Brezilya’da, Amazon yağmur ormanlarının Facebook üzerinden satışa çıkarılması hakkında BBC’nin yaptığı araştırmanın akabinde hususla ilgili soruşturma başlatıldı.
Brezilya Federal Yüksek Mahkemesi, büyüklüğü bin futbol alanına kadar ulaşabilen satılık topraklarla ilgili, hükümetin yasal tedbirleri almasını istedi.
BBC, yerlilerin yaşadığı müdafaa altındaki alanların Facebook’un alışveriş hizmeti veren Marketplace uygulamasında yasa dışı olarak satıldığını ortaya çıkarmıştı.
Facebook mahallî yetkililerle işbirliği yapmaya hazır olduğunu söyledi lakin arsa satışlarını kendi kararıyla engellemeye sıcak bakmadığını duyurdu.
Amazon dünyanın en geniş yağmur ormanlarına konut sahipliği yapıyor ve global ısınmayı frenleyen en büyük “karbon deposu” olarak fonksiyon görüyor. İklime tesirinin yanı sıra yağmur ormanları yaklaşık üç milyon bitki ve hayvan cinsinin ve bir milyon yerlinin barınağı pozisyonunda.
Yüksek Mahkeme Yargıcı Luís Roberto Barroso, Adalet Bakanlığı’nın ve ülkenin Başsavcılık makamının BBC bulgularını soruşturmasını istedi.
Getty ImagesOrmanlık alanları işgal ederek ağaçları yakan şahıslar, bu alanları tarım yeri olarak satışa çıkarıyor.Davacılar, hükümetin yerli nüfusu koronavirüs salgınından korumakta yetersiz kaldığını savunuyor.
Temyiz Mahkemesi, kelam konusu davayı genişleterek Facebook’taki arsa satışlarını da belgeye eklemeye karar verdi.
Evrakta, bölgede satışa çıkarılan muhafazalı alanlarda yaşayan Uru Eu Wau Wau yerlilerine de bilhassa dikkat çekildi.
Facebook’ta toprak satışı yapan şahıslar, bu alanlara ilişkin tapu göstermiyor ve ekseriyetle bu toprakları yerlilerden zorla alıyor.
BBCYerli nüfusun önderleri ömür alanlarının satılmasına reaksiyonlu.Ormanlık alanları işgal ederek ağaçları yakan bireyler, bu alanları tarım yeri olarak satışa çıkarıyor.
Yerliler toprakları müdafaaya çalışsa da geniş bir ömür alanı tarım toprağı olarak tahrip edilmiş durumda.
Facebook ‘adım atmaya’ çağrılıyor
Bölgedeki yerli halkın temsilcileri, Facebook’u “adım atmaya” çağırarak kanunlara uygun olmayan satışları engellemeye çağırdı.
Lakin ilanların Facebook’un Marketplace uygulamasında yer almaya devam ettiği görülüyor.
Facebook’ta Marketplace kısmında “orman”, “balta girmemiş orman”, “ağaç” üzere sözleri Portekizce yazan herkes Amazon ormanlarının yayıldığı alanlardan birtakım toprakların satışa çıkarıldığını görebiliyor.
Listelenen birtakım yerler, uydu imgeleri ve GPS koordinatlarıyla da destekleniyor. Üstelik toplumsal medyadaki bu satıcıların birçoğu ellerinde bir tapu olmadığını kabul ediyor.
‘Facebook üzerinden uyuşturucu satmakla tıpkı şey’
Brezilya’da Senato’nun Etraf Komitesi’nin başındaki Senatör Jaques Wagner, toprak satışlarının “suç” olduğunu vurguluyor.
Facebook daha evvelce yaptığı açıklamada, hangi satışların yasa dışı olduğunu belirlemenin toplumsal ağ için karmaşık bir süreç olduğu münasebetini öne sürmüştü.
Komitenin Facebook’a yönelik olarak “bu satışları engellemesi” talebiyle bir mektup kaleme alacağını bildiren Wagner, toplumsal medya devinin açıklamasının yetersiz olduğunu kaydediyor:
“Çalınan bir toprağı satışa çıkarıp yerlilerin haklarının ihlal etmenin, toplumsal ağ üzerinden uyuşturucu satmaktan hiçbir farkı yok. Facebook uyuşturucu satmaya da müsaade verecek mi? Bunu öğrenmek istiyorum.”
ReutersBilim insanları orman toprağı kaybının, Brezilya Devlet Lideri Jair Bolsonaro’nun iktidara geldiği Ocak 2019’dan bu yana hızlandığını söylüyor.Brezilya hükümeti 12 yılın en büyük orman tahribatının yaşanması nedeniyle memleketler arası baskıların da gayesinde.
Cumhurbaşkanı Jair Bolsonaro ve hükümeti uzun müddettir, Amazon ormanlarının tahrip edilerek yeni tarım alanları açılmasında rolü olduğu gerekçesiyle eleştiriliyor.
Ormanların yok edilmesiyle ilgili misyon yapan kurum Ibama’nın bütçesinin yüzde 40 oranında kesilmesi, eleştirilen uygulamalardan birisi.
Ülkenin uzay kurumu Inpe’nin bilgilerine nazaran Ağustos 2019 – Temmuz 2020 periyodunda 11.088 kilometrekarelik orman alanı yok edildi. Bu, bir evvelki yıla kıyasla yüzde 9,5’lik artış manasına geliyor.
Cumhuriyet
