Biri zehirli gazları tespit eden sensörler üzerine çalışıyor; başkası dokunmatik ekran yerine hissetmatik ekranlar üzerine; bir oburu 70 yıldır çözülemeyen matematik sorununa cevap arıyor. 3’ü sıhhat alanında, kanser ve romatoid artrid… Onların çalışmaları insanlık için pek çok yeniliğin kapısını aralayacak bir ağın modülleri olacak. Tıpkı L’Oréal’in “Dünyanın bilime, bilimin bayanlara gereksinimi var” sloganının ulaştığı öbür bilim bayanları üzere…
HER ZAMANKİNDEN ÇOK…
L’Oréal’in UNESCO işbirliğiyle yürüttüğü “Bilim Bayanları İçin” programı dünyada 22. ve Türkiye’de 18. yılını geride bıraktı. L’Oréal Türkiye Genel Müdürü Laurent Duffier, “Dünyanın karşılaştığı tüm bu zorluklardan sonra, bilime her zamankinden daha fazla gereksinimimiz olduğunu artık biliyoruz. Önümüzdeki 15 yıl içinde bilim daha da değerli hale gelecek. Besin güvenliğinden sıhhate, hijyenden güce, ekosistemden iklim değişikliğine kadar her hususta bilime gereksinim duyuyoruz. Teknolojiye, yeniliğe ve daha fazla bilim insanına gereksinim duyduğumuz bu türlü bir periyotta bilim bayanlarının potansiyellerini ortaya çıkarmak en büyük hedefimiz” diye konuştu. Türkiye’de 18 yılda 108 bilim bayanına burs verildi. 4’ü arka arda olmak üzere, 5 Türk bilim bayanı Milletlerarası Yükselen Yetenek seçilerek milletlerarası alanda Türkiye’nin ismini duyurdu. 2020 mükafatını kazanarak araştırmalarında kullanılmak üzere 75 bin TL takviye almaya hak kazanan bilim bayanlarımız:
SANALA DOKUNMAK
– Dr. Dicle Dövencioğlu
Orta Doğu Teknik Üniversitesi Psikoloji Kısmı öğretim vazifelisi dokunduğumuz dünyayı ekrana taşımayı hedefliyor. Gereçleri nasıl algıladığımızı anlarsak tahminen de yakın gelecekte robotlar yalnızca sert metallerle otomobil yapmayacaklar, yumuşak gereçlerle de çalışacaklar. Hatta tahminen dokunmatik ekranların yerini hissetmatik ekranlar aldığında internetten sipariş ettiğimiz gömleğin kumaşına dokunmak mümkün olacak.
KİMYASAL SENSÖRLER
– Doç. Dr. Dilek Dündar Erbahar
TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezi Materyal Enstitüsü Sensör Teknolojileri Proje Grubu’nda başuzman araştırmacı. Zehirli gazlara karşı yüksek algılama hassasiyetine sahip, üstün performanslı, seri üretime uygun, ekonomik, düşük güç tüketimiyle çalışan, kompakt kimyasal sensörler geliştirilmesini amaçlıyor
– Dr. İdil Yet
Hacettepe Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü Biyoinformatik Anabilim Kısmı öğretim üyesi. Araştırma alanı bilhassa karaciğer kanseri üzerine.
– Dr. İrem Durmaz Şahin
Koç Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi “Epitel yumurtalık (over) kanseri, dünya çapında görülme sıklığı açısından 7. sırada ve kansere bağlı hayat kayıpları sıralamasında ise 5. sırada yer alıyor. Epitel over kanseri hastalarının birinci 3 yılda tekrar etme oranı maalesef yüzde 70 üzere yüksek bir oranda ve platin dirençli yahut refrakter hastalarda optimal tedavi usulü hâlâ tam olarak bilinmiyor” diyen Şahin Over kanserinde gelişen ilaç direnç düzeneklerinin daha iyi anlaşılması üzerine çalışıyor.
– Dr. Nazar İleri Ercan
Yaygın görülen ve tedavisi olmayan Romatoid Artrit hastalığı için nano ilaç geliştiriyor. Boğaziçi Üniversitesi Kimya Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi.
– Doç. Dr. Nazife Erkurşun Özcan
Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Matematik Bölümü’nden. 70 yıldan uzun müddettir çözülemeyen “Kakutani Sanısı” matematik sorununa karşılık arıyor.
YÜKSELEN YETENEK ÖDÜLÜ’NÜ KAZANDI
– Dr. Serap ERKEK
2019’da “Bilim Bayanları İçin” programında ödül kazanan Dr. Serap Erkek, mesane kanserine taraf veren epigenetik düzeneklerin araştırılması projesiyle artık de “2020 Milletlerarası Yükselen Yetenek Ödülü” almaya hak kazandı. İzmir Biyotıp ve Genom Merkezi’nde epigenetik düzeneklerini araştıran Dr. Serap Erkek kanser oluşumunda rol oynayan sistemleri çözmek emeliyle kıymetli araştırmalar yapıyor.
Cumhuriyet
