Business Insider’da yer verilen bir araştırmaya nazaran, 67 Budist yolcu ve sürücüleri, 19 Ocak 2020 günü Çin’in Ningbo kentinde bir otobüse bindiklerinde; muhtemelen içlerinde sırf bir kişi koronavirüsün kuluçka devrindeyken, o kişinin otobüsün içindeki öteki yolculara bulaştırma süreci tahlil edildi. Hasta olacaklarını düşünmeyen 67 yolcu maske takmamayarak seyahat ederken, günler sonra ortalarından 24 kişinin Covid-19’a yakalandığı tespit edilmiş.
Salı günü JAMA Internal Medicine bülteninde yayımlanan yeni bir çalışma, başlangıçtaki o bir hastalığın muhtemelen otobüsün üçte birine nasıl yayıldığını gösteriyor.
Bu gidiş dönüş otobüs seyahati, Vuhan’ın 917 kilometre doğusuna yapılmış ve yalnızca bir saat 40 dakika sürmüş.
Uzmanlar, sağlıklı görünen ama aslında virüsü taşıyan insanlardan 2 metrelik “güvenli” bir uzaklıkta bile olsa, yetersiz havalandırılan yerlerde koronavirüsle birlikte kalmanın berbat bir fikir olduğunu söylüyor.
New York Üniversitesi Langone Tıp Merkezi’nde seyahat tıbbı kısmının tıbbi sorumlusu ve bulaşıcı hastalık doktoru olan Scott Weisenberg, çalışmaya baktıktan sonra “Bu durum mutlaka korku verici. Yanlışsız bir tertipte, 2 metre kuralı sizi SARS-CoV-2 (yeni tip koronavirüs) kapmaktan korumaz” diyor.
Araştırmaya nazaran o gün otobüse binen enfekte kişi, şimdi belirti gösterilmediği tespit edildi.
Ama daha iki gece öncesinde, yakın vakit evvel virüsün süratle yayıldığı Hubei bölgesinden gelen dört şahısla akşam yemeğindeymiş.
Araştırmaya nazaran, süperyayıcı, otobüs seyahatinden konuta döndükten sadece saatler sonra kaygı verici belirtiler göstermeye başlamış (öksürük, üşüme ve ağrı sızı).
Bir insanın hasta olduğunu hissetmeden çabucak evvelki bu kritik saatler, çoğunlukla insanların koronavirüsü en çok bulaştırdığı vakitler oluyor.
Araştırmanın devamında ise şu bulgulara yer verilmiş:
“Günler sonra ise otobüsteki öbür pek çok yolcu üzere bu kişinin virüs testi eşi ve çocuğuyla birlikte olumlu çıkmış.
Bu bireylerin hepsi, bir Budist tapınağında dış yerde yapılan bir ibadet aktifliğine gidiyormuş. Buradaki bulaşma tehlikesi, dış yer olduğu ve doğal hava deveranı gerçekleştiği için kıymetli ölçüde daha düşük.
Bu yolcular, benzeri ölçüde tapıcıyla dolu öteki bir otobüsle yan yana seyahat etmiş. İkinci otobüsteki 60 bireyden hiçbiri hastalanmamış. Bu durum, muhtemelen otobüste havayı zaman daim eden sistemin yardımıyla; virüsün nasıl yayıldığını göstermesi açısından neredeyse harika bir örnek. Otobüsün hava sistemi, enfekte kişinin virüsünü toplamda 100 dakikada başkalarına üflemiş.
Hastanın yanında oturan yolcunun testi olumlu çıkmamış ama yedi koltuk geride oturanlar hafif belirtiler göstermiş. Ayrıyeten, pencere kenarında oturanlardan çok azı hastalanmış. Şayet hasta maske taksaydı, muhtemelen virüsün yayılımını denetim altına almaya yardımcı olabilirdi.”
Kaynak: popsci.com
Cumhuriyet