2020, birçok açıdan akıllarda kalacak bir yıl ve bu yıla damgasını vuran olaylardan birisi de ABD’de siyah bir kişinin daha polis müdahalesi sonucu hayatını yitirmesiyle başlayan ırkçılık aksisi protestolar oldu.
Bu protestolarda da siyahların daha adil bir muamele görmesi gerektiğini savunan “Black Lives Matter” (Siyahların Hayatı Değerlidir) hareketinin daha da güçlü bir biçimde ön plana çıktığı görüldü.
Bu hareket, birçok yerde sokak protestoları düzenlerken, ırkçılık ve polis şiddetine karşı yüksek profile sahip kampanyalara imza attı.
Bu hareketi başlatan üç bayan, kolay bir toplumsal medya etiketi olarak başlayan bu hareketin bugün gelinen noktada siyaseti dönüştürdüğüne inanıyor.
Hareketin kurucuları olarak bilinen Alicia Garza, Patrisse Cullors ile Opal Tometi, BBC 100 Bayan 2020 devri kapsamında internet üzerinden düzenlenen bir aktifliğe konuşmacı olarak katıldı.
Garza bu aktiflikte yaptığı konuşmada, “Siyahlar, kendilerini destekleyenlerle birlikte tarihin gidişatını değiştirmek için ayaklandı ve kazanan biz olduk” dedi.
Siyahların Hayatı Kıymetlidir hareketi, 2013 yılında silahsız, genç bir çocuk olan Trayvon Martin’ı vurarak öldüren polis memuru George Zimmerman’ın yargılandığı davada hatasız bulunmasının akabinde başladı.
Mayıs 2020’de de Minneapolis kentinde George Floyd’un polis tarafından boğazına basılmasının akabinde hayatını kaybetmesi üzerine bir defa daha protesto şovları düzenlenmeye başlandı.
Garza, “Aradan geçen yıl içerisinde Siyahların Hareketi Değerlidir’in artık bu ülkenin DNA’sına ve kas hafızasına yerleştiğini görüyoruz. Kendi topluluğumuzun bireylerinin ve aile üyelerimizin öldürülme anını gösteren görüntüleri hepimiz izledik” dedi ve şunları ekledi:
“Bu hareket ikinci defa gündeme oturduğu bu periyotta bile birçok büyük medya kuruluşunun çok seferler yanlış noktalara odaklandığını gördük. Şiddet olaylarının ortaya çıkmasının yükü ve sorumluluğu bir sefer daha bizim omuzlarımıza yüklendi fakat hem devletin ihmalkarlığı hem de polisin tavrı nedeniyle insanlarımıza uygulanan şiddet hakkında konuşan olmadı. Artık hiçbir yasal yetkisi olmadığı halde şiddet kullanarak sistem değiştirme savında olan ve beyaz ırkın üstünlüğünü savunanların uyguladığı şiddet de yeni bir öge olarak ortaya çıkıyor.”
Çabaları hala devam ediyor olsa da hareketin kurucuları, bilhassa de ABD Lideri Donald Trump’ın seçimleri kaybetmesinden ötürü temkinli bir iyimserlik içerisinde. Demokrat Parti’nin adayı Joe Biden’ın ABD’nin 46. Lideri seçilmesinde, siyah bayanların sandığa gitme ve oy tercihinin değerli rol oynadığı düşünülüyor.
Hareketin kurucu üçlüsü, ABD’nin birinci bayan, birinci siyah ve birinci Asya kökenli lider yardımcısı seçilen Kamala Harris’in seçimi kazanan takımda olmasını memnuniyetle karşıladıklarını fakat kendisinden “yalnızca bir sembol değil, kendi halkı için savaşan” bir siyasetçi olmasını beklediklerini belirtti.
Opal Tometi, “Yalnızca Siyahların Hayatı Pahalıdır hareketinin değil, başkalarının de hedefleri uğruna ses çıkarmaya başlamasından ve hepimizin en iyi taraflarını yansıtan siyasi niyet ile aksiyonları ön plana çıkarmasından yürek alıyorum” dedi ve ekledi:
“Başlattığımız bu hareketlerin, farklı bir hayatın mümkün olduğunu gösterdiğini düşünüyorum ve böylesine bir devirde yaşadığım için hem çok duygulanıyorum hem de minnet duyuyorum.”
Garza, kurdukları hareketin üstlendiği rolün bu yıl yaşadığı değişimle ilgili olarak da hareketlerinin artık dünyanın farklı yerlerindeki misal kümelerle temas kurduğunu söyledi.
Garza, Siyahların Hayatı Kıymetlidir hareketinin Nijerya’da polis şiddetine karşı düzenlenen #EndSars aksiyonlarına takviye verdiğini hatırlatarak, “Siyaseti dönüştürüyoruz lakin iktidarı dönüştürme, gücün kullanımı ve gücün daha fazla beşere yayılması bahislerine da odaklanıyoruz” diye konuştu.
Patrisse Cullors da hareketin 2020 yılında elde ettiği muvaffakiyetlerin tarih kitaplarına geçecek boyutta olduğu görüşünde.
Cullors, “Çocuğumun ileride bir gün annesinin öteki kararlı siyah bayanların burayı daha iyi bir yere çevirmek için ellerinden gelen her şeyi yaptığını ve yapacağını söyleyecek olmasından heyecan duyuyorum. Tarihin bunu yazacak olmasından heyecanlıyım” dedi.
100 BAYAN’DA ‘İSİMSİZ KAHRAMAN’
BBC 100 Bayan projesi 2013 yılında başladı.
Her yıl, ilham veren öncü bayanlar o yılın 100 ismi ortasında seçiliyor.
Fevkalâde olayların yaşandığı bu yıl, 100 Bayan listesinde birinci sıra, dünyanın her tarafında diğerlerine yardımcı olmak için fedakarlıkta bulunan sayısız bayana ithaf edildi ve “İsimsiz Kahraman” başlığıyla boş bırakıldı.
Cumhuriyet