Aslında buzul çağı, kutuplardaki buz katmanlarının korunduğu devir olarak isimlendiriliyor. Dünya’da şu an “buzul arası” denilen bir devir yaşanıyor.
Buzul ortası periyot ortalama 12 ile 15 bin yıl ortasında değişebiliyor. Natürel daha evvelki buzul çağları yaşanırken beşerler olmadığı için, insan kaynaklı tesirlerin de bu devrin kısalmasında kıymetli bir faktör olacağı düşünülüyor.
Hatta insan faktörü, buzul çağının başlangıç ve bitişini tetikleyen en değerli nedenlerden biri. Bu duruma verilebilecek en hoş örnek; bin 500’lü yıllarda başlayan ve 300 yıl kadar süren küçük buzul çağı. Bu tipten bir soğuma yaşandığında, kuzey Avrupa’daki sıcaklık ortalama 1 derece düşmüştü.
Kuzey Kutup Bölgesi’ndeki buz örtüsü güneye hakikat o kadar yayılmıştı ki; Eskimolar kayıklarıyla İskoçya’ya ulaşabiliyor yahut Avrupa’da yolunu şaşırmış kutup ayıları görülebiliyordu.
Yapılan kimi araştırmalar, küçük buzul çağının yaşanma sebebini, o vakitlerde epey yaygın olan veba hastalığına bağlıyor. Veba nedeniyle tüm Avrupa nüfusunda azalma olduğunda, terk edilmiş tarım yerleri de vakitle yeşil bitkiler ve ağaçlarla kaplanmaya başlamıştı.
Bu da atmosferde değerli ölçüde karbondioksit soğurulmasına sebep oldu ve bir çeşit “anti-sera etkisi” oluştu.
Bilindiği üzere sera tesiri, gezegeni bir ısı kalkanı üzere sarıp soğumayı önlüyor. Anti-sera tesiri de bu kalkanın zayıflamasına ve ısının düşmesine sebep oluyor.
Cumhuriyet
