ABD, Tayvan’a 1,8 milyar dolarlık silah satışını onayladı. Bu adımın, Tayvan’ı kendi toprağı olarak gören Çin’le ABD arasındaki gerilimi tırmandırabileceği belirtiliyor.
Çin daha önce Tayvan adasını geri almak için askeri güce başvurma seçeneğini dışlamamıştı.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien, geçen haftaki açıklamasında Çin’in Tayvan’ı işgal etmeye hazır olduğuna inanmadığını söylemişti. O’Brien bununla birlikte Tayvan’ın gelecek için “gücünü takviye etmesi” gerektiğini belirtmişti.
Tayvan Savunma Bakanlığı yetkilileri ABD’den alınacak silah sistemlerinin “muharebe ve asimetrik savaş kabiliyetlerini artıracağını” söylüyor.
ABD Savunma Bakanlığı anlaşmanın roket rampaları, sensörler ve topçu silahları dahil üç silah sistemini kapsadığını açıkladı. Anlaşma kapsamında Tayvan 135 hassas güdümlü cruise füzesi, hafif seyyar roket rampaları, savaş uçaklarına monte edilebilen hava keşif sensör sistemleri alacak.
BBC Tayvan Muhabiri Cindy Sui, hiçbir başkan döneminde Donald Trump yönetimindeki kadar silah satılmadığına dikkat çekiyor.
Cindy Sui, Washington’ın onlarca yıl boyunca Çin’le Tayvan arasındaki hassas dengeyi gözettiğini belirterek, Tayvan’ın aksi yönde davranan Trump yönetiminin desteğini almaya çalıştığını belirtiyor.
Çin: Gerektiği gibi karşılık vereceğiz
Reuters ajansına göre Çin Dışişleri Bakanlığı, silah anlaşmasının Çin-ABD ilişkilerine önemli bir etkisi olacağını ve gerektiği gibi karşılık verileceğini açıkladı.
Son aylarda ABD yönetimi Tayvan’a ilgisini artırdı.
Ağustos’ta ABD Sağlık Bakanı Alex Azar, Tayvan’ı ziyaret eden en üst düzey ABD’li yetkili oldu. Azar, Tayvan Cumhurbaşkanı Tsai Ing-wen’le görüşmüştü.
Pekin bu ziyarete sert tepki göstermişti. Çin, ABD’yi “Tayvan’daki bağımsızlık yanlısı unsurlara yanlış mesaj göndermemesi gerektiği konusunda uyarmış” ve ABD’yle ilişkilerinin ağır şekilde zarar görebileceğini duyurmuştu.
Çin daha önce iç kamuoyuna “Tayvan’ın gelecekteki işgal planı” olarak sunulan askeri tatbikatlarına hız vermişti. Ancak uzmanlar, Çin’le Tayvan arasında yakında bir savaş yaşanmasına ihtimal vermiyor.
ABD’nin Tayvan’a silah satmasına ve adaya örtülü bir güvenlik garantisi sunmasına karşın, Tayvan’la resmi bir savunma anlaşması imzalamış değil.
Washington daha önce Japonya, Güney Kore ve Filipinler’le savunma anlaşmaları yapmıştı.
Tayvan, Çin’den 1940’lardaki iç savaş sırasında ayrıldı. Ancak Pekin yönetimi bir aşamada adanın gerekirse güç kullanılarak geri alınacağını söylüyor.
14 ülke ve Papalık Makamı Tayvan’ı tanıyor. ABD iç savaş sonrasında 30 yıl süreyle Tayvan’ı tanımış ancak 1979’da bu kararını geri almıştı.
Cumhuriyet