ABD başkanlığına seçilen Joe Biden’ın 20 Ocak’ta misyonu almasına az bir müddet kala, Atlantik Kurulu tarafından, Biden devrinde Türkiye’yle münasebetlerin nasıl olacağına dair bir panel düzenlendi. İştirakçilerden biri olan James Jeffrey, Biden idaresinde bağlantıların geleceği konusunda çok iyimser olmadığını belirtti ve konuşmasında bu durumun nedenlerini sıraladı.
Jeffrey, 2 ülkenin NATO ve öbür hususlarda ortak yaklaşım, maksat ve çıkarlarının bulunduğunun altını çizerek, “Şunu söyleyebilirim ki bağlantılar Türkiye’de birinci misyon aldığım 1983 yılından bu yana gördüğüm en düşük düzeyde” dedi.
“WASHINGTON’DA KİMSE BU KARARI SAVUNAMIYOR”
ABD-Türkiye ortasındaki bağlantının düşüşünde kıymetli etken olarak Jeffrey, Türkiye’nin Rusya’dan satın aldığı S-400 hava savunma sisteminin neden olduğu krizi gösterdi. “S-400/F-35 sorununun ABD için ne kadar önemli bir varoluşsal sorun olduğunu Türk dostlarıma binlerce sefer söyledim” diyen Jeffrey, şu sözleri kullandı:
“Türkiye’nin bugüne kadar yaptığı hiçbir şey, ki buna 1974 Kıbrıs (Harekatı) da dahil, alakalara bu kadar darbe vurmadı zira Washington’da kimse bu kararı savunamıyor.”
“SIFIR DOST NİTELİĞİNE DÖNÜŞTÜ”
İlgileri olumsuz etkileyen bir öteki öge olarak da Ankara’nın diplomatik tesir gücünü kaybettiği Jeffrey, tarafından lisana getirildi. James, “Kendisinin de Türkiye’de vazife yaptığı devirde, AKP iktidarının erken devirlerinde izlenen “komşularla sıfır sorun” siyasetinin vakitle “sıfır dost” niteliğine büründüğünü ve Türkiye’nin bölgesinde “çok yalnızlaştığını” belirtti.
Şu an ki sıkıntıların kökenlerinin ferdi ya da idarelerden fazla daha derinde olduğunu vurgulayan eski Ankara Büyükelçisi, “Ülkeler ortası alakaları çalkantıya girmekten koruyan tamponların Türkiye ile ABD ortasındaki bağlarda mevcut olmadığını” söyledi.
TAKDİR EDEN KÜMELER ARTIK YOK
Askeri işbirliğimizden, bilhassa Türkiye’nin İsrail’le bağlantılarından çok memnun olan şahısların bir vakitler olduğunu belirten Jeffrey, “Şimdi bu durum bilakis döndü. Bu şahıslar de Türkiye’ye karşı düşmanca kakofoniye katıldı” diye konuştu.
BİDEN PERİYODUNDA İLGİLERİN GELECEĞİ…
Amerika’nın Sesi’nde yer alan habere nazaran, Biden periyodunda münasebetlerin geleceğine dair kendisini karamsar olmaya iten bir ihtimali lisana getiren Jeffrey, “İlişkilerde yeni bir başlangıç için her vakit fırsat vardır. Sorun şu ki Trump idaresi sırasında alakalara katkı sağlayan şey yalnızca ferdî alakalar değildi Trump’ın ve etrafındakilerin dünya görüşüydü” dedi.
Jeffrey, Demokrat Parti içinde ve hasebiyle Biden idaresinde da bu türlü bir yaklaşımın sürdürülüp sürdürülmeyeceği yoksa “Irak’a Afganistan’a girme, Araplar’a, İran’a hal verme üzere eski nizama mi geri dönüleceğinin”, ilgiler üzerinde de belirleyici tesiri olacağı görüşünü lisana getirdi. Jeffrey, şayet ikincisi olursa bağlarda daha da çalkantılı devirlerin kendilerini beklediği öngörüsünde bulundu.
Cumhuriyet