Katar’a karşı Suudi Arabistan öncülüğünde yaklaşık 3 buçuk yıldır sürdürülen ablukanın kaldırılması kararının, Katar’ın bu süreçteki en büyük destekçisi olan Türkiye’ye muhtemel tesirleri tartışılıyor. Katar’a yönelik ablukanın kaldırılmasının, Türkiye’nin Körfez ülkeleriyle münasebetlerini normalleştirmesine kapı aralayabileceği belirtiliyor. Öte yandan Körfez ülkelerinin Katar’la tam olağanlaşma için Doha’daki Türk üssünün kapatılması şartını öne sürebileceğine dikkat çekiliyor.
Türkiye, 2017’de Körfez ülkelerinin Katar’a ablukayı başlatmasının akabinde Doha’nın en yakın destekçisi olmuş, iki ülke ortasında 2014’te imzalanan askeri işbirliği mutabakatı Meclis’ten süratle geçirilerek Katar’a asker gönderilmesine yönelik tezkere kabul edilmiş ve Türk askeri Doha’daki El Rayyan Üssü’ne konuşlandırılmıştı.
İhtilafta ABD ile birlikte arabuluculuk rolü üstlenen Kuveyt’in evvelki gece Katar’a yönelik ablukanın kaldırılmasına yönelik uzlaşıyı açıklamasının çabucak akabinde Ankara’dan karara dayanak açıklaması geldi. Bu açıklamanın, Kuveyt’in duyurusunun çabucak akabinde gelmesi, görüşmelerden Ankara’nın da bilgisinin olduğunu gösteriyor.
Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, “Bu gelişme, Körfez bölgesinde Haziran 2017’den bu yana devam eden ihtilafın tahlile kavuşturulmasına yönelik değerli bir adım teşkil etmektedir. Temennimiz, bu ihtilafın, ülkelerin egemenliklerine karşılıklı hürmet temelinde kapsamlı ve kalıcı tahlile kavuşturulması ve Katar halkına yönelik öbür müeyyidelerin de bir an evvel kaldırılmasıdır. Körfez İşbirliği Konseyi’nin stratejik ortağı olan ve Körfez bölgesinin güvenlik ve istikrarına büyük değer atfeden ülkemiz, bu istikametteki tüm gayretleri desteklemeyi sürdürecektir” denildi.
‘NORMALLEŞME SAĞLAYABİLİR’
Gelişmeyi Cumhuriyet’e kıymetlendiren Türkiye’nin eski Doha Büyükelçisi Mithat Rende, Katar’a yönelik ablukanın kaldırılmasının, Türkiye’nin Suudi Arabistan başta olmak üzere başka Körfez ülkeleriyle bağlarını iyileştirmesinin önünü açabileceğini belirtti.
Rende, “Katar’ın Körfez ülkeleriyle bağlarını geliştirmesi Katar-Türkiye ilgilerine ziyan vermez. Zira son periyotta Türkiye-Katar ilgilerinde sağlam bir taban oluştu. Başka taraftan Türkiye’de son devirde İsrail, Mısır ve Suudi Arabistan’la olağanlaşma telaffuzları var, Katar’ın bu türlü bir olağanlaşmaya katkısı olabilir. Bundan sonra Türkiye’nin öbür Körfez ülkeleriyle bağlantılarının ilerletilmesini bekliyorum. Suudi Arabistan ve Mısır’la münasebetler beklendiği üzere geliştirilebilirse İsrail’le Türkiye alakaları de normalleşebilir” dedi.
Rende, Katar’a yönelik ablukanın büsbütün kaldırılması için bilhassa BAE’nin Katar’daki Türk üssünün kapatılmasını gündeme getirebileceğine dikkat çekerek BAE Dışişleri Bakanı Enver Gargaş’ın “Türkiye’nin, Arapların iç işlerine karışmaması daha uygun olur” açıklamasını anımsattı.
“Özellikle BAE’den Katar’a bir baskı gelebilir. Katar’dan Türkiye’nin buradaki askeri varlığının sonlandırmasını isteyebilirler ancak bunu ne kadar problem yapacaklarını şu anda kestirmek güç. Türkiye’nin, Katar’a 2017’de abluka uygulandığında 24 saat içinde Meclis’te geçirdiği bir askeri işbirliği mutabakatı ve bu kapsamda buraya konuşlandırılan TSK kuvvetleri bulunuyor. Bu askeri varlık, Katar’la yapılan muahedeye dayanıyor lakin bunun BAE’de ve Suudi Arabistan’da büyük rahatsızlık yarattığı biliniyor. Bunda ne kadar ısrarlı olup olmayacaklarını vakitle göreceğiz” tabirlerini kullandı.
‘YATIRIMLARI ETKİLEMEZ’
Katar’ın öteki Körfez ülkeleriyle ilgilerini olağanlaştırmasının, Türkiye’ye yönelik yatırımlarını etkilemeyeceğini belirten Rende şu görüşlerini lisana getirdi: “Katar Yatırım Fonu’nun Avrupa’da ve ABD’de de ağır yatırımları var. Ama Türkiye’deki ekonomik durum Katar’ın yatırım yapması için çok uygun, kendileri açısından cazip bir pazar. Türkiye’de makroekonomik ıslahatların yokluğunda Batılı yatırımcılar çekimser kalabilir ama Katar, Türkiye’yle mevcut siyasi, ekonomik ve askeri alakaları nedeniyle Batılı yatırımcılardan farklı düşünebilir.”
Katar’ın bu durumu fırsata dönüştürüp Türkiye’de önemli alımlar da yaptığını söyleyen Rende, “Türk Lirası’ndaki bedel kaybı nedeniyle de yatırımın uygun olduğunu düşünüyorlar. Türkiye ve Katar ortasındaki kimi projeler de başkanlar seviyesinde de sonuçlandırılabiliyor. Münasebetiyle Katar, Türkiye’deki yatırımlarına devam eder, bu ablukanın kalkması durumu etkilemez” değerlendirmesini yaptı.
Cumhuriyet
