Karaman, 28 yaşında, Ege Üniversitesi Memleketler arası Münasebetler kısmı mezunu. Sinema dalındaki birinci seyahati BKM Mutfak’la başladı. Sonrasında Belçim Alım ile çalıştı. “Ülkesini, insanını seven, bunun için ülkesinde kalmayı seçen, bir bayanım. Ben de kendimi yeni yeni tanımlıyor, var ediyorum. Lakin umarım iyi bir insan olmayı hayatım boyunca başarabilirim, kendimden en büyük beklentim bu” diyor.
Direktör Aysun Karaman, bayana yönelik şiddete erkeklerin gözünden bakabilmek için bir belgesel çekti. YouTube’da yayımlanan “Ayna” isimli belgeselde, çeşitli bölümlerden yedi erkeğe mikrofon uzatıyor. Sinema, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin hangi köklerden doğduğunu bir kere daha gözler önüne seriyor. Karaman’la projesini konuştuk.
– Fikir nasıl doğdu, maksat neydi projeye başlarken?
Şiddet ve cinayet haberlerinin artmasıyla, içinden çıkılmaz bir travmanın içerisinde olduğumuzu hissettiğim bir anda projemiz başladı, diyebilirim. Aslında proje demek de istemiyorum, var olma gayretimiz… Amaçsa her gün artan ve artık beşere nefes aldırmayan şiddet biçimlerini erkekler tarafından dinlemek, neden bunları yaşadığımızı sormak ve neler yapabileceğimizi konuşmaktı. O denli de oldu.
‘BABAM YAPTIYSA…’
– Alanda neler yaşadınız, sorun çıktı mı?
Birçok kişi çekindi, konuşmak istemedi. Lakin sorularımızı yanıtlayan beşerler tüm içtenliğiyle his ve niyetlerini bizimle paylaştı. Bizim çekincelerimiz olduğu üzere onların da oldu. Lakin ben çektiğim insanları yargılamak için değil, onların alanını algılamak ve düşünmek için bu yola çıktım. Bu bahiste epey açık görüşlüyüm. Ayrılmış bir anne ve bir babanın çocuğuyum. Babam şiddet meyillisi biriydi fakat o değişti, dönüştü. Artık çok daha kendiyle barışık, her şeyi soran, meraklı, dinleyen, sevgiyle konuşan bir birey.
Benim algımda, babam yaptıysa, herkes yapabilirin umudu var. Zira sevginin olduğu üzere nefret duygusu da var ve aslında nefretin temelinde kaygılar, çaresizlik var. Değerli olan bu nefreti dinlemek, algılayıp dönüştürmek. Yoksa konuştuğumuz vakit hepimiz şiddete karşıyız lakin temelinde neler var, hakikaten nasıl bu meseleleri aşabiliriz, değerli olan bunları konuşabilmek…
ÇARESİZLİK SESLERİ
– Belgesele dair neler söylemek istersiniz? Nasıl bir tabloyla karşılaştınız? Gelen karşılıkları nasıl yorumlarsınız?
“Ayna” samimi, güçlü, vurucu bir belgesel. Yola çıkarken bu noktaya geleceğini düşünmemiştim. Ben yalnızca içimde susmayan çaresizlik seslerime bir soluk vermek, biraz olsun umudu yaşatmak için bu yola girdim. Takımdaki herkes de duyar duymaz ellerinden geleni yaptı. Bilhassa direktör arkadaşım Deniz Enyüksek’in dayanağı çok pahalıydı. Hatta Deniz’e direktörlük için çok ısrar ettim lakin o inatla hayır Aysun bu senin projen dedi, durdu.
Eminim takviye verenler olduğu üzere reaksiyon verenler de olacaktır lakin hayat bu türlü bir şey. Ben değişime ve sorgulamaya, anlamaya çalışmaya hazırım.
Toplumsal cinsiyet eşitliğini elimizden geldiğince yaygınlaştırmak için sorunun temelini görmemiz gerekiyor, bunun için de epey gerideyiz…
Cumhuriyet
