Avrupa Birliği’nin (AB) ilaç dalı düzenleyici kurumu Avrupa İlaç Ajansı (EMA), birtakım Avrupa ülkelerinin kullanımını askıya aldığı Oxford-AstraZeneca aşısının kan pıhtılaşmasına yol açtığına dair “bulgu olmadığını” tekrarladı.
EMA lideri Emer Cooke, aşının yararlarının rastgele bir riskten çok daha fazla olduğuna “kesinlikle inandıklarını” belirtti.
EMA’nın yanı sıra Dünya Sıhhat Örgütü (WHO) de Oxford-AstraZeneca aşılarını süreksiz olarak durdurma kararı alan AB ülkelerine davette bulunarak, aşılamaya devam etmelerini istedi.
Covid-19’a karşı geliştirilen birinci iki aşıdan olan Oxford-AstraZeneca aşısının kullanımı AB’nin en büyük ülkelerinde, kanda pıhtılaşma yaratıp derin damar tıkanıklığı ve akciğer embolisi üzere hastalıkların riskini artırıyor olabileceği kuşkusuyla süreksiz olarak durduruldu.
WHO aşı güvenlik uzmanları, Oxford-AstraZeneca aşısını görüşmek üzere Salı günü biraraya geldi.
AstraZeneca, Avrupa’da 17 milyon doz aşı yapıldığını, bunlar ortasında 37 kan pıhtılaşması hadisesine rastlandığını kaydetti.
EMA, bu sayının, genel nüfusta rastlanan kan pıhtılaşması olaylarından daha yüksek olmadığını açıkladı.
EMA lideri Cooke, “AB içinde binlerce bireyde kan pıhtılaşmasına rastlanıyor. Bu hadiselerin aşıdan mı yoksa öteki etkenlerden mi kaynaklandığını tespit etmek istiyoruz” dedi.
Cooke, “Bu husustaki araştırma devam ediyor; AstraZeneca aşısının Covid 19’u engellemedeki yararlarının risklerden çok daha fazla olduğuna katiyen inanıyoruz” diye konuştu.
EMA incelemelerinin sonuçları Perşembe günü açıklanacak.
- WHO ve EMA: AstraZeneca aşılarını kullanmaya devam edin
Avrupa ülkeleri ne yapıyor?
Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya da dahil kimi ülkeler, AstraZeneca aşısını süreksiz olarak durdurduklarını açıkladı.
Aşı olan kimi şahıslarda kan pıhtılarının oluşması buna neden olarak gösterildi.
Süratle tedavi edilmemesi halinde kanda pıhtı oluşması hayati tehlike oluşturabiliyor.
Aşıyı durdurma kararının önlem gayeli alındığı belirtiliyor.
Almanya Sıhhat Bakanı Jens Spahn, Alman aşı enstitüsünün tavsiyeleri doğrultusunda bu kararın alındığını kaydetti.
Maliye Bakanı Olaf Scholz, aşıyı tekrar kullanmaya başlamayı ümit ettiklerini ve ne halde ilerleneceği konusunda EMA’nın süratle karar almasını beklediklerini söz etti.
Lakin Almanya’da koronavirüs hadiseleri süratle artıyor ve birçok uzman ve siyasetçi, inançlı olmadığı kanıtlanıncaya dek aşının kullanılması gerektiğini söylüyor.
Avusturya, Estonya, Letonya, Lüksemburg ve Litvanya’da aşının 1 milyon dozluk muhakkak bir partisinin uygulanması askıya alındı.
Belçika, Polonya, Çekya ve Ukrayna ise AstraZeneca aşısını kullanmaya devam edeceklerini açıkladı.
Birtakım ülkelerde olay sayılarının artması nedeniyle kısıtlamalar yine sıkılaştırılırken, Avrupa’da genel olarak aşı programının yavaş ilerlemesi ve aşı düşüncesi nedeniyle tasalar lisana getiriliyor.
İtalya’da ilaç kontrol kurumu yöneticisi Nicola Magrini, aşıyı askıya alma kararının “siyasi” olduğunu söyledi. La Repubblica gazetesine konuşan Magrini, aşının inançlı olduğunu ve fayda-risk oranının “oldukça pozitif” olduğunu söz etti.
WHO ne diyor?
WHO, aşı olanlarda kan pıhtılaşması bildirimlerini incelemek üzere Salı günü toplandı.
Pazartesi günü açıklama yapan WHO Sözcüsü Christian Lindmeier, bu olayların aşı ile ilişkili olduğuna dair hiçbir kanıt olmadığını belirterek “WHO bu hadiselerle ilgili tüm bilgilere sahip olduğunda bulgular ve mevcut tavsiyelerde değişiklik olup olmayacağı kamuoyuyla derhal paylaşılacaktır” dedi.
Hususla ilgili farklı bir araştırma yürüten EMA da aşının yararlarının yan tesirlerin oluşturduğu risklerden çok daha fazla olduğunu açıklamıştı.
AstraZeneca ne diyor?
Oxford Üniversitesi ile birlikte aşıyı geliştiren İngiliz-İsveç iştiraki ilaç şirketi AstraZeneca, aşının kan pıhtılaşması riskini artırdığına dair bir bulgu olmadığını söylüyor.
İngiltere ve AB genelinde aşı olanlarda toplam 15 derin ven trombozu (DVT) formunda kan pıhtılaşması hadisesine, bu pıhtıların akciğere girdiği 22 de akciğer embolisi olayına rastlandığı belirtiliyor.
BBC’ye konuşan Oxford aşı kümesi yöneticisi Profesör Andrew Pollard da bu sayıların ” genel nüfusta doğal yollardan oluşan hadise sayısından daha düşük olduğunu”, İngiltere’de kan pıhtılaşması hadiselerinde rastgele bir artış olduğuna dair bulguya rastlanmadığını söyledi.
Pollard, Finlandiya’da da “çok dikkatli bir inceleme” yapıldığını ve aşı nedeniyle artan risk durumunun kelam konusu olmadığını vurguladı.
Tahlil: Nick Triggle, BBC Sıhhat Muhabiri
Aşı olacak insanların bu haberler nedeniyle endişelenmesi anlaşılır bir şey.
Lakin İngiltere ve Avrupa’daki ilaç kontrol ve düzenleme kurumları, kimi ülkeler farklı bir yaklaşım benimseyip süreksiz olarak aşıyı durdurma kararı alsa da, aşılamanın devamından yana olduklarını belirtiyor.
Şimdiye dek yayınlanmış datalar, aşı sonrasında kan pıhtısı oluşması ihtimalinin çok düşük olduğunu ve olağan şartlarda genel nüfusta rastlanan pıhtılaşma olaylarından daha fazla olmadığını gösteriyor. Yani aşı ile kan pıhtılaşması ortasındaki ilişki nedensel değil, rastlantısal bir olgu olabilir.
Avrupa’da birçok ülkede hala 70 yaş üzeri aşılanıyor ve Covid bu şahıslar için değerli bir risk oluşturuyor.
Virüse yalanma belirtileri göstermeleri halinde, hastalığı ağır geçirme ve hastanede tedavi görme ihtimali yüzde 25.
İngiltere’de ise şu anda 50 yaş üzeri nüfusa aşı yapılıyor. Bu kesim açısından ise birebir risk yüzde 10 seviyesinde.
Üstelik kanda pıhtı oluşması Covid’in önemli sonuçlarından biri.
Velhasıl, riskler kıyaslandığında, aşı yaptırma lehinde sonuca varılıyor.
Cumhuriyet