Toplumsal tesirin karar verme üzerindeki kısa vadeli tesirlerine dair araştırmalar yürütülüyor. Lakin bir fikir edindikten ve diğerlerinin görüşünü öğrendikten bir müddet geçtikten sonra, toplumun insanların fikirlerini nasıl değiştirdiğine dair çok az araştırma var.
Independent Türkçe’nin aktardığında nazaran, Rusya’daki Ulusal Araştırma Üniversitesi’nden sinirbilimciler, oburlarının görüşlerinin beyin aktivitesinde uzun vadeli değişikliklere neden olup olmadığını araştırmaya karar verdi.
‘ÇARPICI ETKİ’
“Çalışmamız, diğer şahısların fikirlerinin bilgiyi algılamamız üzerindeki çarpıcı tesirini gösteriyor” diyen Profesör Vasily Klucharev kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Sosyal kümelerde yaşıyoruz ve fikirlerimizi otomatik olarak çoğunluğun görüşüne nazaran ayarlıyoruz. Akranlarımızın görüşleri, beynimizin bilgiyi sürece halini nispeten uzun müddet değiştirebiliyor.”
Deneyde birincinin 20 bayana daha evvel tanımadıkları bireylerin fotoğrafları gösterildi. İştirakçiler bu şahısları ne kadar sağlam göründüklerine nazaran puanladı. Bunun akabinde iştirakçilerin akranlarından oluşan bir kümenin tıpkı yabancılar hakkındaki ortak görüşü bayanlara açıklandı. İştirakçilerin görüşü kümenin görüşüyle bazen çelişiyor, bazen de birebir oluyordu.
Yarım saat sonra deneklerden, tıpkı yabancıları tekrar puanlaması talep edildi. Bulgular, iştirakçilerin akranlarıyla birebir fikirde olmak için yabancıların yarısında fikrini değiştirdiğini gösterdi.
Bilim insanları ayrıyeten, kelam konusu bireylerin beyin aktivitelerini de inceledi. Bayanların beyin aktivitelerinde akran kümesiyle birebir fikirde olmadığında değişiklikler meydana geldiği tespit edildi. Çünkü uzmanlar, iştirakçilerin beyin aktivitelerinde akran kümesiyle yaşadıkları uyuşmazlıkların “izlerini” keşfetti.
Denekler kelam konusu yabancılardan birini tekrar gördüğünde beyinleri, akranlarıyla yaşadığı fikir uyuşmazlığına dair bir sinyal verdi. Bilim insanları, bu sinyalin beynin ileride yaşanabilecek olası çatışmaları varsayım etmesini sağladığını belirtti. Bunun yüksek ihtimalle bilinçaltında gerçekleştiğini ekledi.
Sinirbilimciler, diğer bireylerin fikirlerinin bireylerin davranışlarını etkilemekle kalmadığını, birebir vakitte beynin çalışma biçiminde uzun vadeli değişikliklere de neden olduğunun altını çizdi. Beynin ileride toplumsal çatışmalardan kaçınmak için bilgiyi çoğunluğun gözünden algılamaya başladığını da vurguladı.
Araştırma grubundan Aleksei Gorin şöyle bir ek yaptı:
“Beyin, diğerlerinin fikirlerini bir sünger üzere emiyor ve fonksiyonlarını toplumsal kümenin görüşüne nazaran ayarlıyor.”
Cumhuriyet