Pandemiyle birlikte birçok meslek kümesi üzere yemek dalı de etkilendi. Koronavirüs önlemleri kapsamında kafe ve restoranlarda paket servisine geçilirken birtakım dönercilerde kapanış saatine yakın kilolarca dönerin satılamadığı gözlendi. Kimi dönerci kalan dönerleri çalışanlarıyla paylaştığını, kimisi de dönerlerin sonraki güne kalmadığını tez etti. Lakin akıllara ‘Kalan tavuk döner sonraki gün satılıyor mu?’ sorusu geldi.
ÇÜ Ziraat Fakültesi Besin Mühendisliği Kısmı Öğretim Üyesi Işıl Var, besin zehirlenmeleri denilince akıllara en çok hayvansal eserlerin geldiğini belirtti ve tavuk etlerinin çabuk bozulan eserler olduğunu söyledi.
‘ÇOĞU BAKTERİ ETTE BOZULMA YAPMADAN İNSANLARI HASTA EDEBİLİYOR’
Prof. Dr. Işıl Var, gebeleri etkileyen ve düşük yapmasına neden olan, ayrıyeten bebeklerde menenjite neden olan listeria bakterisinin yanı sıra salmonella bakterisinin de yapılan araştırmalarla tavuk etlerinde çok ölçüde görüldüğünü söyledi. Salmonella bakterisinin tavuklardaki bir hastalık olduğunu ve besin zehirlenmesine yol açtığını söyleyen Prof. Dr. Işıl Var, “Hayvanların kendisinde olan bir hastalıktır. Hayvan şayet hastaysa, bu mikroplar da doğal olarak ete bulaşıyor. Tavuk etleri iyi korunup saklanmadığı takdirde bu bakteriler mutfaklarınıza kadar girmiş oluyor. Tavuk etlerinde görülen birden fazla bakteri, bozulma yapmadan sizi hasta edebilecek potansiyele sahip. Yalnızca tavuk dönerlerde değil, konutta bile et eseri pişirdiğinizde tüketebileceğiniz kadarını yapın. Bir kere pişmiş bir eseri birden fazla pişirip pişirip koyamazsınız, zira çapraz bulaşma dediğimiz sorunlarla karşı karşıya kalabilirsiniz” dedi.
‘HAMİLELERDE DÜŞÜK TEHLİKESİ YARATAN LİSTERİA SOĞUKTA DA ÜRÜYYOR’
Tavuk dönerlerin bilhassa öğlen saatlerinde seri halde dürüm yapılıp satıldığında pişmemiş etlerin de ortalarına kaçabildiğini söyleyen Prof. Dr. Var, “Tavuk etinin çok iyi pişmesi lazım. Tavuk dönerlere baktığınızda üst kısımlarının pişmiş olduğunu görüyoruz lakin iç tarafı hiç irdelenmiyor. Az pişmiş etler kelam konusu olduğunda bu mikroorganizmalar yeteri kadar ısıl sürece maruz kalmadığı için etin içerisinde varlıklarını sürdürebiliyorlar. Satılmayan tavuk döneri buzdolabı şartlarında saklasanız bile gebelerde düşüklere neden olan listeria bakterisinden kurtulamazsınız. Zira bu bakteriler soğuk şartlarda bile üremeye devam ediyor. Yani döneri çıkarttığımızda sonraki güne kadar yine ısıyla buluşana kadar bu mikroorganizmalar daha da çoğalıyor” diye konuştu.
Zehirlenme belirtilerinin kimi şartlarda üşütme belirtisiyle benzerlik gösterdiğini söyleyen Prof. Dr. Var, birden fazla vatandaşın karın ağrısı çektiğini fakat soğuk havalardan ötürü üşüttüklerini zannettiğini bu nedenle de birçok kişinin hastaneye gitmediğini aktardı.
‘GEREKİRSE SİMİT YİYİN LAKİN BİLMEDİĞİNİZ YERDEN DÖNER YEMEYİN’
20 yıldır döner işletmeciliği yapan Hakan Kardeşler, tavuk etinin çok sorunlu bir eser olduğunu ve 1 gün sonra tüketildiğinde insanları zehirleyecek duruma gelebildiğini belirterek, “Özellikle yaz aylarında tavuk dönerleri sonraki gün sattıklarında insanların sıhhatiyle oynamış oluyorlar. Buradan meslektaşlarıma sesleniyorum; yapabileceğiniz bir işi yapın ve satabileceğiniz ölçüde satın, insanların sıhhatiyle oynamayın. ‘Ucuz etin yahnisi olmaz’ diye bir laf vardır. Bizim dönerimiz erkenden bitiyor. Şayet ki kalırsa kendi işçi arkadaşlarımızla bir arada paylaştırıyoruz. İşçilerimiz konutlarında bunu tıpkı gün içinde tüketiyorlar. Tavuk çok hassas bir gereçtir. Her yerden tavuk döner yenilmez. Vatandaşlarımız gerekirse simit yesinler lakin bilmedikleri yerden döner yemesinler’’ sözlerini kullandı.
Cumhuriyet