Lübnan’ın başşehri Beyrut’ta 4 Ağustos’ta meydana gelen ve 200’den fazla kişinin hayatını kaybettiği dev patlama sonrası akabinde gözler amonyum nitratın depolandığı öbür tesislere çevrildi.
Dünya genelinde ziraî gayeli gübre ya da madencilik alanında patlayıcı olarak yaygın kullanıma sahip amonyum nitratın nerede ve ne kadar mühletle tutulabileceğine ait katı kurallar var.
Bomba üretiminde kullanılması riskine karşı amonyum nitratın tutulduğu yerler ekseriyetle bâtın tutuluyor.
HİNDİSTAN
Hindistan’ın dördüncü büyük kenti ve Tamil Nadu eyaletinin başşehri Chennai’nin 20 kilometre dışında, yerleşim yerlerine 700 metre uzaklıkta, yaklaşık 740 ton amonyum nitrat bulunuyordu.
37 konteyner içerisinde tutulan amonyum nitratı, 2015’te ziraî kullanım gerekçesiyle Güney Kore’den getiren şirkete karşı Tamil Nadu eyaleti yetkilileri hukuk savaşı başlattı.
Yapılan incelemelerde şirketin kimyasal maddeyi geçersiz bir lisansla elde ettiği, kimliği belgisiz şahıslara ve madencilik sicili bulunan şirketlere sattığı ortaya çıktı.
Kimyasal unsurun küçük bir kısmı 2015’te su basması sonucu kullanılmaz hale geldi. Kalan 697 ton amonyum nitrat satılarak komşu eyalet Telangana’ya taşındı.
YEMEN
Ülkenin güneyindeki Aden Limanı’nda 100 konteyner amonyum nitratın bulunduğuna yönelik medyada yer alan savlara ait savcılık soruşturma başlattı.
Kimyasalların üç yıl evvel getirildiği ve Suudi Arabistan öncülüğündeki güçlerce ele geçirildiği belirtildi.
Aden Valisi Tarık Selam, “Bu limana konuşlanan güçler, 130 konteynerde yaklaşık 4900 ton amonyum nitrattan oluşan tehlikeli yükün depolanmasından da sorumludur” dedi.
Lakin hükümete bağlı Yemen Körfezi Liman İşletmeleri, konteynerdeki hususun ziraî gübre olarak kullanılan organik üre olduğunu savunarak, “Patlayıcı husus ya da radyoaktif gereç değiller ve bu unsurları depolamak yasak değil” açıklamasını yaptı.
IRAK
Irak hükümetinin liman ve havaalanlarındaki tehlikeli materyallere yönelik acil inceleme buyruğu vermesinin akabinde Bağdat Memleketler arası Havaalanı’nda amonyum nitrat depolandığı tespit edildi.
Irak ordusundan bir yetkili, 9 Ağustos’ta Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “Irak Savunma Bakanlığı Askeri Mühendislik Müdürlüğü, yüksek riskli unsurların Bağdat havaalanının kargo kısmından alınıp orduya ilişkin depolara emniyetle taşınmasını sağlamıştır” dedi.
AVUSTRALYA
Avustralya’nın New South Wales eyaletindeki Newcastle’da yaşayanlar Beyrut patlamasından evvel bile kent merkezine 3 kilometre aradaki depolarda tutulan yüksek ölçüdeki amonyum nitratın akıbetini gündeme getiriyordu.
Maden sanayisine patlayıcı sağlayan şirket Orica, bu kimyasalların “yanmaz materyalle inşa edilmiş, ateşe dayanıklı” bir yerde itimatla depolandığı açıklamasını yapmıştı.
Güney Avustralya iş güvenliği müşahede örgütü SafeWork SA, amonyum nitratın bölgede katı düzenlemelere tabi 170 noktada depolandığını duyurdu.
İNGİLTERE
Ülkenin kuzeyindeki Humber bölgesindeki tesislerde ve Lincolnshire’daki büyük limanda depolanan amonyum nitratla ilgili soruşturma başlatıldı.
Tesisleri yöneten özel liman işletmesi Associated British Ports (ABP), ülke limanlarının katı düzenlemelere tabi olduğunu ve limanların kimyasal hususun inançla depolandığını temin etmek zorunda olduğunu açıkladı.
Öte yandan Portsmouth limanında yer alan Portico isimli şirket, amonyum nitrat depolamak için yaptığı başvuruyu geri çektiğini ve hususun tesislere gelmeyeceğini duyurdu. Açıklama Beyrut patlamasından çabucak sonra gelse de şirket bu kararının gerisinde ticari nedenler olduğunu savundu.
Memleketler arası Kargo Nakliyat Uyum Birliği Lideri Richard Brough, amonyum nitratın tehlikeli husus olarak sınıflandırıldığını hatırlatarak, “Tek başına olduğunda inançlı bir unsur olsa da yakıt yağlar üzere öbür unsurlar bulaştığında sorun haline geliyor” dedi.
Cumhuriyet