Arktik Okyanusu’nda yer alan ve Kuzey Buz Denizi olarak da bilinen Laptev Denizi, uydu ile gözlenmeye başlandığından bu yana birinci kere ekim ayı sonlarında donmaya başlamadı.
Kutup bölgesinde yaşanması muhtemel zincirleme tesirler konusunda ikazda bulunan bilim insanları gecikmenin, Rusya’nın kuzeyinde olağandışı bir halde uzun süren sıcaklıktan ve Atlantik sularının istilasından kaynaklandığını açıkladı.
Bununla birlikte bölgedeki okyanus sıcaklıkları, rekor kıran bir sıcak hava dalgasını takiben, kısa müddet evvel ortalamanın 5 derece üzerine çıktı.
İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNİN KUZEY KUTBUNDAKİ TESİRLERİNİN YALNIZCA BİR MODÜLÜ
ABD’de yer alan Colorado Eyalet Üniversitesi’nden iklim bilimci Zachary Labe, “Sibirya Arktik bölgesinde şu ana kadar donma olmaması daha evvel hiç görülmedi. 2020, süratle değişen Kuzey Kutbu ile dengeli bir öbür yıl. Sera gazlarında sistematik bir azalma olmazsa, birinci ‘buzsuz’ yazımızı yaşama ihtimali 21. yüzyılın ortalarına kadar artmaya devam edecek” sözlerini kullandı.
İNSAN FAALİYETLERİ SİBİRYA’DAKİ SICAK HAVA DALGASINI 600 KAT DAHA GÜÇLENDİRDİ
Daha evvel yapılan bir araştırma Sibirya’da sıcak hava dalgasının endüstriyel ve ziraî faaliyetlerden kaynaklanan emisyonlar nedeniyle en az 600 kat daha güçlendiğini ortaya koydu. Haziran ayında Dünya’nın en soğuk bölgesi olan Sibirya’da arka arkasına sıcaklık rekoru kırılmış ve Haziran aylarında ortalama sıcaklığın 9 derece olduğu Yakutsk’ta termometreler 38 dereceyi göstermişti. Bölgede çıkan orman yangınları ise hala birkaç noktada sürüyor.
TEK FAKTÖR YÜKSELEN SICAKLIK DEĞİL
Öte yandan Labe, Arktik’te buz oluşumunu yavaşlatan tek faktörün artan hava sıcaklığı olmadığını belirtti. Labe iklim değişikliğinin birebir vakitte daha ılık Atlantik akıntılarını Kuzey Kutbu’na gerçek ittiğini ve sıcak derin sular ile soğuk yüzey ortasındaki olağan katmanlaşmayı bozduğunu söyledi.
BUZ KAYBINDAKİ ARTIŞ REKOR DÜZEYDE
ABD Ulusal Kar ve Buz Bilgi Merkezi’nde kıdemli araştırma bilimcisi Walt Meier ise Artktik’teki buz kaybının uydu kayıtlarının başladığı 1979’dan bu yana rekor düzeylerde yükseldiğini açıkladı.
Meier, “Özellikle 2007′ başlayan ve günümüzde devam eden Kuzey Kutbu’ndaki eski buzun birçoklarının artık kaybolduğunu ve yerlerini daha ince mevsimsel buzlara bıraktığını gördük. Ortalama buz kalınlığı genel olarak 1980’lerdekinin yarısına düştü” dedi.
KUZEY KUTBU’NDA BİRİNCİ BUZSUZ YAZIN YAŞANMASI ÇOK YAKIN
Meier, Kuzey Kutbu’nun birinci buzsuz yazını yaşayana kadar düşüş eğiliminin devam edeceğini belirterek, “Veriler ve modeller, bunun 2030 ile 2050 ortasında gerçekleşeceğini öne sürüyor” açıklamasını yaptı.
LAPTEV DENİZİ HAKKINDA
Arktik Okyanusu’nde yer alan bir kenar denizi olan Laptev, Sibirya ve Taymir Yarımadası’nın ortasında bulunuyor ve yaklaşık 672 bin karelik bir alanı kaplıyor.
Laptev Denizi, birebir vakitte Kuzey Kutbu’nda kışın başlarında kıyı boyunca oluşan buzun doğduğu yer olarak biliniyor. Akabinde, Grönland ve Svalbard ortasındaki Fram Boğazı’nda ilkbaharda parçalanmadan evvel Kuzey Kutbu boyunca bölgedeki canlılara besin unsurları taşıyarak batıya hakikat sürükleniyor.
Araştırmacılar, Laptev’de donmanın gecikmesi halinde oluşan buzul katmanının daha ince olacağını ve Fram Boğazı’na ulaşmadan erimeyebileceğini düşünüyor. Bu durum ise Kuzey Kutbu’nda yaşıyan kutup ayıları, balıklar ve öbür canlılar için daha az besin unsuru manasına geliyor.
Kaynak: NTV
Cumhuriyet
