Bilim insanları, Türkiye’nin aşı siyasetini ve Çin SinoVac aşısının bugüne kadar ki onaylama çalışmalarını gazetemiz Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.
TÜRKİYE’DE KAÇ BİREYE AŞI YAPILDI?
– Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Kısmı öğretim üyesi Prof. Dr. Murat Akova:
“Türkiye’de 10 bin 32 şahsa 17 bin 105 doz aşı uygulandı. Bunlardan 997 şahısta toplam 1855 advers olay (yan etki) görüldü. Bunların içinde yalnızca 1 adedinde anaflaksi (alerjik reaksiyon) gibisi bir tablo vardı. O kişi bir gece hastanede yattı ve taburcu edildi. Onun dışındaki 1855 olay baş ağrısı, kol ağrısı üzere beklenebilir etkilerdi” bilgisini paylaştı.
FAZ 3 BİTMEDEN MÜSAADE NEDEN?
– İstanbul Üniversitesi Farmakoloji Ana Bilim Kolu Lideri Yağız Üresin:
Çin aşısıyla ilgili en çok sorulan “Faz 3’ü tamamlanmadan aşının kullanım müsaadesi nasıl verildi” sorusuna, “ClinicalTrials.gov adresine nazaran BionTech aşısının faz çalışmalarının bitirme tarihi olarak 30 Temmuz 2021 deniyor. Tamamının bitmesine 27 Ocak 2023 diyor. Sinovac aşısı için son tamamlanma Ekim 2021 deniyor. Yani ikisinin de faz 3 çalışmaları tamamlanmamış durumda. Bu nedenle bu bahiste ikisinin bir farkı yok” yatını verdi. “Aşılar nasıl süratli üretildi” sorusunu yanıtlayan Üresin, aşıların faz çalışmalarından evvel de uzun bir inceleme süreci geçirdiğini vurguladı. “Bu süreci asıl hızlandıran Rolling Review” diyen Üresin, “Bunun tarifi, klinik deneyde elde edilen bilgilerin, deney sonunda değil de datalar geldikçe devamlı Avrupa İlaç Ajansı’na aktarılarak incelemeye tutulmasıdır. Halk sıhhatini içeren acil durumda, faydası riskten üstün tutan bir bilgi varsa, onay verilir deniyor” dedi.
MRNA AŞISI NE KADAR TESİRLİ?
– Bilim Şurası üyesi Prof. Dr. Serap Şimşek Yavuz:
MRNA aşılarına ait bir sunum yaptı. Yavuz, “BionTech aşısında bütün yaş kümeleri için yüzde 95 üzere bir aktiflik bildirildi. Güvenlik oranı da yüzde 90 ve 97 aralığında. 55 yaş üstüne yüzde 93.7, 65 yaş üstüne 94.7 olarak bildirildi” dedi. Yavuz, “12. günden sonra BionTech’in aşısının koruyuculuğunun başladığı görülüyor. BionTech aşısında en fazla kolda ağrı görülmüş. 2. dozdan sonra da yüzde 50 üzere kırıklık hissi yapmış” dedi. Yavuz, ayrıyeten, dünyadan aşının alerjik yan tesirlerine de örnekler gösterdi.
YENİ GÖNÜLLÜLER ARANACAK MI?
– Prof. Dr. Murat Akova:
“Bizdeki faz 3 çalışması sonlanmak üzere. TİTCK’den yeni istekli almamamız gerektiğini söyleyen bir yazı aldık. Yeni istekli kaydetmeyeceğiz, bilgilerimizi tahlil etmeye başlayacağız. Sıhhat Bakanlığı aşılamaya başladığında biz de plesebo (boş aşı) kolundakilere aşı uygulamaya başlayacağız” dedi. İstanbul Üniversitesi Sıhhat Bilimleri Enstitüsü’nün pandemi seminerinde Endonezya’nın acil kullanım onayı verdiğini açıklayan Akova, “Bu aşı 29 Haziran’da Çin’de acil kullanım onayı aldı. Çin’de 390 binden fazla şahsa 633 binden fazla aşı yapıldı” dedi.
AŞI OLUP DA COVİD-19’A YAKALANANLAR VAR MI?
Bilim Kurulu’nun açıkladığı bilgileri anımsatan Akova, “1322 kişi 2. doz aşısını olmuş ve bunun üzerinden 14 gün geçmiş. Bunlar içinde toplam 29 kişi olumlu çıkmış. Bunların 26’sı plasebo (boş aşı), 3’ü de aşı kümesinde. Bu 3 kişi de son derece hafif bir tablo içindeydi. Boş aşı yapılan 26 bireyden 6’sı önemli hastalık geçirdi. 1 tanesi entübe edildi. Ancak hayatını yitiren olmadı” dedi. Aşı aktifliğinin yüzde 91.25 olduğunu söyleyen Akova, “Hangi aşının daha tesirli olduğuna dair elimizde bir delil yok. Tesirlilik ne kadar sürecek, aşı tekrarı gerekecek mi, bunu şimdi bilmiyoruz. Aşılar bulaşmayı önleyecek mi, bunları da şimdi bilemiyoruz. Beklenmeyen tesirler ne, bilemiyoruz” tabirlerini kullandı.
Cumhuriyet