Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyonu beklenenden düşük açıklasa da yurttaşın alım gücündeki erime sürüyor. TÜİK’in dün açıkladığı tüketici fiyatları enflasyonu (TÜFE), ağustosta aylık yüzde 1 civarında gelmesi beklenirken, yüzde 0.86 ile beklentilerin hafif altında arttı. Yıllık enflasyon ise bir ay evvelki yüzde 11.76 düzeyinden yüzde 11.77’e yükseldi.
Enflasyonun haziranda yüzde 12.62, temmuzda yüzde 11.76 olduğu anımsandığında, Merkez Bankası’nın temmuzda başlayacak formda bariz düşüş öngörüsü de gerçekleşmemiş oldu. TL’deki paha kaybı da enflasyon üzerindeki ana risk ögesi olarak görülmeye devam ediliyor.
273 HUSUSTA ARTIŞ
Endekste kapsanan 418 husustan sadece 92’sinin ortalama fiyatı düştü; 273 hususun ise yükseldi. Aylık bazda artışın yüksek olduğu kümelerden birinci ikisi yüzde 5.09 ile çeşitli mal ve hizmetler ve yüzde 1.56 ile ulaştırma oldu. Buna karşılık, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran artışın yüksek olduğu ana kümeler yüzde 26.99 ile çeşitli mal ve hizmetler, yüzde 14.68 ile sıhhat ve yüzde 13.51 ile besin ve alkolsüz içecekler oldu. TÜİK’in dün açıkladığı bir öbür data olan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi’nin yıllık yüzde 11.53, aylık yüzde 2.35 arttığına dikkat çeken Altınbaş Üniversitesi öğretim üyesi Hayri Kozanoğlu, “Asıl tehlike üretici enflasyonunda. Bu, maliyet enflasyonu demek. Önümüzdeki aylarda kaçınılmaz biçimde tüketici fiyatları da yükselecek” dedi. Şekerbank Başekonomisti Gülay Girgin ise “Ağustosta TL’deki süratli bedel kaybı ve ardından yapılan vergi düzenlemelerinin önümüzdeki periyotta TÜFE üzerinde baskın olacağını düşünüyoruz” diye konuştu.
DOLARDA YENİ TARİHİ TEPE
Dolar/TL’de hafta başında 7.34’lerden başlayan yükseliş, dün açıklanan enflasyon verisi sonrası rekor düzeylere ulaştı. Dün güne 7.3881’den başlayan dolar/TL, gün ortasında evvel 7.43’ü aştı. Öğlen saatlerinde 7.4522’ye yükselerek tarihi tepesini tazeledi. Merkez Bankası’nın (TCMB) dün akşam üzeri yatırımcı, ekonomist ve analistlere yaptığı sunum sonrası dolar/ TL hudutlu düşerek 7.42 düzeyine geriledi. Sunumda ikinci çeyrekte salgın nedeniyle süratle gerileyen iktisadi faaliyetin, mayıs ayından bu yana güç kazandığı vurgulandı. Avro/TL de sabah saatlerindeki 8.72 düzeylerinden 8.79’a kadar tırmandı. Öğlen saatlerinde 8.8153’leri gördü. Analistlere nazaran, dolar/TL’deki yükselişte Doğu Akdeniz’de yaşanan gelişmeler ve TCMB rezervlerine yönelik kaygılar tesirli oluyor.
INANÇTA HUDUTLU ARTIŞ
TCMB’nin açıkladığı haftalık para banka datalarına nazaran, 28 Ağustos haftasında brüt döviz rezervi, 45 milyar 434 milyon dolardan 41 milyar 594 milyon dolara düştü. Bu sayılar Merkez’in döviz rezervlerinde bir haftada 3 milyar 840 milyon dolar düşüş yaşandığı manasına geliyor. Son haftalarda altına yönelen yurttaş ise tekrar dövize döndü. Geçen hafta döviz hesaplarındaki toplam döviz fiyatı 604 milyon dolarlık artışla 217 milyar 868 milyon dolara çıktı. Öte yandan TEPAV, ağustos ayı perakende itimat endeksinde hudutlu toparlanma görüldüğünü açıkladı. Endeks, Ağustos 2020’de bir evvelki aya nazaran 0.2 puan, bir evvelki yılın birebir devrine nazaran ise 5.1 puan arttı. Yıllık artışında gelecek 3 ayda satış beklentisindeki iyileşme tesirli oldu.
Cumhuriyet