, ışığı bir sistemde toplamayarak bu sistemin patentini aldı. Olağanda Far-UVC altında 1-2 saat inançlı kalabilen ortam, giyilebilir dokumacılık eserleriyle tüm gün kullanılabilir hale geldi. Initus-V ismi verilen ve insan üzerinde denenmemiş sistemin gerekli yasal müsaadeler sonrası hastalar üzerinde denemelerine Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi, Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, İstanbul Aydın Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Beyin Cerrahisi Kliniği ve Diş Hekimliği Fakültesi ile Medicana Bahçelievler Hastanesindeki tabipler tarafından başlandı.
“UVC TEKNOLOJİSİNİ DOKUMA İLE BİR ORTAYA GETİRDİK”
Sistemin birinci denemelerini paylaşan Kardiyolog Prof. Dr. Ayhan Olcay, şunları söyledi:
“Sisteme Initus-V ismini verdik. Şu anda insan deneylerini yapıyoruz. Sistem temelde içerisinde Far-UVC ismini verdiğimiz dalga uzunluğunda ışığı yayan bir lamba. Beraberinde ise bu ışınlardan koruyacak dokumacılık eserini içeriyor. Temelde yaptığı şey 100 yıllık bir teknoloji olan 254 nanometre (nm) UVC teknolojisi canlılara ziyan verdiği için insanların olduğu ortamda kullanılamıyor ziyan veriyor. Far-UVC isimli 222 nm dalga uzunluğunun 10 yıldır canlılara ziyan vermediği düşünülüyor. Hayvan deneylerinde cilde ve göze ziyan vermiyor fakat beşerde geniş çalışmaları yok. Bu nedenle bu teknoloji uzun müddettir kenarda bekliyordu. Biz farklı olarak bunu dokumacılık ile kombine ettik. İçerisinde insan bulunan ortamda giyilebilir dokumacılık eserleri ile bir arada kullanarak inançlı ameliyathane, poliklinik, seyahat ve ağır bakım ortamı üzere ortamlar oluşturmak istedik. Bu kavramı dünya literatürüne soktuk. Farklı kongrelerde sunumlarını yaptık. Etik konsey onayları sonrası üniversiteler, devlet hastaneleri ve özel hastanelerden oluşan çok merkezli çalışmaların birincisini tamamladık.”
“11 HASTA 4 DOKTOR ÜZERİNDEKİ ÇALIŞMA BİR AY SÜRDÜ”
Birinci etapta yaklaşık 50 hasta üzerinde deneme planladıklarını tabir eden Prof. Dr. Ayhan Olcay, “Biz burada 11 hasta ve çalışmaya dahil olan 4 sıhhat işçisi üzerinde denemiş olduk. Bu tip çalışmalar çoklukla küçük kümeler halinde başlıyor. Kardiyoloji hekimiyim alanda çalışıyorum. Hasebiyle koronavirüs sürecinde hem hastaların hem doktorların hayatı felç oldu. Bu nedenle de sisteme ‘Covid-19 kalkanı’ ismini verdik. Temel olarak yaptığı 5 ila 7 dakika içerisinde ortamdaki koronavirüsü öldürmesi. Ortamı hem hasta hem de biz tabipler için inançlı bir hale getiriyor. Ben anjiyo süreçlerini yaparken 11 hastayı bu lambaların olduğu ve UVC esirgeyici dokumacılığı giydiğimiz ortamda gerçekleştirdim. 11 hastanın deneme müddeti bir ay sürdü. Bu hastaların öncesi ve sonrasında göz ve cilt muayeneleri yapıldı. Tüm dünyadaki yasal limitler müdafaasız ciltte bu teknolojinin günde belirli bir saat kullanımına müsaade ediyor. Fakat dokuma ile kombine ettiğimizde serbestçe kullanılabilir hale geliyor” tabirlerini kullandı.
“GÖZ VE CİLTTE HASAR YOK TOPLU ALANLARDA KULLANILABİLİR”
11 hasta ve 4 sıhhat işçisinin göz ve cildinde rastgele bir hasar yaşanmadığını anlatan Prof. Dr. Olcay, “Bu teknoloji çıplak deriyle bile ziyanlı olmayabilir ama bu uzun yıllar sürecek çalışmaları gerektiriyor lakin şu devirde dokuma ile kombine ederek inançlı hastane ortamı, inançlı seyahat ile bir an evvel bunu gündelik hayata sokmak istiyoruz. Bu teknoloji uçak seyahatlerimizi normalleştirebilir. Her ne kadar şirketler tarafından panço giymek biraz hantal üzere görünse de insanlara sorduğumuzda ‘güvenli olsun beni rahatsız etmez’ diyor. Toplu seyahat edilen alanlar, kültür sanat aktivitelerinin yapıldığı alanlarda üzerinize bir panço giyerek ışıkların altında koronavirüs açısından inançlı bir alanda bulunmak avantajlı ve hayatın olağanlaştırılması açısından da kıymetli olacaktır. Deneme birinci kademede hastanelerde başladı önceliğimiz hastaneleri inançlı alan haline getirmek lakin bu sisteme hayatın olağanlaştırılması açısından önümüzdeki 1-2 yılda gereksinim duyacağız üzere görünüyor” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhuriyet
