Sıhhat Bakanlığı, hafta sonu aldığı bir kararla pazartesi (dün) prestijiyle aile doktorları için evvelden alınan randevulara ek olarak 36 aşı randevusu açtı. Hafta sonu Sıhhat Bakanlığı randevu sistemi olan Merkezi Tabip Randevu Sistemi (MHRS) sistemi çöktü. Bu durum aile hekimliği çalışanları ve yurttaşları karşı karşıya getirildi. Aile Hekimliği Çalışanları Sendikası (AHESEN) yaptığı açıklamada “Hafta sonu bakanlıktan verilen talimat üzerine aile hekimlikleri dün itibariyle saat 13.30’da başlayacak formda, 10 dakikada iki hastaya aşılama yapılacak biçimde günlük toplam 36 hasta kapasiteli otomatik cetveller açılmıştır. Beş doktor ve ASM çalışanı bulunan bir aile sıhhati merkezinde 180 bireye randevu verilecektir. Alınan bu kararla kaos daha da derinleşecektir” ikazını yaptı.
65 YAŞ KÜMESİ DA EKLENDİ
Sıhhat çalışanlarının akabinde kademeli olarak devam eden koronavirüs aşılama çalışmalarına 65 yaş kümesi da eklendi. Bakanlık tarafından açıklanan bilgiye nazaran, 12 Şubat Cuma günü itibariyle 65 yaş ve üstü vatandaşların aşılanma çalışmalarına başlanacağı söylendi. Buna rağmen işleyiş konusunda yaşanan düşünceler, toplum sıhhatinin birinci basamağında yer alan aile doktorları ve aile hekimliği çalışanlarını külfete soktu.
AŞILA PORGAMI ÇÖKTÜ
AHESEN İdare Konseyi tarafından yapılan yazılı açıklamada, Covid-19 aşılaması için cep telefonunda zarurî kullanılmak üzere tasarlanan AŞILA programının çöktüğü ve aile hekimliği çalışanlarının bir aşının barkodunu okutmak için saatlerce beklemek durumunda kaldığı anımsatılan.Aynı formda randevu için oluşturulan MHRS sisteminin de çöktüğü ve MHRS sitesinden ‘bakım yapıyoruz’ açıklaması yayınlandığı kaydedilen açıklamada, özetle şu tabirlere yer verildi:
“Aşılamanın başlangıç tarihinin olduğu periyotta yapılacak bakım çalışması kabul edilebilir bir durum değildir. E-nabız kullanamayan vatandaşlarımız Alo 182 randevu çizgisini arayarak randevu almak istediklerinde, o telefon sınırına da ulaşmanın mümkün olamadığı görüldü. SABİM Alo184 çizgisine ulaşanlar ise ‘Randevu sistemimiz doldu, aile tabibi randevu verebilir’ biçiminde berbat niyetli yönlendirmelerle, aile hekimliği çalışanları ve vatandaşlar maalesef karşı karşıya getirildi. Sistemsel sorunların muhatabı aile hekimliği çalışanları oldu ve bu durum da sıhhatte şiddete varan bir tablo yaşanmasına neden oldu. Aşı uygulama sonrası her bireyin 30 dakika müşahede altında tutulması gerekmektedir. Birçok Aile sıhhati Merkezi’nin bu kadar kişiyi kâfi toplumsal uzaklık de gözlemleyecek alanı yoktur. Bilhassa İstanbul’da ve büyükşehirlerdeki birçok ASM’nin havalandırma, bekleme ve müşahede alanı bulunmaksızın hizmet verdiği bilinen bir gerçektir. Unutulmamalıdır ki ASM’lerde poliklinik, bebek çocuk izlem, çocuk ve erişkin aşılama ve okul aşılamaları devam etmektedir. Polikliniğe başvuran Covid-19’lu hasta yahut Covid19 taşıyıcısı ile aylardır sokağa dahi çıkartmadığımız 65 yaş kümesi vatandaşlarımız riske girecektir. Muhtemel bir aşıla yazılım programı çökmesi yahut programın istenilen süratte çalışmaması ile kaotik ortam katlanarak artacaktır. Aşıla programını kaldırılıp, Covid-19 aşı uygulaması mevcut sisteme entegre edilmelidir.
Yaş kümeleri için planlanan tarihler medyadan evvel aile hekimliği çalışanlarına bildirilmelidir. Aile hekimliği ünitelerindeki aile tabibi ve aile sıhhati çalışanı eksikliği giderilmelidir. Her ASM’nin fiziki yeterlilik ve çalışan sayısı tıpkı değildir, bu nedenle Aile Tabiplerinin randevu cetvellerine müdahil olunmamalıdır.”
AŞILAMADA BİLİMSEL BİR TERTİP OLMALI
Genel Sağlık-İş Genel Lideri Zekiye Bacaksız ise yaptığı açıklamada özetle şunları söyledi:
“10’ar dakika ortayla verilen randevular ile aşı yapılması bile çok problemli iken kimi aile tabiplerine 5 dakikaya 3’er 65 yaş ve üzeri kişi aşılaması için MHRS’den randevu verildiği görülmüştür. Bu sebeple ASM’lerde büyük kalabalıklar oluşmaktadır. Bununla birlikte ASM’lerde olağan muayenelerin, bebek aşılarının, okul aşılarının ve hamile izlemlerinin de devam ettiği göz önünde bulundurulduğunda bu yoğunluğun katlanarak artacağını öngörmek hiç de sıkıntı olmayacaktır. Yaklaşık bir yıldır meskenlerinden çıkmayan 65 yaş ve üzeri yurttaşları, uygun havalandırma şartları sağlanamayan, kalabalık bir ortamda aşılamak için bekletmek sıhhatleri için büyük risk oluşturmaktadır. Soğuk kış günlerinde yurttaşlarımızı ASM dışında bekletmek de yanlışsız bir yaklaşım olmayacaktır. Bu nedenle ilçe bazında bölgesel toplu aşılama için uygun merkezler oluşturulmalıdır. Bir an evvel toplumsal bağışıklığı sağlayacak aşılama programının acilen uygulanması kaçınılmazdır, bunun için sıhhat ordumuz da vazifeye hazırdır lakin bunu sağlayacak bilimsel ve akılcı bir tertip kuraldır.
Sıhhat Bakanlığı sahanın gerçeklerine ve çalışanların taleplerine nazaran yaygın aşılama programını bilimsel ve akılcı temelde hızlı olarak yine planlamalıdır. ”
Cumhuriyet
