Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) datalarına nazaran 5 Şubat haftası prestijiyle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatları 2,1 milyar dolar azaldı.
Döviz mevduatlarında son 10 ayda görülen en sert düşüşün kaydedilmesi Türkiye’de dolarizasyonun bilakis çevrilmesi açısından olumlu olarak değerlendirildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın datalarına nazaran 5 Şubat haftası prestijiyle yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatları 232,9 milyar dolara geriledi.
Böylece döviz mevduatlarında Nisan 2020’den bu yana görülen en sert düşüş kaydedildi.
Bloomberg HT’nin haberine nazaran 29 Ocak haftası da dikkate alındığında son iki haftada döviz mevduatlarının 3,2 milyar dolar azaldığı görüldü.
Mevduatların dağılımına bakıldığında gerçek bireylerin döviz mevduatları 1,4 milyar düşüşle 148,1 milyar dolara geriledi.
Hükmî bireylerin döviz mevduatları ise 751 milyon dolar gerileyerek 84,8 milyar dolar oldu.
Fakat kimi ekonomistler hala yurt içi yerleşiklerin elinde 232 milyar dolar olduğunu hatırlatarak dolarizasyonun bilakis döndüğünü söylemek için şimdi erken olduğunu vurguladı.
“Bunu söylemek için şimdi erken”
Bahçeşehir Üniversitesi Memleketler arası Finans Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Hakkı Öztürk, Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Ters dolarizasyon olması için enflasyon ve risk primlerinin kalıcı olarak düşmesi gerekir” tespitinde bulundu.
DEVA partisi kurucusu Ömer Rıfat Gencal da bu durumda altın fiyatlarındaki düşüşün de tesiri olduğunu vurgulayarak zıt dolarizasyonun başladığını söylemek için erken olduğunu aktardı.
Altın fiyatlarındaki düşüşün tesiri
Geçen hafta altının ons fiyatı 1800 doların da altına gerilemişti.
Dünya gazetesinin haberine nazaran bu durum yurt içi yerleşiklerin değerli maden depo hesaplarının dolar karşılığının gerilemesine neden oldu.
Böylelikle döviz mevduatlarındaki azalmanın 1 milyar 15 milyon doları değerli maden depo hesaplarındaki azalmadan dolayı meydana geldi.
Yalova Üniversitesi İktisat Kısmı’ndan Doç. Dr. Baki Demirel de Twitter’dan, “Gerçek bireylerin hesaplarında bariz bir değişme yok. Zıt dolarizasyon başlıyor tam tamı çalanlar ya yanılıyor ya da yanıltıyor” dedi.
TCMB’nin rezerv birikimi için koşulu aykırı dolarizasyon
Reuters’ın haberine nazaran piyasalar, TCMB’nin döviz alım ihalelerine başlama zamanlaması için aykırı dolarizasyonu koşul koşması açısından bu dataları yakından takip ediyor.
Piyasada bundan sonra sürecin kalıcılığı izlenecek.
Türkiye’de yaşayanlar geçen yıl TL’nin dolar karşısında paha kaybetmesi ve uygulanan düşük faiz siyaseti nedeniyle dolar alımına yönelmişti.
Kasım ayında yapılan iktisat idaresindeki değişikliğin akabinde ise TL, dolar ve euro karşısında yaklaşık yüzde 20 paha kazandı.
Piyasaların aykırı dolarizasyonu yakından izlemesinin bir nedeni de TCMB’nin bu durumu rezerv birikiminine başlama kurallarından biri olarak görmesi.
TCMB Lideri Naci Ağbal Reuters ile gerçekleştirdiği söyleşide, “Son periyotta yurt içi yerleşiklerin TL cinsi varlıklara yönelme eğilimi gözlemliyoruz” demişti.
Ağbal bu durumun zıt dolarizasyon sürecinde değerli bir sinyal olduğunu lakin döviz alım ihalelerine ait “bu yönelimin sürekliliğe dönüşmesi ve güçlü olması karar vermek bakımından değerli bir gösterge olcaktır” demişti.
“TL’ye ilgi görüyoruz”
Reuters’a konuşan bir bankanın hazine masası yetkilisi, “Yabancı tarafında TL’ye hayli ağır bir ilgi görüyoruz. Kişisel tarafta da dövize ilginin zayıfladığını görüyoruz. TCMB’nin telaffuzları yereller tarafında son periyotta görülen döviz mevduat artışlarının bir kısmının yastık altındakilerin sisteme kazandırılması olduğunu gösteriyor” dedi.
Birebir yetkili, “Biz de lokallerin döviz yöneliminin neredeyse kalmadığını hatta haftalık fiyat değişimlerinden arındırılmış milyar dolar düzeyinde TL’ye geçiş de görüyoruz” dedi.
- Dolar neden düşüyor, paha kaybı sürecek mi?
Cumhuriyet